Fréttirnar endurspegluðu raunveruleikann

Þetta er ekki rétt sem hótelstjórinn á Hallormsstað fullyrðir þarna í fréttinni:  ''Við erum búin að vera með álíka veður og innsveitir Suðurlands í allt sumar.''

Almennt líta menn svo á að júní sé fyrsti sumarmánuðurinn. Hann var verulega kaldur á Hallormsstað. Meðalhitinn var aðeins 7,7 stig,  meira en heilu stigi undir meðallagi svölu áranna 1961-1990. Ekki var hægt að tala um neitt sumarveður á Hallormsstað fyrr en um stólstöður en þá komu fáeinir verulega góðir dagar en dögum saman framan af mánuðinum náði hitinn þar ekki tíu stigum. Fáum hefur þá þótt fýsilegt að leggja leið sina sína í þessa sveit meðan einmuna veðurblíða var víða annars staðar á landinu, ,,sól og hiti‘‘ í alveg bókstaflegri merkingu.  

Í Árnesi  í  Gnúpverjahreppi, uppsveit suðurlands, var meðalhiti júní til dæmis 10,7 stig og líka í Reykjavík þar sem mánuðurinn var tíundi hlýjasti júní. Þarna munar heilum þremum stigum á meðalhita milli suðurlands og Fljótsdalshéraðs. Mánuðurinn var því alls ekki sambærilegur milli Hallormsstaðar og uppsveita suðurlands. Auk þess fylgdi hlýindunum sunnanlands einstaklega mikið sólfar. Í Reykjavík var þetta næst sólríkasti júní sem mælst hefur og þriðji sólríkasti sumarmánuður og sólarmesti mánuður yfirleitt í meira en hálfa öld. Af þessari sól og þessum hita sunnanlands og vestan, ásamt óvenjulegu hægviðri, voru auðvitað sagðar fréttir af því að það var virkilega fréttnæmt og þetta eru reyndar veðurfarslegar stórfréttir. Hallormsstaður stóðst sunnlenskum uppsveitum engan samjöfnuð í þessum mánuði. Talsvert skárra var á Akureyri, meðalhitinn var 8,6 stig, og þar var líka mikið sólskin. Vera má að sól hafi skinið mikið á Hallormstað í júní þó mjög ósennilega hafi hún skákað suðurlandinu, en því miður er búið að leggja þar sólskinsmælingar niður, en það breytir þó ekki kuldanum.

Júlí var hins vegar svo sem í lagi á Hallormsstað að hita, 10,7 stig, sem er rétt aðeins undir meðallagi hlýindatímabilsins 1931-1960 og lítillega yfir svala meðallaginu 1961-1990. Úrkoman var meiri á Hallormsstað en á flestum stöðum í þessum mánuði þó ekki sé hægt að segja að hún hafi verið mikil eða til baga. Í Árnesi var meðalhitinn í júlí aftur á móti 12,5 stig, það sama og í  Reykjavík og svipað mun hafa verið í uppsveitum suðurlands. Í Vestmannaeyjum var þetta annar af tveimur hlýjustu júlímánuðum, sjötti hlýjasti á Kirkjubæjarklaustri og tíundi hlýjasti bæði í Reykjavík og á Bolungarvík. Á Akureyri var einnig talsvert hlýrra en á Hallormsstað, 11,6 stig. Hitinn á Akureyri og á Hallormsstað var reyndar svipaður um hádaginn en kaldara að morgni og kvöldi á Hallormsstað. Akureyri er annars heldur ekki með bestu stöðum þessa sumars sem af er. Það eru suður og vesturland.

Fyrstu tveir sumarmánuðinir á suður og vesturlandi hafa sem sagt að hita og sól verið með þeim bestu sem komið hafa en á Hallormsstað var fyrri hlutinn verulega kaldur en seinni hlutinn hefur slagað upp í að vera í meðalagi. Um þennan mikla mun milli landshluta hafa auðvitað borist fréttir og spurnir. Veðurspár og veðurfregnir eru ekki bara í útvarpi og sjónvarpi heldur fyrst og fremst í smáatriðum á netinu og þar hafa menn í allt sumar séð hvað var í gangi. Og það er ósköp eðlilegt, eins og hótelstjórinn á Hallormsstað bendir á, að fólk leiti þangað sem best er veðrið, ekki næst best eða þriðja best.  

Fréttaflutningur fjölmiðla um veðurfarið í sumar hefur bara endurspeglað raunveruleikann.   

Eftirfarandi orð hótelstjórans eru því ósanngjörn: ,, Samt hefur allur fréttaflutningur verið á þá leið að á Austurlandi hafi veður ekki verið gott. Þetta kostar ferðaþjónustuna hérna tugi ef ekki hundruð milljóna í töpuðum tekjum. Fólk fer eðlilega þangað sem spáð er sól og góðu veðri."  

Og við hverja er að sakast nema veðurguðina? Ekkert sérstakt aðfinnsluvert hefur verið við veðurspár í sumar og almennur fréttaburður fjölmiðla hefur bara endurspeglað ástandið eins og það hefur verið í  raun: Sjaldgæf hlýindi og sólfar víða um land, en einkum sunnan lands og vestan, en bara la la á Fljótsdalshéraði og enn lakara niðri á austfjörðum.  

Hótelstjórinn segir: ''Þetta er búið að vera veðurfarslega mjög gott sumar hjá okkur og í gær fór hitinn upp í 26,6 stig hér á Hallormsstað og í dag er hitinn kominn yfir 20 gráður og stefnir í svipað og í gær."  

Þessi mikli hiti á Hallormsstað kom ekki fyrr en fyrir um það bil viku (en þó komu þar einn og einn  dagur áður á stangli með 20 stiga hita sem þar þykir nú ekki mikið) en þá líka svo um munar. Vonandi verður framhald á því og sem víðast um land. En fram að þessu var veðrið yfirleitt hlýrra og sólríkara annars staðar en á Hallormsstað, þó ég ítreki að seinni hluti sumarsins hafi ekki verið þar slæmur og engum svo sem vorkunn að vera þar í sumarfríi. En hann var bara miklu betri víða annars staðar. Og það er ástæðan fyrir því að ferðamenn hafa fremur lagt leið sína á aðra staði en í Hallormsstaðaskóg en ekki rangar eða villandi fréttir fjölmiðla. Þegar nú austfirsk hlýindi, sem fáu öðru líkjast þegar þau ná sér á strik, komast loks í gang hefur alls ekki staðið á fjölmiðlum að flytja af því fréttir og gleðjast með austfirðingum. Og hótelstjórinn játar að fréttaflutningur af því hafi haft góð áhrif. En ekkert samblærilegt hefur gerst á Hallormsstað fyrr í sumar. 

Það er auðvitað skiljanlegt að þeir sem standa í hótelrekstri vilji fá sem flesta gesti. En menn verða bara að sætta sig við það að veðrið er oft misgott eftir landshlutum. Enginn getur heimtað jafn gott veður alls staðar. Heilu sumrin hafa til dæmis stundum verið jafn drungaleg og úrkomusöm á suðurlandi og síðustu dagar.

Við þessu er ekkert að gera. Allra síst að kenna fjölmiðlum um. 

Kvörtunartónn hótelstjórans út í fjölmiðla á engan rétt á sér og fullyrðing hans um að veðrið á Hallormsstað í allt sumar hafi jafnast á við uppsveitir suðurlands er harla vafasöm svo ekki sé meira sagt. Það sannast nú sem oftar að aðilar í ferðamannaiðnaðinum, og reyndar líka þeir sem standa fyrir útihátíðum, eru óáreiðanlegustu veðurvitni sem um  getur.

Það alvarlega við þessa frétt er þó sá ódulbúni undirtónn í orðum hótelstjórans þar sem ýjað er að því að eitthvað hafi verið athugavert við veðurspár sumarsins sem ásamt þöggun fjölmiðla um austurlenska veðurblíðu hafi þá bakað stórfellt fjárhagslegt tjón upp á jafnvel hundruði miljóna króna fyrir hótelrekstur á Hallormsstað.

Svo ég segi það enn og aftur: Ástæða þess að fólk var ekki að streyma austur á Fljótsdalshérað var einfaldlega sú að það vissi af meiri veðurblíðu í öðrum landshlutum lengst af það sem af er sumars.    

Næsta skref ferðabransans verður þá væntanlega að fara fram á að veðurspám verði hagrætt og fréttir um veður verði falsaðar til að spilla ekki viðskiptunum.

Fréttir af veðri hafa áhrif

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2012_53_0.xls

Að deginum loknum

Dagurinn varð sá hlýjasti að sólarhringsmeðaltali í ágúst sem komið hefur á Akureyri frá og með 1949 með meðalhita upp á 20 stig. Fjórir júlídagar á þessum tíma hafa þó haft hærri meðalhita. Dagshitametið fyrir hámarkshita var einnig slegið á Akureyri, 24,4, stig.

Dasgshitametið fyrir hámarkshita á landinu var og slegið með 28,0 stigum á Eskifirði en gamla metið var 27,0 á Hallormsstað árið 2004. Meiri hiti hefur þó mælst á landinu um þetta leyti, 29,4 stig 11. ágúst 2004.

Á skeytastöðvum sem enn  mæla hita voru engin allsherjarmet slegin en ágústmet kom á Skjaldþignsstöðum í Vopnafirði, 25,2 stig en talsvert meiri hiti hefur áður mælst í Vopnafjarðarkauptúni.

Á sjálfvirku stöðinni á Eskifirði var vitaskuld sett allsherjarmet (frá nóv. 1998) og á Neskaupstað mældist hitinn 27,9 stig sem er meira en þar hefur mælst í nokkrum mánuði frá 1975, bæði meðan þar var mönnuð veðurstöð og eftir að hún varð sjálfvirk. Á Kollaleiru kom ágústmet, 27,6 stig en allsherjarmetið 28,9 stig í júlí 1991, stendur enn. Sólarhringsmeðaltalið er þar 22 stig sem er ærlega geggjað! Á Seyðisfirði varð hitinn mestur 27,0 stig og er það sama og hæst hefur orðið þar lengi í seinni tíð en ekki má gleyma því að í júlí 1911 fór hitinn þar í a.m.k. 28,9 stig og 29,9 á Akureyri.

Ekki hefur komið önnur eins hitagusa á austfjörðum líklega í áratug eða meira. Hins vegar tek ég  ekki undir það sem oft hefur heyrst undanfarið að sumur hafi verið verulega svöl eða hálf svöl undanfarin sumur á austur og norðurlandi.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2012_52_0.xls

Bloggfríi lokið í hitabylgju

Jæja, þá er verslunarmannahelginni lokið og ólympíuleikunum næstum því lokið og nú er bloggfríi síðuhaldara og æsilegum safaríferðum um landið loksins lokið, lengsta fríinu frá því hann byrjaði að blogga.

En nú verður þráðurinn aftur upp tekinn. 

Hitabylgja er í gangi austanlands. Á hádegi var þyktin fyrir Egilsstöðum 5651 m en frostmarkshæð   3763  metrar og hitinn i 850 hPa fletinum var um 8 stig en við jörð var hitinn 23,1 stig en 25 stig á Hallormsstað og 25-26 stig niðri á austfjörðunum. Reiknað er með að yfir fjörðunum fari hitinn í 850 hPa fletinum jafnvel 13-14 stig í dag með vænlegum metatilboðum fyrir láglendið.

Meðalhitinn í ágúst er nú um og yfir 2 stig yfir meðallagi eftir landshlutum og ekki lækkar hann núna.

Fylgiskjalið, sem sýnir daglegan gang ýmissa veðurþátta fyrir Reykjavík (blað 1) og Akureyri (blað 2) og á landinu öllu (blað 1), er nú komið aftur á sinn stað og vantar ekkert í það. Skjalið er stillt á ágúst en menn geta skrollað upp til að sjá allan júlí og reyndar allt árið sem af er.

  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2012_50_0.xls