Hámarkshiti hvers mánaðar á landinu

Hér birtist hámarkshiti hvers mánaðar á landinu allt frá 1873. Til 1879 var þó aðeins mælt á þremur til fjórum stöðum svo lítið vit i er í því að birta mælingar hvers mánaðar þann tíma. Þess í stað sýnir efsti dálkurinn mesta hita hvers mánaðar sem mælst hafði til 1879. Sérstaklega skal tekið fram að þó hitinn í Grímsey 26,2 stig í ágúst 1876 sé grunsamlega hár var mjög hlýtt þennan dag (þ.18.) og mældist 22,0° í Stykkishólmi og 21,6°  í Reykjavík sem var ágústmet þar allt til árins 2004. Í flipum við nöfn stövðanna má sjá hvaða ár hæsti hitinn mældist í hverjum mánuði 1873-1879. 

Frá árinu 1880 er hér sýndur mesti hiti hvers mánaðar en þetta ár voru hámarksmælingar gerðar á 12 stöðum á landinu. Alla nítjandu öld var fjöldi stöðva svipaður eða jafnvel færri. Árið 1907 voru þær 13 en á stríðsárunum fækkaði þeim en fjölgaði aftur fljótlega eftir að Veðurstofan tók til starfa 1920 og voru orðnar 16 í árslok 1924. Það er því ekki úr miklu að moða um hámarkshitann þennan tíma. 

Árið 1937 fjölgaði stöðvunum mjög og voru þá kringum 28 í lok ársins. Eftir seinni heimsstyrjöld fjölgaði stöðum enn og í ársbyrjun 1955 voru þær orðnar um 45, tæplega 60 árið 1961 og yfir 80 árið 1971 og nokkru fleiri eftir 1976. Þá voru þær einna flestar en upp úr 1990 fór þeim að fækka og eru núna aðeins rúmlega 20.  Þetta á við um mannaðar stöðvar.

Mælingar hófust á fáeinum sjálfvirkum stöðvum árið 1995 en nú eru þær orðnar fjöldamargar. Í dálkunum eru sem sagt eingöngu mannaðar stöðvar til ársloka 1994. Frá og með 1995 koma svo sjálfvikrar stöðvar inn í og nú orðið er bæði mesti og minnsti hiti mánaðar yfirleitt mældur á þeim. Neðst á blaðinu eru þó sérdálkar fyrir hitann eingöngu á mönnuðu stöðvunum frá 1995. Ekki eru teknar með stöðvar á hálendinu þar sem engin byggð er nema Hveravellir sem var mönnuð veðurstöð fram á árið 2005. 

Nokkrar vafasamar mælingar eru ekki hér með en sjá má þær í flipum þegar þær koma fyrir. Sömuleiðis sést í flipum þegar sami hiti mælist á fleiri en einni stöð. Það sem er með rauðum lit í dálkum eru hitamet í viðkomandi mánuði. 

Hitinn var áður fyrr mældur á skýli sem fest var á húsveggi og er talið að það hafi stundum truflað mælingarnar miðað við þau skýli sem standa á bersvæði eins og nú tíðkast. Slíkt skýli kom í Reykjavík árið 1947 og síðan bættust aðrar stöðvar smám saman við uns allar stöðvarnar voru búnar að fá slíkt skýli árið 1964.

Til gamans er hér mynd af gamla mælaskýlinu á Húsavík, myndin tekin fyrir 1939, og við stendur vægast sagt töff athugunarmaður, sjálfur Benedikt Jónsson frá Auðnum. Myndin er úr Sögu Veðurstofu Íslands.  Á hinni myndinni er maðurinn ekki nándar nærri því eins töff, en hann er bloggarinn sjálfur í góðum félagsskap við sérstæða hitamælaskýlið á Staðarhóli í Aðaldal  í júlí 1987. 

Heimildir fyrir þessum tölum eru hin danska Meteorologiske Arbog  til 1919, Íslenzk veðurfarsbók 1920-1923 og Veðráttan frá 1924 til 2003 en tölurnar eftir það voru teknar úr daglegum upplýsingum um veðurathuganir Veðurstofunnar á vefsíðu hennar á netinu og skjölum sem ég hef  fengið frá Veðurstofunni. Fyrir einstaka mánuði 1907-1919, aðallega fyrir Seyðisfjörð, er dálítið tekið úr bók Trausta Jonssonar Veður á Íslandi í 100 ár sem kom út 1993.  

 

 

 

  

   

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• c_documents_and_settings_fri_geir_desktop_islmax-1.xls