Hlýjustu og köldustu febrúarmánuðir

Sá vetrarmánuður sem hlýjastur hefur orðið á Íslandi síðan mælingar hófust miðað við öll hugsanleg  meðaltöl er febrúar 1932. Hann var eiginlega fenómen. Meðalhitinn við landssímahúsið í Reykjavík var 5,2  stig, 5,0 á Akureyri og 4,7 í Stykkishólmi. Þetta er 5-6 stig yfir meðallaginu 1961-1990 sem er fyrir framantalda staði: 0,3, -1,4 og -0,7 stig. Í Vík í Mýrdal og Suðureyri við Súgandafjörð var meðalhitinn 5,9 stig eða 0,1 stigi lægra en maí var í fyrra í Reykjavík! Þetta er auðvitað langhlýjasti febrúar sem mælst hefur. Veðráttan lýsir mánuðinum á þessa leið: "Einmuna veðurblíða um allt land, snjólaust að kalla í bygð, jörð víða farin að grænka í mánaðarlokin, fénaður gekk sjálfala eða honum var lítið gefið."

Hitinn fór í 15 stig á Fagradal í Vopnafirði þ.  22. og 23. og 13,0  á Hrauni í FLjótum þ. 10. og 24. Frostið á Stórhöfða í Vestmannaeyjum fór aldrei meira en í 1,2 stig og er það hæsti lágmarkshiti á landinu allra febrúarmánaða sem mældir hafa verið á Íslandi.

Í Reykjavík var alauð jörð allan mánuðinn nema þrjá daga var jörð talin flekkótt en þetta var hlaupársmánuður. Hins vegar var algjörlega  snjólaust á Hvanneyri,  Papey, Teigarhorni við Berufjörð, Hólum í Hornafirði, Fagurhólsmýri, Stórhöfða í Vestmannaeyjum og Eyrarbakka. Jafnvel á Grímsstöðum á Fjöllum var alauð jörð í 20 daga og þar var meðalhitinn 1,1 stig og er þetta eini febrúar sem þar hefur verið mældur ofan við frostmarkið frá því samfelldar mælingar hófust árið 1907.

Loftþrýstingur var óvenju hár. Hafði reyndar aldrei mælst eins hár mánaðarloftþrýstingur síðan mælingar hófust í Stykkishólmi 1846. Loftþrýstingurinn var hæstur að meðaltali í Vestmannaeyjum 1029,5 hPa. Á Teigarhorni fór loftvægi mest í kringum 1047, 3 hPa kl. 21 þ. 10. og er það með hæstu loftvogsmælingum hér á landi. Úrkoma var fremur lítil, sérstaklega á norðausturlandi enda lá vindáttinn í suðvestan-og vestanstefnu. Mánuðurinnn var samt ekki hvassvirðasamur heldur þvert á móti hægviðrasamur og logn var oft. Snjóalög líktust því sem gerist í maímánuði fremur en febrúar og er þetta snjóléttasti febrúarmánuður sem mælst hefur frá 1924 þegar snjólagsmælingar hófust. Snjólagsprósentan var 19% á landinu en meðallagið 1924-2002 er 69%. Vegna suðvestanáttarinnar var nokkur hafís fyrir norðurlandi og þ. 29. var ísbreiða á öllu hafinu frá Húnaflóa til Melrakkasléttu í 8-12 mílna fjarlægð frá Grímsey.

Næst hlýjasti febrúar kom 1965. Hann var þó  tveimur stigum kaldari en 1932.  Meðalhitinn var  4,1 stig í Reykjavík, 3,8 í Stykkishólmi og 3,1 á Akureyri. Þó veðrið væri milt gerði tvö stórviðri í mánuðinum og urðu þá miklar skemmdir víða um land en þó mestar á austurlandi.   

Þessi mánuður má kalla lok hlýindatímabilsins sem hófst á árunum upp úr 1920. Í næsta mánuði var mikill hafís og var það upphafið á hafísárunum svokölluðu sem stóðu til 1971 en áframhaldandi kuldar, en þó með minni hafís, má segja að hafi haldist fram á miðjan níunda áratuginn.

Þriðji hlýjasti febrúar var árið 1929. Sá mánuður var hluti af hlýjasta vetri sem komið hefur á landinu frá því mælingar hófust, vetrinum 1928-1929, desember til mars. Meðalhitinn í febrúar var 3,1 stig í Reykjavík en 2,1 í Stykkishólmi.

Fjórði hlýjasti febrúar á landinu var svo árið 1964 og var hann hluti af næst hlýjasta vetri sem komið hefur á landinu.

Fimmti hlýjasti febrúar kom svo árið 2006. 

Á Akureyri var febrúar 1956 tiltölulega mjög hlýr og hlýrri en báðir mánuðrnir 1964 og 1929, sem sé  þriðji hlýjasti febrúar síðan mælingar þar hófust árið 1882. Miðað við þær 9 veðurstöðvar sem lengst hafa athugað er þetta sjötti hlýjasti febrúar.

Kaldasti febrúar sem mælst hefur á öllu landinu var árið 1881. Meðalhitinn var þá -9,7 stig í Stykkishólmi en -3,7 í Reykjavík. Kuldinn var tiltölulega minni á suðurlandi en fyrir norðan og vestan. Hiti var reyndar athugaður á mjög fáum stöðum en á Siglufirði var meðalhitinn talinn -13,2 stig  og -10,8  í Grímsey. Í Reykjavík var febrúar 1866 talsvert kaldari en þessi, -6,5 stig og er það talinn kaldasti febrúar sem þar hefur mælst. Tiltölulega mildara var þá í Stykkishólmi og fyrir norðan en 1881. Febrúar 1885 er svo næst kaldastur í Reykajvík -5,3 stig. Þá hlánaði ekki allan mánuðinn í bænum.

Fyrr á nítjándu öldinni komu tveir mjög kaldir febrúarmánuðir, 1810 og 1811, og er meðalhitinn í Stykkishólmi þá áætlaður -8,2 og -8,4 stig eftir mælingum sem gerðar voru á Akureyri þar sem mánuðirinn virtist hafa vera undir tíu stiga frosti að meðaltali, en samt kringum þremur stigum mildara en janúar 1918. Febrúar 1812, 1807  og 1848 voru einnig afar kaldir en nokkru mildari en þessir.

Kaldasti febrúar á landinu á tuttugustu öld var árið 1935 þegar meðalhitinn í Stykkishólmi var -4,9 stig en -3,7 í Reykjavík. Langkaldasti febrúar á seinni áratugum var árið 2002 en þá mældist meðalhitinn -3,3 stig í Reykjavík og -4,2  í Stykkishólmi. Muna margir eflaust eftir hörkunum í þeim mánuði. Febrúar 1969 og 1973 voru reyndar lítið eitt kaldari á Akureyri en árið 2002. Á þeim stað er febrúar 1892 sá kaldasti síðan nútimamælingar hófust þar 1882, -8,1 stig. Í Grímsey eru mælingar frá 1874 og þar var miklu kaldara í febrúar 1881 en 1892. Sömu sögu er að segja af Teigarhorni þar sem mælingar ná til ársins 1873.

Á landinu í heild þá má víst segja þrátt fyrir takmarkaðar mælingar á fyrri tíð að þetta séu köldustu febrúarmánuðir: 1881, 1811, 1810, 1812, 1807, 1848, 1866, 1885 og 1892.