Sólrík sumur og sólarsnauð

Það er merkilegt að þrjú sólríkustu sumur í Reykjavík komu hvert á eftir öðru á árunum 1927-1929 og voru hvert öðru sólríkari. Þannig er sumarið 1929 sólríkasta sumar sem enn hefur mælst í Reykjavík. Sólarstundirnar voru 894 eða hvorki meira né minna en 282  stundir yfir því meðallagi sem nú er í gildi sem er 612 klst. Það jafngildir næstum því heilum mánuði af tíu klukkustunda sólardögum umfram meðallagið. Ágúst var sá næst sólarmesti sem mælst hefur í Reykjavík og júlí sá sjöundi. Hitinn í júní og júlí var í kringum núgildandi meðallag en fremur svalt var í ágúst en einkum í september. Þrátt fyrir alla sólina var þetta úrkomusamasta sumarið í Reykjavík af þeim fimm sólríkustu, 243 mm og munaði þar mest um september.      

Árið 1928 er næst sólríkasta sumarið, en þá voru sólskinsstundir 862. Júní var ekki aðeins sá sólríkasti sem mælst hefur í Reykjavík heldur er hann sólríkasti mánuður sem mælst hefur á Íslandi yfirleitt, 338,3 klst sem jafngildir 11,3 klukkustunda sól á degi hverjum. Í reynd var einn dagur sólarlaus og tveir með minna en eina klukkustund, en allir aðrir dagar máttu heita bjartir og fagrir nema tveir dagar í lok mánaðar þegar sólin skein í  fjórar og sex stundir. Þessi mikli sólskinsmánuður var ekki kaldur í Reykjavík heldur í kringum meðallagið eins og það var á gullaldartímabilinu 1931-1960 og júlí, sem var sá þriðji sólríkasti sem mælst hefur, var líka í kringum meðallagið, en ágúst og september aftur á móti um það bil hálft stig yfir því en þeir voru mjög þurrir mánuðir. Þetta var því eitthvert mesta lúxussumar sem um getur í höfuðborginni. Allir voru líka mjög hamingjusamir ekki síður en nú!   

Þriðja mesta sólskinssumarið er svo 1927 þegar sólin skein í 854 stundir. Júní þetta sumar var sá 7. sólríkasti en september sá tíundi. Hitinn var í kringum gullaldarmeðaltalið nema hvað september var meira en heilt stig undir því.   

Sumarið 1924 er fjórða mesta sólskinssumarið og skartar næst sólríkasta júní í Reykjavík.  En þetta var kaldasta sumarið þar af þessum sólríku sumrum. Júlí  var lítið eitt undir meðallagi hitans, júní og ágúst kringum eitt stig, en september var heil þrjú stig undir meðallagi. Eigi að síður var hinn svali júní sá næst sólríkasti og hinn kaldi september sá níundi.  

Fimmta sólríkasta sumarið sem mælst hefur í Reykjavík  er 1931 með 791 klukkustund. Júní var sá tíundi sólríkasti en aðrir mánuðir komast ekki á topp tíu listann. Júní var fremur svalur en aðrir mánuðirnir voru hlýir og notalegir og september var óvanalegur fyrir það að vera hlýr en jafnframt fremur sólríkur. Hann var hlýjasti septembermánuðurinn á þessum fimm sólríkustu sumrum. Yfirleitt eru hlýir septembermánuður ekki sólríkir í höfuðstaðnum og kemur þar vel fram að helsta sólskinsáttin er norðanátt í Reykjavík.      

Meðalhiti tíu sólríkustu sumranna í Reykjavík er 9,7 stig eða 0,4 stigum yfir núverandi meðallagi. Þetta verður að teljast nokkuð gott miðað við það að sólríkustu áttir í Reykjavík eru norðlægar eins og áður segir. Sumarið 1924 var kaldast þessara sumra og verður að kallast svalt en sólríkt, sumrin 1927 og 1929 voru í kringum meðallag að hita en sumrin 1928 og 1931 voru bæði hlý og sólrík.     

Það er umhugsunarvert að á einungis átta árum komu fimm sólríkustu sumur sem enn hafa mælst í Reykjavík.

Hér er sumar talið vera mánuðina júní til september samkvæmt hefð. Veðrið í september getur stundum brugðið til beggja vona. Hann á það til að vera raunverulegur sumarauki en getur líka  verið hryssingslegur og haustlegur. Eigi að síður er hér hinni gömlu venju fylgt og teknir fjórir mánuðir saman enda yrði röð sumranna hvað sólríki varðar lítið breytt ef aðeins væru teknir mánuðirnir júní til ágúst.

Á Akureyri eru til sólskinsmælingar að sumri frá árinu 1928 en nokkrar eyður eru í mælingunum.

Hið gosagnakennda sumarið 1939, sem var allra sumra hlýjast víða á landinu (hlýjast í Reykjavík, næst hlýjasta á Akureyri) og það sumar sem bauð upp á flestar hitabylgjur, var einnig mjög sólríkt. Á Akureyri er það þriðja sólríkasta sumarið frá upphafi, 700 klukkustundir. Í Reykjavík  er það hið fjórtánda í röðinni. Júlí var sá sólríkasti sem mælst hefur þar, 308, 4 klst.

 

Svalt var en mjög sólríkt í Reykjavík sumarið 1952 og er sumarið þar hið áttunda sólríkasta. Júní var einhver sá kaldasti sem um getur fyrir norðan og mikill norðanáttamánuður  með sólfari og sæmilegum hlýindum fyrir sunnan og í höfuðstaðnum er hann fimmti sólríkasti júní. Fyrir norðan var sumarið kalt og fremur úrkomusamt en sól í kringum meðallag. 

Árið 1953 var byrjað að mæla sólskin á Hallormsstað á Fljótsdalshéraði og var því haldið áfram til ársloka 1989. En það var svo ekki fyrr en árið 1957 að farið var að mæla á enn fleiri stöðum. Þá bættust við Reykhólar, Höskuldarnes á Melrakkasléttu og Hólar í Hornafirði en árið 1962 byrjuðu Sámsstaðir í Fljótshlið og Hveravellir árið 1965. Hægt er hér að sjá niðurstöður sólskinsmælinga á Íslandi fyrir alla mánuði á öllum stöðvum.

Sumarið 1957 var reyndar afar sólríkt. Í Reykjavík er það sjötta sólríkasta sumarið með 788 stundir og það fimmta á Hallormsstað þá áratugi sem þar var mælt. Í heild mun sumarið vera með þeim allra sólríkustu yfir landið frá 1957, reyndar það þriðja sólríkasta ef einfaldlega er tekið meðaltal þeirra stöðva er mældu á hverjum tíma en fjöldi stöðva hefur verið misjafn. Sumarið var í hita alveg í meðallagi miðað við 1931-1960. Alls staðar var þetta talið mikið góðviðrissumar. Júlí var sérlega hlýr á suðurlandi og sá 9. sólríkasti í Reykjavík. Á Reykhólum og á Melrakkasléttu mældist aldrei sólríkari júlí. September er sá fjórði sólríkasti í Reykjavík.

Sumarið 1971 var svipað þessu hvað sólskin varðar, 754 klst í Reykajvík. Það var þó nokkru kaldara en 1957, enginn mánuður almennilega hlýr, og ekki alveg eins mikill ljómi yfir því. Á Sámsstöðum er það næst sólríkasta sumarið, í Reykjavík það tíunda en á Akureyri það fjórða. Á Hallormsstað mældist hins vegar aldrei sólaríkara sumar, 762 klst.  Ekki var þetta þó hlýtt sumar þar fremur en annars staðar.

Sumarið 1976 var á ýmsan hátt merkilegt. Þá kom mikil hitabylgja snemma í júlí og mældist þá mesti hiti sem hafði þá komið í Reykjavík. Upp úr hitabylgjunni lagðist hann í sunnanátt og rigningar á suðurlandi. Fyrir norðan og austan var hins vegar öndvegistíð og er þetta næst sólríkasta sumar sem mælst hefur á Akureyri, 723 klst. Þetta er líka næst sólríkasta sumarið á Hallormsstað, 739 klst. Á Melrakkasléttu var þetta hins vegar sólríkasta sumarið sem þar mældist þau rúmlega fjörtíu ár sem mælt var,753 klst. Þar var september líka sá sólríkasti þann tíma sem mælt var 1957-1999.

Sumarið 1975 var líka rigningarsumar á suðurlandi en á Akureyri er það áttunda sólríkasta sumarið. 

Hólar í Hornafirði haga sér nokkuð sérviskulega í sólskinsmálunum miðað við aðra staði þar sem mælt hefur verið. Þar var líka minnst sumarsólskin að meðaltali 1961-1990 á þeim stöðum þar sem mælt hefur verið, að Melrakkasléttu undanskilinni. Sólríkasta sumarið á Hólum frá 1958, þegar byrjað var að mæla, er 1964 með 705 klst. Sumarið var yfir allt landið í sólríkasta lagi  en hvergi nærri neinum metum á einstökum stöðvum nema á Hólum. Ágúst út af fyrir sig var þó sá sjöundi sólríkasti í Reykjavík.

Reykhólar eru einnig nokkuð sérvitrir í sólskinsmálum. Þar var mælt 1957-1987. Þeir eru eini staðurinn þar sem sólarstundir að sumri hafa aldrei náð að mælast 700 klukkustundir.  Sólríkustu sumrin þar voru 1980 og 1985, 674 klst. Fyrra árið er reyndar sólarlausasta sumarið sem mælst hefur á Hólum í Hornafirði. Síðara sumarið var líklega sólríkara í raun á Reykhólum en 1980 því sólskinsmælingar vantar þar tvo daga 1985. Sumarið 1985 var einnig mjög sólríkt á suðurlandi, það fimmta sólríkasta á Sámsstöðum en 15. í Reykjavík.     

Sólríkasta sumarið á Sámsstöðum frá 1962 er hins vegar árið 1967, 722 klst. Á Hveravöllum er það ár aftur á móti það næst sólríkasta. Í Reykjavík var júlí hinn áttundi sólríkasti. Hallormsstaður mældi þá sinn sólríkasta júní, 280,2 klst. (mjög hlýr) og Hólar í Hornafirði sinn sólríkasta september, 183,9 klst. (ekki kaldur). Hiti sumarsins í heild var kringum núverandi meðalhita.  

Sumarið 1991 er kannski minnisstæðast fyrir það að skarta mikilli hitabylgju og hlýjasta júlí á suðvesturlandi sem mælst hefur. En sumarið í heild var einnig með þeim sólríkustu sem komið hafa á landinu, a.m.k. frá 1958. Á Hveravöllum er þetta sólríkasta sumarið sem þar mældist í tæp 40 ár, 1965-2003. Á Akureyri er sumarið nr. 7 frá 1928 en 17 í Reykjavík frá 1911. Sólríkasti mánuður sem nokkru sinni mældist á  Hveravöllum var júní þetta ár, 308,4 klst og á Sámsstöðum hefur aldrei mælst sólríkari júní, 284,5 klst. Á Akureyri var næst sólríkasti júní en sá fjórði í Reykjavík.  

Akureyri bætti rós í hnappagatið árið 2000 með því að krækja í sitt sólríkasta sumar, 749 klst og setja jafnframt júnímet á staðnum, 284,8 klst. Sumarið var líka fremur hlýtt á landinu. Meðaltal hita tíu sólríkustu sumranna á Akureyri er reyndar 0,2 stigum hærra en meðaltal hita tíu sólríkustu sumranna í Reykjavík. Það er sem sé enn þá sumarlegra á Akureyri í sólarsumrum en í Reykjavík! Á Hveravöllum var þetta næst sólríkasta sumarið sem þar var mælt. Á Haganesi við Mývatn, þar sem sólskinsmælingar hófust árið 1990, voru sólskinsstundir 786 klst.

Árið 2004 var bæði mjög hlýtt og sólríkt á landinu, sjötta sólríkasta á Akureyri en ellefta í Reykjavík. Ágúst var sérlega brilljant og setti mánaðarmet ekki aðeins á Akureyri heldur einnig á Hólum og á Sámsstöðum en er sá fjórði sólríkasti í höfuðstaðnum.

Síðasta mikla sólskinssumarið var svo í fyrra. Í Reykjavík er það sólríkasta sumarið frá 1957 og það sjöunda sólríkasta frá upphafi, 786 klst, en á Akureyri var það sjötta sólríkasta sumarið, 688 klst. Einstaklega sólríkt var í júní og var hann sá þriðji sólríkasti í Reykjavík. Sumarið var auk þess hlýtt og bauð upp á mikla hitabylgju í lok júli. Sumarið telst reyndar það fjórða hlýjasta í Reykjavík. frá því kringum 1870.  Úrkoma í Reykjavík var hin mesta af öllum tíu sólríkustu sumrunum, 320 mm en ekki byrjaði þó að rigna fyrir alvöru fyrr en í ágúst en fyrri hluti sumarsins var mjög þurrviðrasamur.

Auðvelt er vitanlega að finna sólríkustu sumur fyrir hvern athugunarstað fyrir sig. Málið vandast þegar menn reyna að gera sér grein fyrir sólríkustu sumrum á öllu landinu. Fáar stöðvar hafa mælt sólskin yfirleitt og enn færri hafa mælt samtímis um lengri tíma. Akureyri og Reykjavík hafa nokkurn vegin mælt samtímis frá 1928 og þær stöðvar og Hólar frá 1958 til þessa dags og frá 1953 til þessa dags hafa verið að mæla þetta þrjár til átta stöðvar. Ef einungis er miðað við sólskinsstundir í Reykjavík og Akureyri frá 1928 er þetta röðin á sólríkustu sumrunum:

1929, 1928, 2008,1971, 1939, 2004, 1957, 2000, 1991, 1931.

Sé hins vegar tekið mið af meðaltali allra stöðva sem mældu á hverjum tíma eru þetta sólríkustu sumrin frá 1953:

2004, 2008, 1957, 1971, 1991, 2000, 1986, 1976, 1967, 1964.  

  Ef smellt er þrisvar á myndina stækkar hún.

Sólarminnstu sumrin

Það er líka merkilegt að þrjú sólarminnstu sumrin í Reykjavik komu einnig þrjú saman í röð eins og sólríkustu sumrin.

Árið 1913 er það sólarminnsta. Þá voru sólskinsstundir aðeins 319. Júlí var sá sólarminnsti sem mælst hefur, júní og ágúst þeir fimmtu og september sá áttundi. Hiti var dálítið yfir meðallaginu 1961-1990 og mjög jafn, enginn mánuður var kaldur. Mjög óþurrkasamt var þetta sumar á suðurlandi. Úrkoma var þó ekki afskaplega mikil að magni á Vífilsstöðum en úrkoma var ekki mæld í Reykjavík á þessum árum, en sjaldan var þurrt og oftast dumbungur í lofti. Þetta var  sumarið sem Þórbergur Þórðarson hafði ráðið sig til að mála hús að utan hjá Ástu málara en aldrei kom þurr dagur og hann svalt heilu hungri. Lýsir hann rigningartíðinni  í  Reykjavík eftirminnilega í Ofvitanum. 

Næst sólarminnsta sumarið er 1912. Sólskinsstundir voru 373. September var sá annar sólarminnsti, júlí sá þriðji og ágúst sá níundi. Ágúst var einnig sá kaldasti sem mælst hefur í Reykjavík og í heild var þetta kaldasta sumarið af þessum þremur sólarminnstu. Aðrir mánuður en ágúst voru samt alveg sæmilega hlýir eða vel það.

Sumarið 1914 voru sólskinsstundir  380. Júní var sá sólarsnauðasti sem mælst hefur en aðrir mánuðir sumarsins komast ekki á skrá yfir þá tíu sólarminnstu. Ágúst var hlýr en aðrir mánuðir svalir og júní var beinlínis kaldur.

Fjórða sólarminnsta sumarið í Reykjavík er 1983. Sólskinsstundir voru 416. Ágúst er sá sólarminnsti sem mælst hefur og júní sá sjöundi. Sumarið var einnig feiknarlega kalt, það skipar sér sem kaldasta sumar sem mælst hefur í höfuðstaðnum ásamt sumrunum 1874 og 1886. Fyrir norðan var sæmileg tíð en þó ekki meira en það nema í Vopnafirði þar sem var afbragðs tíð. Það er merkilegt með þetta sumar að í júní mældist minnsti loftþrýstingur sem mælst hefur í þeim mánuði, 997,5 hPa þ. 11. í Vestmannaeyjum,  en í september sá mesti sem mældur hefur verið í þeim mánuði, 1038,2 hPa þ. 28. á Akureyri. September var fremur sólríkur en svo kaldur að það nýttist ekki að neinu marki. Í Vestmannaeyjum hefur aldrei mælst kaldara sumar frá 1878.

Næsta sumar var einnig mjög sólarlítið í Reykjavík, það níunda sólarminnsta með 465 sólskinsstundir. Sumarið var alveg þokkalegt til 11. júlí en eftir það voru rigningar og sólarleysi. Júlí og ágúst voru sérlega blautir. Úrkomumagn var talsvert meira en sumarið á undan en hitinn var líka meiri, í réttu meðallagi miðað við 1961-1990. Af þeim sökum var sumarið 1984 bærilegra en 1983. Það var að vísu úrkomusamara en sólarmeira og miklu hlýrra. Fremur sólríkt var fyrir norðan, 595 klst,  og á Akureyri var þetta með hlýrri sumrum, kringum hálft annað stig yfir núgildandi meðllagi, allir mánuðurnir vel hlýir nema  september sem var svalur.  

Rigningarsumarið 1955 má heita hið arkatýpíska rigningarsumar á suðurlandi. Það er hið fimmta sólarminnsta í Reykjavík, 423 klst. Ágúst var sá þriðji sólarminnsti en júlí sá fjórði. Hiti var í kringum meðallag en fyrir norðan og austan var afbragðstíð alveg eins og 1984, hiti og sólskin voru í svipuðum gæðaflokki og þá.

Sjötta sólarleysissumarið í Reykjavík er 1919 með 428 klst. Júní var sá 9. sólarminnsti. Af hinum tíu sólarminnstu er þetta næst kaldasta sumarið í Reykjavík, fyrri hlutinn var í meðallagi  miðað við nútímann en kalt síðari hlutann. 

Sumarið 1947 er það sjöunda sólarminnsta með 449 klst. Ágúst var sá næst sólarminnsti en fyrir norðan sló hann met í hlýindum. Það var reyndar líka fremur hlýtt í þeim mánuði í Reykjavík þrátt fyrir sólarleysið eins á sumrinu í heild. Fyrir norðan var sumarhitinn svipaður og 1955 og 1984. Þessi þrjú sumur voru dæmigerð rigningasumur á suðurlandi en aftur á móti mjög hlý en ekki afskaplega sólrík fyrir norðan en fremur þó. Ekki mun samt vera öfugt samband milli Akureyrar og Reykjavíkur hvað sólskin varðar. Þvert á mói mun sambandið ekkert vera.

Sumarið 1925 var einnig svona sumar, dæmigert sunnlenskt rigningarsumar. Í Reykjavík er það tólfta sólarminnsta sumarið, 483 klst. Júní var sá fjórði og júlí sá fimmti sólarminnsti.                     

Tíunda sólarminnsta sumarið í Reykjavík er svo 1926, 477 klst.  en það sumar var kalsamt og úrkomusamt um allt land.

Sumarið 1969  var einnig sólarlítið um allt land og mjög úrkomusamt. Það er úrkomusamasta sumarið í Reykjavík sem hér er minnst á fyrir utan 1959 en það áttunda sólarminnsta. Úrkomudagar (frá 1921) hafa aldrei verið fleiri að sumarlagi í höfuðborginni, 96 af 122 sumardögum, en næstflestir voru þeir  1955, 95. Ef tekið er meðaltal sólskinsstunda allra stöðva sem mældu á hverjum tíma (frá 1928) er þetta fjórða minnsta sólarsumarið á landinu.

Mesta sólarleysið eftir þessum kvarða frá 1958 er hins vegar 1959. Þá var mælt á fimm stöðum. Í Reykjavík er þetta 11. sólarminnsta sumarið. Það er úrkomumesta sumarið í Reykjavík sem hér er gert að umtalsefni. Mest munaði þá um september. 

Sumarið 1943 er hið sólarminnsta á Akureyri, 388 klukkustundir. Sérstaklega voru ágúst og september sólarlitlir. Þetta var líka kalt sumar fyrir norðan. Ágúst var reyndar einn af þeim köldustu sem mælst hafa á landinu í heild en sá þurrasti í Stykkishólmi og í Reykjavík var hann sá þriðji sólríkasti í sífelldri norðanáttinni. Ýmislegt merkilegt gerðist þetta sumar í veðrinu. Í júní mældist metkuldi á Akureyri, í júlí mesti snjór sem vitað er um á láglendi frá stofnun Veðurstofunnar og september var sá sólarminnsti sem mælst hefur í Reykjavík, aðeins 37,9 klst.

Akureyri eru dökku súlurnar en Reykjavík þær ljósu. Ef smellt er þrisvar á myndina stækkar hún. 

Næst sólarminnsta sumarið á Akureyri er 1934, 393 klst.  Þetta má reyndar teljast óþurrkasumar víða um land en það var vel hlýtt.

Sérlega kalt var sumarið 1979 fyrir norðan, með allra köldustu sumrum,   og á Akureyri er það þriðja sólarminnsta sumarið, 395 klst. Það er líka langkaldasta sumarið þar af þeim sem hér er fjallað um og september sá kaldasti sem mælst hefur á landinu í heild. Hann var einnig sérlega úrkomusamur.   

Fjórða sólarminnsta sumarið á Akureyri  er 1954, 401 klst. Það var hins vegar sólarminnsta sumarið sem mældist á Hallormsstað, 391 klst. Júlí var sá næst sólarminnsti á Akureyri. Víða var úrkomusamt. September var einn af þeim allra köldustu á landinu.

Árið 1935 var votviðrasamt og rosafengið um allt land um sumarið og það er hið fimmta sólarminnsta á Akureyri, 422 klst. Einkanlega var sólarlítið þar í ágúst og september. 

Sumarið 1941 var með allra hlýjustu sumrum á landinu og munaði þar mestu um mjög afbrigðilega hlýjan september. Sumarið var einnig með þeim úrkomusömustu og á Akureyri  er það sjötta sólarminnsta sumarið, 424 klst. Bæði júlí og september voru með þeim úrkomusömustu á landinu sem mælst hafa.

Sumrin 1981 og 1985 voru sólarlítil á Akureyri, nr. 7 og 10 í sólarleysi. Þau voru svöl en hið síðara sólríkt á suðurlandi. Fyrra sumarið var september sá sólarminnsti sem mælst hefur á Akureyri og einnig á Hallormsstað og Hólum í Hornafirði.

Síðasta mikla sólarleysissumarið á Akureyri var 1993 og er það 8. sólarminnsta sumarið þar frá 1928, 433 klst. Júlí er sá sólarminnsti og sérlega kaldur. Á Melrakkasléttu mældist aldrei sólarminna sumar, 315 klst og bæði júní og júlí voru þeir sólarminnstu sem þar mældust og voru sólarstundirnar í júlí aðeins 26 klst sem er eiginlega ótrúlegt.

Næsta sumar á undan þessu var sólarlítið víða og mældist það sólarminnsta sem kom á Hveravöllum meðan mælt var, 379 klst og út af fyrir sig voru bæði ágúst og september þar þeir sólarminnstu.  

Tíunda sólarminnsta sumarið á Akureyri er 1938, 436 klst og nýtur einnig þess vafasama heiðurs að vera það sólarminnsta þar í júní, 94,0 klst  og þriðja sólarminnsta í júlí.

Af einstökum afbrigðilega sólarlitlum mánuðum fyrir norðan og austan má nefna ágúst 1958 sem var sá sólarminnsti á Akureyri og líka Hallormsstað og júní 1968 sem var sá næst sólarminnsti á Akureyri en sá sólarminnsti þau 37 ár sem mælt var á Hallormsstað. Sólríkasti ágúst í Reykjavík hefur ekki verið hér nefndur en hann er frá 1960, 278,3 klst á 13. sólríkasta sumrinu og sólríkasti september þar var  árið 1975, 186,9 klst en hann var afar kaldur. Sólríkasti september á Akureyri var 1994, 129,9 klst en sá sólarminnsti 1981, 31,7 klst.  

Mikill munur er  á sólskini milli ára. Séu nokkur ár tekin saman er aftur á móti ekki mikill munur. Árin frá 1924-1931 voru mörg sérlega sólrík í Reykjavík. Á Akureyri var mjög sólríkt sumrin 1973-1978. Minnst sól í Reykjavík fyrir utan fyrstu árin var frá því um miðjan áttunda áratuginn og framyfir 1990. Á Akureyri var einna sólarminnst á fjórða áratugnum. Á þessari öld hefur sól farið vaxandi á sumrin jafnframt því sem nýjustu sumur hafa verið mjög hlý.  

Talað er um sólskinsdag þegar sólin nær að skína í 10 klukkustundir eða meira. Slíkir dagar voru 25 að meðaltali að sumri í Reykjavík 1961-1990 en aðeins 18 á Akureyri. Flestir voru þeir 43 í Reykjavík sumarið 1928 og 41 árið eftir. Fæstir hafa þeir verið 14 árið 1947 og 1955 og 15 sumrin 1945, 1959, 1969 og 1976. Flestir svona dagar í einstökum mánuði í Reykjavík og reyndar á öllu landinu voru 20 í júní 1928, sólríkasta mánuði sem mælst hefur. Á Akureyri voru flestir svona dagar sumarið 2000, 33 og 30 árið 1971 en fæstir aðeins 7 dagar árið 1979 og 9 árið 1935 og 1972. 

Sjaldgæft er að svona sólskinsdagar komi fleiri í röð en eina viku. Metið í Reykjavík er 12 dagar, 17.-28. júní 2008 og reyndar komu líka tólf dagar í apríl árið 2000.  Næst  flestir hafa komið 9 dagar í samfellu og var það um mánaðarmótin júlí til ágúst árið 1986. Á Akureyri er metið  aðeins  8 dagar í júní 1982.   

Óneitanlega er Ísland ekkert sérstakt sólskinsland.

Og þá er þessi  staglsama sólskinslangloka loksins á enda runnin og mun langt verða til annarrar slíkrar!                         

 

Athugasemdir

[Áskell Örn Kárason (IP-tala skráð) 11.9.2009 kl. 18:49]

Pant fá vera veðurnörd. Ekkert jafnast á við svona pistla!

[Sigurður Þór Guðjónsson, 11.9.2009 kl. 19:10]

Það er ánægjan yfir því að vita af einum og einum sálufélaga þarna úti Áskell Örn sem lætur mig nenna að setja saman þessa veðurpistla. 

[Emil Hannes Valgeirsson, 11.9.2009 kl. 23:24]

Ég verð að fá að lesa þetta í góðu tómi um helgina.

[Emil Hannes Valgeirsson, 12.9.2009 kl. 13:28]

Þetta eru alveg tíu tonn af dellulausum veðurupplýsingum sem allir tíu til tuttugu veðurdellumenn landsins ættu ekki að láta fram hjá sér fara.

Ég er þó að spá í það sem kemur fram alveg í lokin. 12 daga sólarkaflinn í apríl 2000 var merkilegur og passar akkúrat við mínar bækur en hinsvegar finn ég ekki hjá mér þennan sólarkafla í maí 2008 þú minnist á. Ég man hinsvegar eftir sólarkaflanum í lok júlí 1986. En hvað með 13.-21. júní 1991, voru það ekki líka 9 samfelldir sólskinsdagar í Reykjavík?

[Sigurður Þór Guðjónsson, 12.9.2009 kl. 13:51]

Takk fyrir ábendinguna Emil. Þetta á að vera júní 2008 en ekki maí 2008. Verður leiðrétt. Hins vegar mældust ekki nema sjö 10 daga sólskinsdagar í röð  í júní 1991, 15.-21. 

[Sigurður Þór Guðjónsson, 12.9.2009 kl. 14:26]

Til að finna samfellda sólskinskafla eru tíu klukkutíma viðmiðunin reyndar kannski of ströng. Hægt er að finna kringum hálfsmánaðarkafla af tíu klukkustunda sólardögum sem eru kannski rofnir einu sinni eða tvisvar með nokkru minni sólardögum inn á milli tíustundadaganna.