Hlýjasti áratugur mælingasögunar á landinu

Áratugurinn 2001-2010 er vægast samt merkilegur hvað veðurfar snertir á Íslandi. Hann er hlýjasti áratugurinn sem mælingar ná yfir. Sá tími er um eða yfir tvö hundruð ár.

Miðað við þær 9 veðurstöðvar sem lengst hafa athugað og ég hef miðað við þegar ég hef reynt að finna hlýjustu og köldustu mánuði er hiti þeirra árin 2001 til 2010 4,8 stig eða hvorki meira né minna en 1,1 stig yfir meðallaginu 1961 til 1990. Þess ber auðvitað að gæta að hér er aðeins einn áratugur gegn þremur. Hiti síðasta áratugar er síðan hálft stig yfir meðaltalinu 1931-1960 sem var talsvert hlýrra en það sem nú er í gildi, 1961-1990.

Þegar litið er til tíu samfelldra ára er áratugurinn 2001-2010 algjörlega sá hlýjasti og áratugina frá 1998-2007 og svo áfram hefur tíu ára meðaltalið verið hærra en hæst var áður, árin 1932-1941  og 1933-1942.

Eins og mönnum er kunnugt hefur á ýmsu gengið hvað hita varðar á Íslandi síðustu tvö hundruð árin. Kaldasta tíu ára tímabilið var 1859-1868 og var þá meðalárshitinn um það bil 2,2 stigum kaldari en síðustu tíu ár. Það munar um minna. Lífsskilyrðin á landinu eru varla sambærileg.

Upp úr 1890 fór að hlýna nokkuð eftir verstu harðindin en helsta hlýindahrinan hófst um miðjan þriðja áratug tuttugustu aldar og stóð þar til hafísárin hófust 1965. Eftir það kólnaði sífellt ef miðað er við tíu ár þar til botninum var náð árin 1977-1986, en þá var hitinn um það bil 1,3 stigum kaldari en síðasta áratuginn 2001-2010, en aðeins um 0,2 stigum kaldari en var að jafnaði á þrjátíu ára tímabilinu 1961-1990. Köldustu árin í þessari kuldaskorpu voru 1979 sem var næstum því 1,2 stigum kaldara en árin 1977-1986 voru að meðaltali og svo 1981 og 1983 sem voru  0,4 og 0,6 stigum mildari en 1979.

Eftir miðjan níunda áratug síðustu aldar fór svo að hlýna. Nokkuð skrykkjótt í fyrstu en frá 1992-2001 og áfram hefur línan verið eindregin upp á við, 1998-2007 voru tíu árin komin upp fyrir meðalhitann á hlýindaskeiðinu 1931-1960 og hafa verið það síðan og árin 2001-2010 eru sem áður segir um það bið hálfu stigi hlýrri en meðaltalið 1931-1960. Enn ber að gæta þess að þarna er stillt upp einum áratug á móti þremur áratugum. En það dregur samt vel fram hvað síðasti áratugur hefur verið einstaklega hlýr í alveg bókstaklegri merkingu.

Hlýjasti áratugur sem mælst hefur.  

Hvað varðar einstök ár er árið 2003 greinilega það hlýjasta, 0,6 stigum hlýrra en meðaltalið 2001-2010. Næst koma árin 1941 og 1939 um það bil 0,2 stigum kaldari en   2003 en síðan 1960, 1946, okkar ár  2010, og loks 2004. Þessi ár eru þau einu sem ná 5,0 stigum að meðalhita ef miðað er við þær níu veðurstöðvar sem lengst hafa athugað.  

Þetta eru staðreyndirnar hvað hitann varðar eftir mínum útreikningum. Það hlýnar og hlýnar og hlýnar og eru hlýindin orðin þau mestu sem komið hafa eftir að mælingar hófust. Ekki ætla ég að spá um framhaldið eða leiða getum að orsökunum.

Þar eru aðrir mér hæfari og sumir líka áreiðanlega herskárri!

Í næsta pistli, sem er alveg yfirvofandi, ef ég dett þá ekki steindauður niður, verður farið nánar út í þennan merkilega áratug í veðrinu. 

Nýtt fylgiskjal fyrir mánaðarvöktun árins 2011 er ekki alveg tilbúið en er í undirbúningi.