Hlýju maídagarnir 1941 og 2000

Þann 11. maí 1941 mældist hitinn 24,4 stig á Hallormsstað. Það var þá mesti hiti sem mælst hafði á landinu í maí. Stóð metið til 1980. Enn þann dag í dag hefur ekki mælst meiri hiti í maí á Hallormsstað.

Hiti fór yfir tuttugu stig á tveimur öðrum stöðvum, 20,6°á Fagurhólsmýri (20,5° á hádegi) og 20,1° á Sandi í Aðaldal. Það varð einnig hlýtt á suðausturlandi annars staðar en á Fagurhólsmýri, 19,5 stig á Kirkjubæjarklaustri og 17.5 stig á Hólum í Hornafirði. Daginn áður hafði hitinn farið í 21,6° á Hallormsstað og 21,2° í Reykjahlíð við Mývatn og 19,7° á Akureyri. Sólarlítið var þessa tvo hlýju daga á Akureyri og alveg sólarlaust var í Reykjavík. Hins vegar var sólskin á landinu austanverðu og seinni daginn naut sólar jafnvel eitthvað á suðurlandsundirlendi. Þurrt mátti heita á landinu þessa daga í vestlægum þurrum vindi.   

Þann 12 fór lægð suðaustur yfir landið og kólnaði þá mjög og fór að snjóa á norður-og austurlandi og síðar víðar. Sá dagur og sá næsti urðu köldustu dagar mánaðarins. Að morgni hins 13. mældist frostið -7,5 stig í Reykjahlíð og alls staðar nema syðst á landinu kom frost, nokkuð víða undir fimm stigum, en -4,9 stig á Hallormsstað en -0,5 stig í Reykjavík. Á Kirkjubæjarklaustri var snjódýpt einn sentimetri að morgni 14. maí. Það getur verið skammt á milli hlýinda og kulda snemma í maí.

Þann 11. mai árið 2000 og næsta dag kom kannski öllu umfangsmeiri hitabylgja en 1941 þó hæsti hiti yrði ekki eins mikill og þá, 23,5° á Hallormsstað þ. 11 og 23,3° þar daginn eftir. Eins og 1941 var hlýjast á norður og austurlandi, frá Skagafirði austur um að Neskaupstað. Sólin sken glatt á norður og austurlandi og jafnvel á Hveravöllum en þungbúið og nokkur ringing á suður og vesturlandi en samt var talsvert sólskin seinni daginn á suðurlandsundirlendi. Meðaltal hita þessa tvo daga á landinu var 10,6 og 9,9 stig. Fyrri talan er dægurmet fyrir 11. maí frá 1949 að telja og fjórði hlýjasti dagur að meðalhita svo snemma vors frá þeim tíma, eftir 3. maí i fyrra, 12,0 stig, 18. apríl 2007, 11,2° og 29. apríl 2007, 10,8°. Meðaltal hámarkshita allra stöðva 11. maí var 15,0 stig árið 1941 en skeytastöðva 15,8° árið 2000. Ekki er víst að hiklaust sé hægt að bera þessa daga saman vegna mikilla breytinga á veðurstöðvum en þó virðast þeir vera svipaðir hlýindadagar. Ekki er vitað nákvæmlega um landsmeðalhita 11. mai 1941 en liklega hefur hann verið um tíu stig.      

Þann 11. mai 1960 hófst hlýindakafli sem náði sér einna best á strik á Reykjavíkursvæðinu og skilaði m.a. 20,6 stig hita þar þann 14. sem er mesti hiti sem þar hefur mælst í maí. Svipað ástand gerðist á sömu dögum árið 1988. Má lesa um þetta á gömlu blogggi.

Maí skartar eðlilega ekki eins glæsilegum hitabylgjum og sumarmánuðirnir frá júní fram í ágúst og jafnvel í einstaka septemberánuðum. Það er ekki fyrr en um 20. maí að örfáir maídagar ná þó 25 af hundraði hitabylgjuhlutfalli, sem þær 1941 og 2000 náðu alls ekki (þó á toppnum séu eftir sínum dagsetningum),og eru þar með jafnokar allgóðra og allamargra hitabylgjudaga um hásumarið.

Til gamans er hér einfalt kort frá hádegi hitadaginn 11. mai 2000. Sjá má að 20 stiga hiti er bæði á Akureyri og Egilsstöðum. 

Í fylgiskjali má sjá yfirlit yfir hitabylgjunar kringum þann 11. maí 1941 og 2000. 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• hbmai_4120.xlsx