Hlýjustu og köldustu dagar í nóvember

Nóvember 1999 var sannarlega óvenjulegur mánuður. Þá mældist yfir tuttugu stiga hiti á landinu í þrjá daga, fyrst tvo daga í röð og seinna einn og var vika á milli þeirra. Hiti hafði aldrei áður komist í tuttugu stig í nóvember á Íslandi. 

Þetta byrjaði með því að á  Seyðisfirði hafði hámarskshitinn komist í 20,6 stig þegar gætt var að honum kl. 21 um kvöldið þ. 10.  og var hitinn þá enn 18,6 stig. Hann var svipaður næsta morgun klukkan níu þ. 11 og klukkan 21 sýndi hámarksmælirinn 19,9 stig. Á Sauðanesvita var hitinn þ. 11. um og yfir 18 stig alveg frá hádegi til klukkan 18 og þá sýndi hámarksmælirinn 20,3. stig. Á Dalatanga var hitinn klukkan 21 þ. 11. hvorki meira né minna en 22,0 stig bara si svona í vestan stinningskalda eftir að hafa verið aðeins 11 stig klukkan 18. Á miðnætti var hitinn þarma fallinn niður í 14 stig en þegar litið var á hámarksmælirinn næsta morgun stóð hann í 22,7 stigum og hefur sá hiti mælst einhvern tíma kvöldið áður, líklega um níuleytið. Er þetta mesti hiti sem mælst hefur á Íslandi í nóvember. Miðað við dagsmeðalhita er varla hægt að finna glæsilegra met í nokkrum mánuði nema kannski allsherjarmetið, þrjátíu stigin á Teigarhorni í júní 1939, hvort tveggja er meira en 20 stig yfir meðalhita dagsins eftir árstíðinni.     

Eftir þetta kólnaði og brátt fór í hönd nokkurra daga frostaskafli.

Þar á  eftir kom svo önnur ótrúleg htabylgja.  Þann 19. var hitinn á Seyðisfirði klukkan níu kominn í 17,6 stig og var yfir 17 stigum allt til kvölds en fór mest í 20,7. Á Dalatanga komst hitinn ekki nema í 15 stig þennan dag en hins vegar í 20,8 á Sauðanesvita og hafði verið 19 stig klukkan níu og á hádegi. Þar var vindur á sunnan báða hlýindadagana og nokkuð drjúgur með sig. Svona miklir hitar að vetrarlagi koma bara í slíkum vindi þegar vindinum tekst að hrifsa hlýtt loft úr háloftunum til jarðar.

Ekki hafa í öðrum mánuðum mælst tuttugu stig í nóvember á Íslandi. Árið 1971 munaði þó mjóu, þá mældust 19,7 á Dalatanga þ. 10 um miðjan dag. Þann 24. komu einnig óvenjulegir hitar. Sagt var i Veðráttunni að á Kvískerjum hafi þá verið tuttugu og fjögurra stiga hiti en þar var ekki lögleg veðurstöð. Á Kambanesi mældust þá 18,5 stig.

Mesta frost í nóvember mældist árið 1998, -28,0 stig í Möðrudal á Fjöllum, þ. 6. Þá var 25 stiga frost við Mývatn og yfir tuttugu stig á nokkrum stöðum öðrum. Mest frost á láglendi og það sem er eiginlega mest spektakúlar kuldi á Íslandi í nóvember var á Staðarhóli í Aðaladal þ. 24. árið 1973,-27.1 stig.  Þá var ekki mælt í Möðrudal en á Grímsstöðum á Fjöllum mældist þennan dag -26,6 stig. Þessi mánuður var með allra köldustu nóvembermánuðum sem komið hafa og mældist tuttugu stiga frost eða meira nokkra daga á allmörgum stöðum. Árið 2004 varð mjög kalt á norðausturlandi, -26,5 í Möðrudal og 25 á Grímsstöðum þ. 21. Á sjálfvirkri stöð við Mývatn mældist 29,4  en 25,6 á kvikasilfrinu í Reykjahlíð. Hæð var yfir norðausturlandi og bjart og mikil útgeislun. Í kalda nóvember 1996 mældust -26,9stig í Möðrudal þ. 24., en annars staðar varð ekki nærri því eins kalt.

Það er eiginlega alveg geggjað að munurinn á mesta og minnsta hita sem mælst hefur á landinu í nóvember er yfir 50 stig.

Hér fyrir neðan má sjá Íslandskort þessa hlýju og köldu daga ásamt veðurkerfum við jörð og í kringum 5 km hæð og hitafarið í kringum 1500 m hæð.

Athugasemdir

[Lára Hanna Einarsdóttir, 12.11.2007 kl. 21:35]

Mig rámar í þetta, ég hef gaman af veðurfræði og veðurpælingum.

En var það þá þetta ár, þ.e. 1999 sem var methiti á Þorláksmessu? Ég man að um tíu eða ellefuleytið var ég að ganga heim til mín frá vinkonu minni á Þórsgötunni og gekk Laugaveginn og í gegnum miðbæinn. Á kaffihúsum voru stólar og borð úti og múgur og margmenni í bænum í hálfgerðu sumarveðri.

 

[Ásgeir Kristinn Lárusson, 13.11.2007 kl. 09:23]

Takk fyrir þessa litglöðu sýningu - næst síðasta myndin bara þó nokkuð kynþokkafull!

[Sigurður Þór Guðjónsson, 13.11.2007 kl. 12:06]

Lára: Það hefur fyrir einhverja tilviljun aldrei orðið sérlega hlýtt á Þorloksmessu en kl. 24 í fyrra voru 7.1 stig og ekki orðið meiri hiti á seinni árum. Ég blogga fyrst og fremst til að koma á framfæri veðurupplýsingum. Allt hitt er aukaatriði.

Ásgeir: Gjör þú eigi gys að veðursins mikla og kynlega vísdómi!

[Lára Hanna Einarsdóttir, 13.11.2007 kl. 12:11]

Engu að síður man ég gjörla eftir téðu Þorláksmessukvöldi þar sem fólk spókaði sig fáklætt í miðbænum og setið var úti hvar sem hægt var.

Og án gríns - veðurfræði ER einfaldlega kynþokkafull.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 13.11.2007 kl. 12:27]

Skoðanir manna á veðursins uppákomum eru nú að verða hinar kyn(ferðis)legustu!

En Lára: Geturðu kannski afmarkaða þetta meira í tíma. Blankalogn á Þorláksmessu og nokurra stiga hiti gæti t.d. alveg fengið menn til að drífa út stóla en aldrei hefur verið tíu til ellefu stiga hiti á Þorloksmessu en þá er reyndar yfirleitt rok og rigning. 

[Lára Hanna Einarsdóttir, 13.11.2007 kl. 12:31]

Nei, tímaskynið er ekki betra en það að nánar get ég ekki afmarkað þetta en 1997 - 1999. Því miður.

Og hvað kynþokkann varðar - horfðu á litina í yfirlitskortunum og reyndu að halda því fram að þeir séu ekki kynþokkafullir. Svo ekki sé talað um línurnar í þeim!

[Emil Hannes Valgeirsson, 13.11.2007 kl. 21:33]

Í sambandi við það sem Lára segir þá eru árin 2001 og 2002 líkleg fyrir svona hlýindi á Þorláksmessukvöldi þótt hitamet hafi ekki verið slegin. Er það ekki annars þannig að ef hár hiti mælist að kvöldi til (eftir kl.18), sé hann skráður til bókar daginn eftir? Þannig að þessi meinti Þorláksmessukvöldhiti gæti hafa lent á aðfangadegi 24. des í færslubókum.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 13.11.2007 kl. 22:07]

Á Þorláksmessu 2002 var hitinn 9 stig kl. 21  og 8 stig kl. 24 og hámarkið var 9.4 um þetta leyti en skráð þ. 24. 

[Lára Hanna Einarsdóttir, 14.11.2007 kl. 13:11]

Nei, strákar, þetta var fyrir 2000. Það er ég með á hreinu. En skömmu fyrir - eins og ég segi í fyrri athugasemd - á bilinu 97-99. Kannski 96, fullyrði ekki um það. Og mjög minnisstætt því andrúmsloftið í bænum var eins og á vordegi og klæðnaður fólks eftir því.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 14.11.2007 kl. 13:37]

Já, Lára þetta hefur verið árið 1997. Þá skrifa ég í dagbókina mína:"Frábært veður, stillt og bjart." Árið 2002, þegar var mjög hlýtt á Þorláksmessu, var súld fram á kvöld en þá stytti upp en veður hefur þá verið rakt og kannski var einhver vindur. En það var hægviðri í hlýjunni 1997.

Hér fyrir neðan er hægt að sjá hitastigið kl. 21 og 24 á Þorláksmessu frá 1996.

1996: 4, 4 

1997: 6, 8

1998: 0, -1

1999: -2, 4

2000: -1, -0.

2001:   6, 6,

2002:   9, 8

2003: 1, 1

2004: -9, -8

2005: 1, 1

2006: 6, 7