Guðsmennirnir eru bara farnir að vitna í mig!

Á sunnudögum er í Morgunblaðinu fastur dálkur með kristilegri hugvekju. Í dag er þar vitnað heilmikið í færslu mína um Jesúauglýsingu Símans. 

Á dauða mínum áti ég von en því að ætti fyrir mér að leggja að vitnað væri í mig með velþóknun í slíkum dálki. En skrif mín voru sanngjörn og skynsamleg og sóma sér bara vel á þessum stað sem lokaorð.

Ég átti kannski ekki von á því að rata í kristilegan dálk vegna þess að ferill minn hefur ekki beinlínis verið til þess líklegur. Ég hef oft gagnrýnt kirkjuna, ekki síst á fyrri árum. (Afstaða mín til trúarinnar sjálfrar hefur reyndar tekið miklum breytingum með árunum).

Og ég kærði einu sinni Sigurbjörn Einarsson biskup fyrir siðanefnd presta fyrir ummæli hans sem mér fannst gera lítið úr geðsjúku fólki. Ég skar ekki úr um málið, það gerði siðanefndin, en mér var látið skiljast af ýmsum að bara kæran sem slík væri árás á persónu biskupsins. Siðanefnin taldi að biskupinn hefði ekki brotið siðareglur presta en setti samt ofan í við hann fyrir ýmisleg ummæli. 

Ég þoli bara ekki þegar menn gera lítið úr geðsjúku fólki. Alveg sama hver er. Nei annars, ekki sama hver er, því meiri virðingar sem þeir njóta í samfélaginu því betur eiga þeir að gæta orða sinna að þessu leyti.

Það fór heldur ekki framhjá mér að margir fóru að skrifa lofræður um biskupinn meðan á þessu stóð. 

Enginn skrifaði lofræður um mig! 

En Matthías Moggaritsjjóri setti ofan í mig í leiðara án þess þó að nefna mig með nafni. Þegar blaðið skýrði svo frá niðurstöðu Siðanefndar lét það þess getið, og það kom eins og skrattinn úr sauðarleggnum, að kærandinn hefði átt við geðræn vandamál að stríða. Það er reyndar orðið æði langt síðan og hann skrifaði um það fræga bók. Tilgangur Moggans með þessari athugasemd sem kom málinu ekkert við er svo augljós að það þarf varla að benda á hann:

Sigurður er brjálaður. 

Þetta lét Mogginn sig hafa að gera. Og svo er blaðið alltaf að skrifa væmna leiðara um fordóma gegn geðsjúkum!

Mikið held ég að það sé gott á þrengingartímum að hafa her manns og þar með talið voldugar stofnanir  eins og kirkjuna og Morgunblaðið til að styðja sig eins og biskupinn hafði. Slíku fólki þarf ekki að vorkenna mikið.

Ég hef staðið í ýmsu um dagana; dómsmálum, viðkvæmum uppljóstrunum og opinberunum, en yfirleitt aldrei fengið neinn stuðning frá neinum, að minnsta kosti ekki opinberlega (og það er í fínu lagi). Jú, reyndar gerði Lára Magnúsardóttir sagnfræðingur, sem skrifað hefur ritgerð um bannfæringu kirkjunnar, sitt besta til að kynna minn málstað í biskupsmálinu í Ríkisútvarpinu. Og það af svo miklum krafti að vakti undrun mína.

Í ljósi ofanritaðs er kannski ekki að furða að mjög setti mig hljóðan þegar ég las mín eigin orð í kristilegri hugvekju dagsins í Morgunblaðinu.

En mikið andskoti eru þau elegant, skýr og skynsamleg! 

Þau myndu sóma sér vel sem leiðari í Morgunblaðinu.

Vitlaus hitamælir

Það er augljóst að lágmarkshitamælirinn á veðurathugunarstöðinni á Hæli í Hreppum er búinn að vera bilaður síðan um miðjan ágúst. Samt er hann áfram notaður dag eftir dag. 

Pavarotti

Ég heyrði Pavarotti syngja í Laugardalshöllinni 20. júní 1980. Ég var þá tónlistargagnrýnandi á blaði og skrifaði meðal annars þetta um tónleikana:

"Það er margt sem hrífur í fari Pavarottis. Persóna hans geislar af lífi og fjöri. Framkoma hans er glaðvær, eðlileg með afbrigðum og umfaðmandi. Og söngur hans kemur eins og úr öðrum heimi. Röddin er mjög falleg og hann beitir henni meistaralega.

Og þetta leiðir hugann að þeim jarðvegi er elur af sér jafn háþróaða list. Pavarotti er persónugervingur mjög ræktaðrar hefðar, bæði í söng og sköpun tónlistar. Í honum kristallast  mörg hundruð ára tóniðkun þar sem fjöldi kynslóða hefur lagt sitt af mörkum."

Við þetta má bæta því að mér finnst enginn taka Pavarotti fram í þeim óperuhlutverkum sem hann helgaði sér meðan hann var upp á sitt besta. Það var svo mikil gleði og hamingja í söng  hans. Hins vegar er Domingo fjölhæfari söngvari en Pavarotti en þessir tveir eru mestu óperusöngvarar síðustu áratuga.

Þessi hefð sem ég vék að í þessari gömlu tónlistargagnýni, sem skrifuð var fyrsta sumarið sem ég sinnti því starfi en það urðu samtals eitthvað um tuttugu ár, er kannski nú á enda runnin. Óperuheimurinn er að breytast. Markaðsöflin eru að eyðileggja hann eins og allt annað. Nú er meira lagt upp úr útliti og glamúr söngvara en list hans.

Eitt er víst.

Það kemur enginn annar Pavarotti fremur að það kom aldrei annar Caruso. Mestu listasmennirnir eru alltaf einstakir í orðsins fyllstu merkingu. Það er ekki hægt að búa þá til með markaðsbrögðum. 

 

Strangtrúar spakmæli

Nú verður áfram haldið með spakmælabloggið hvað einungis iðka menningarvitar, gáfumenni og ofvitar. Hér kemur þá spakmæli þessa þykka og úrilla dags.

Þeir sem ekki trúa á helvíti munu munu sjálfir fara beina leið til helvítis. 

Ég er á móti símaauglýsingunni

Já, ég er á móti símaauglýsingunni um síðustu kvöldmáltíðina. En þetta er samt ekkert hitamál fyrir mér. Mér finnst auglýsingin einstaklega óviðkunnanleg. Það getur vel verið að hún sé vel gerð og jafnvel fyndin í augum einhverra. Það er bara ekki málið að mínum dómi. Málið er hins vegar það að öflugt fyrirtæki skuli ekki setja sér nein mörk í auglýsingamennsku sinni.

Hvort sem menn eru trúaðir eða ekki þá gera flestir sér ljóst að hér á vesturlöndum, svo við einbeittum okkur nú bara að því svæði, er píslarsagan kjarni þeirra trúarbragða sem við aðhyllumst, sumir kannski ekki nema að nafninu til reyndar. Sú trú fjallar um guð og eilíft líf, sálarheill manna, æðstu verðmæti sem hægt er að hugsa sér í augum hinna trúuðu og  flestir vantrúaðir eða trúleysingjar, sem eru sæmilega að sér og réttsýnir, eru meðvitaðir um það að þetta er ein af stóru stundunum í sögu vestrænna manna frá hugmyndalegu- og menningarlegu sjónarmiði. Að hafa slíkt í flimtingum í auglýsingu sem eingöngu er til þess að selja vöru, sem auk þess er afskaplega ómerkileg í sjálfu sér að mínum dómi, finnst mér bera vitni um bæði menningarleysi og áttavillu um verðmæti yfirleitt.

Það mætti ræða þetta frá mörgum hliðum. Hér verður aðeins drepið á nokkur atriði.

Í Kastljósi varð talsmaður Biskupsstofu, sem menn héldu að væri en reyndist svo aðeins tala fyrir sjálfan sig, hálf klumsa þegar honum var bent á það að  í Kirkjuhúsinu væri varningur sem seldur væri í ágóðaskyni og hvort það væri ekki alveg það sama og símaauglýsingin.

En það er bara allt annað. Vörurnar, aðallega bækur og trúarlegir skrautmunir, sem seldar eru í Kirkjuhúsinu miða allar að því að boða kristnina á einhvern hátt eða vitna um hana en ekki til að selja nýjasta jeppann eða gemsann. Þær eru vitanlega seldar með einhverjum ágóða því ekki er hægt að framleiða vöru og selja hana nema með ágóða. 

Það er áberandi í viðbrögðum við auglýsingu Símans að þeir sem gera athugasemdir við hana eru taldir vera húmorslausir og jafnvel er vísað til skemmtilegheitanna í Spaugstofunni þegar þeir voru að gefa blindum Sýn til að réttlæta auglýsinguna.  En þessi vísbending nær ekki máli. Fyrirbæri eins og Spaugstofan, sem gerir út á það að líta á tilveruna með íróníu, þiggur réttlætingu sína og samþykki samfélagsins einmitt fyrir það þó verið geti að stundum finnist einhverjum að gengið sé oft langt í einstaka tilfellum. Menn vita að sýn háðfuglanna er mikilvæg mennnigarlega og samfélagslega og þeim tekst jafnvel stundum að birta tilveruna í óvæntu og fersku ljósi. Í  krafti þessa er þeim þolað ýmislegt meira en öðrum.

Auglýsingar fyrirtækja miðast bara að því að selja vöru sína og græða sem mest á henni þó þær geti auðvitað nýtt sér húmor og íróníu.  

Það sem er annars einna mest óviðkunnalegt við þær móttökur sem símaauglýsing hefur fengið er það að margir virðast vera farnir að líta á lífið sem eina allsherjar spaugstofu. Það segir meira en allt annað um það á hvers konar tímum við lifum. 

Og Síminn stendur með pálmann í höndunum. Honum hefur tekist að vekja ærlega athygli á þessari hundómerkilegu vöru sinni. Þeir sem andmæla auglýsingunni eru hreinlega afgreiddir sem húmorsleysingjar í besta falli en sem ofstatrúarmenn í versta falli, eitthvað í ætt við kristna talibana. Lesiði bloggsíðurnar! 

Það eru viðskiptin sem vinna sigur yfir andanum. Það er hagur fyrirtækjanna sem skiptir öllu máli.  Markaðsvæðing guðs og andskotans ef þið viljið það orðalag heldur. Raunverulegum verðmætum, sem gera hógværa kröfu til samfélagsins um að fá að vera utan við verslun og viðskipti, er vísað á bug með fyrirlitningu. Jákvæð viðbrögð við auglýsingunni verða svo grænt ljós á það að fyrirtæki missi af sér allar hömlur í auglýsingamennsku sinni. Ég vil reyndar vísa til færslu Salvarar sem kemur inn á þetta atriði.    

Eitt í viðbót: Ég er viss um að ef hugmyndasmiður auglýsingarinnar hefði ekki verið þekktur fyrir að vera trúaður maður, hefði t.d. verið alkunnur vantrúarmaður eða trúleysingi, hefði andstaða manna við auglýsingunni orðið miklu harkalegri. 

Menn standa nefnilega í þeirri meiningu að Jón Gnarr sé bæði trúaður og fyndinn.

Í mínum augum er hann þó fyrst og fremst vúlgar í þessari auglýsingu.  Og nú er orðið svo vinsælt að vúlgarisera trúna að engin þorir að setja sig almennilega upp á móti því af ótta við að verða svo hallærislegur að hann fari beina leið til helvítis.

 

 

 

Vel valið

Nú er ég búinn að velja. Hann eltir mig hvert sem ég fer, kemur hlaupandi til mín þegar ég kalla á hann, fer að mala þegar ég snerti hann og líka þegar ég tala til hans. Og hann lúrir við brjóstið á mér öllum stundum.

Ég hef greinilega valið vel.

Ég er ekki búinn að finna nafn á hann. Það kemur bara af sjálfu sér þegar ég fer að kynnast honum betur. 

Ég ætla að veita honum strangt en kristilegt uppeldi.

Við eigum eftir að verða góðir saman. 

 

 

Hvor á að verða minn annar Míó?

Í dag komu systir mín og dóttir hennar til mín með tvo kettlinga, strák og stelpu. Meiningin var að véla mig til að taka annan þeirra að mér og gera hann að mínum öðrum Míó. Þeir léku sér hér í nokkurn tíma og rifu allt og tættu. Og þeir óðu um allt eins og þeir væru heima hjá sér. Annar þeira slóst við hendina á mér í hálftíma og beit og klóraði. Hinn var settlegri og fór eiginlega strax að sofa eftir að hann var búinn að rífa allt og tæta.

Nú get ég bara ekki gert upp við mig hvorn kettlinginn ég að að taka að mér og gera að öðrum Míó mínum. Kannski geta blogglesendur hjálpað mér til þess. Hvort ætti ég nú að taka, fressinn sem situr svona virðulega  eða læðuna sem lúrir svona makindalega? Nei, það var ekki fressinn sem fór að slást. Það var hann sem fór að sofa en læðan fór að slást við hendina á mér og hafði betur.   

Það er sem sé spurningin: Hvorn á ég að velja og gera að mínum öðrum Míó?  

Hægt er að stækka myndina mjög með því að klikka á hana með músinni og svo aftur þegar stækkunarmerkið birtist þá neðst til hægri.

Myndlistarsýning, ferðalag og fjarhrif

Í dag var ég við opnun myndlistarsýningar Kjartans Ólasonar í Ásmundarsal. Þar eru ansi hreint sláandi myndir á veggjum. Meðal sýningargesta var Sigurjón Magnússon rithöfundur sem skrifaði skáldsöguna um Kristmann Guðmundsson skáld. Ég man alltaf þegar ég heyrði sem unglingur  viðtal Jónasar Jónassonar við Kristmann í útvarpinu. Ég hafði þá engar fyriframskoðanir á skáldinu en fannst þegar ég hlustaði að það gengi ekki alveg heilt til skógar. Ég skynjaði kal á sálinni.

Ég las allar helstu bækur Kristmanns nokkrum árum seinna. Hann er ekki mikið skáld, en þægilega læsilegur. Verk hans eru nú að mestu gleymd eins og þau eiga skilið. Hins vegar var svívirðilega farið með Kristmman á sínum tíma af vinstri mönnum. Ekki síst af alkóhólistanum Sverri Kristjánssyni sem mjög hefur verið hampað af vinstra genginu. Mér fannst hann fyrst og fremst vera hrokagikkur og skrifa upphafinn, flatan og tilgerðarlegan stíl.

Aggi ljósmyndari var líka þarna og við spjölluðum um Elvis. Svo var þarna ægilega sæt kona sem ég veit ekkert hver er. Nú þarf ég að fara að leggjast í njósnir.      

Í kvöld fer ég á fund hjá Schuberthópnum. Við erum nokkrir félagar sem erum að undirbúa ferð til Austurríkis, Ungverjalands og Slóvakíu. Við ætlum að þræða nákvæmlega alla sögustaði sem tengjast Schubert. Það er ég sem hef skipulagt hvað á að skoða en aðrir sjá um praktísku  hliðina, svo sem það að ganga frá gistingu og bílaleigu.

Ég hef oft komið til Vínarborgar. En það er í mér einkennilegur kvíði út af þessari ferð. Mér finnst eins og það gerist eitthvað. Hvað skyldi það nú vera?

Ég finn oft á mér hitt og þetta. Ég finn til dæmis  iðulega þegar koma sérlega krúttlegar  athugasemdir inn á bloggið mitt. Þá fæ ég alltaf sérstaka tilfinningu og fer að gá á bloggið. Það bregst ekki að þá er komin athugasemd frá Zou eða Pönkaranum eða Skessu eða einhverjum öðrum stórvinum í blogginu.  

En ég finn aldrei á mér leiðinlegar athugasemdir.