Tuttugu stiga hiti eða meira í apríl

Hiti hefur nokkrum sinnum komist í tuttugu stig eða meira í apríl á landinu. Það gerðist fyrst svo örruggt sé 25. apríl 1984. Þá fór hitinn í 20,4  stig í Vopnafjarðarkauptúni, 20,1 á Neskaupstað og 20,0 stig á Seyðisfirði. Glaðasólskin var á norður og austurlandi. Daginn eftir gerði Seyðisfjörður enn betur og mældist þar þá hitinn 21,0 stig. Var það mesti hiti sem mælst hefur á landinu í apríl fram til ársins 2003.Meðalhiti þess dags á Akureyri var 14.7 stig sem þætti mjög gott um hásumarið og er það mesti meðalhiti nokkurs apríldags þar. Hlý hæð var austan og suðaustan við landið og hlýtt í háloftunum eins og sjá má á kortinu fyrir kl 24 þennan dag sem sýnir hitann ú 850 hPa fletinum í um 1400 metra hæð.Það stækkar við laufléttan smell!

 

Árið 2003 mældist tuttugu stiga hiti eða meira dagana 18. og 19 apríl. Fyrri daginn, sem var föstudagurinn langi, sólríkur vel, var aprílmetið slegið á landinu þegar hitinn fór í 21,1 stig á Sauðanesi. Sama dag fór hitinn í 20,8 stig á Miðfjarðarnesi, 20,6 á Skjaldþingsstöðum í Vopnafirði, 20,4 á Raufarhöfn og 20,0 stig á Mánárbakka. Hvað sólarhringsmeðaltal snertir er þetta reyndar hlýjasti apríldagur á landinu, 11,1 stig, frá 1949 að telja en frá því ári liggja dagsmeðaltöl á lausu. Þetta er um það bil 9 stig yfir langtímameðallagi dagsins. Og dagurinn er líka með hæsta meðaltal lágmarkshita á apríldegi, 7,5 stig og er hinn mikli  meðalhiti ekki síst því að þakka. Meðalhitinn á Akureyri var aðeins 0,1 stig undir metdaginum 1984. Næsta dag sló Hallormsstaður dags gamalt aprílmetið fyrir hámarkshita með hita upp á 21,4 stig en á Neskaupstað fór hitinn í 20,9 stig en, 20,8 í Vestdal í Seyðisfirði,  20,7 á Húsavik, 20,2  stig á Svínafelli á Úthéraði og 20,0 stig í Ásbyrgi og á Dalvík. Þessi dagur var svalari en sá er á undan kom með meðalhita upp á 7,5 stig.Þessa daga var hæð yfir Norðurlöndum og  hlýr hóll yfir Norðusjó og hlý tunga langt norður í höf og var Ísland í vesturjaðri hennar. Á korinu má sjá veður á landinu á hádegi föstudaginn langa 2003. Bjart var á norður og austurlandi og hiti 18 stig á Raufarhöfn! 

  

Í apríl 2007 komu tvær tuttugustigasyrpur með um þriggja vikna millibili og verður það að teljast einsdæmi. Sú fyrri var strax 3. apríl en þá mældust 21,2 stig á Neskaupstað og 20,9 á Kollaleiru í Reyðarfirði. Vestanátt var með hlýrri hæð fyrir sunnan land.

Tvo síðustu dagana, sem voru bjartir á norður og austurlandi, kom svo mesta hitabylgja í apríl á landinu sem mælingar ná yfir. Fór þá hitinn til dæmis í 23,0 stig í Ásbyrgi, sem er aprílmet á landinu, 22,0 á Möðruvöllum í Hörgárdal, 21,9  á Staðarhóli, sem er mesti aprílhiti á mannaðri veðurstöð, 21,7 stig á Végeirsstöðum og 21,5 stig á Akureyri og í Lerkihlíð í Vaglaskógi. Alls mældist tuttugu stiga hiti eða meira á 17 veðurstöðvum, þar af fjórum mönnuðum eða tæp 9% stöðva. Þar með er þetta hitavænasti apríldagur sem mælst hefur fyrir hámarkshita og skartar íslandsmetinu, 23,0 stig í Ásbyrgi eins og áður segir. Daginn eftir mældist tuttugu stiga hiti eða meira á fjórum stöðvum og þar af þremur mönnuðum. Hlýjast varð þá 21,6 stig á Végeirsstöðum. Fjöldi aprílhitameta voru slegin þessa daga  þó hitinn hafi ekki náð 20 stigum á flestum stöðvum. Enn var hæð fyrir suðaustan land og hlý tunga lá beint yfir landið úr suðaustri Hvað meðalhita snertir skákuðu þessir dagar ekki 18. april 2003. Meðalhiti þeirra á landinu voru 10,4 og 10,8 stig. Hins vegar er sá 29. með hæsta meðaltal hámarkshita nokkurs dags í apríl, 15,0 stig en dagurinn á undan með 14,7 stig og dagurinn á eftir 14,6 stig. Þessir þrír dagar 28.-30. apríl flagga því mesta hámarkshita apríldaga frá a.m.k. 1949. Sá fjórði er svo 18. apríl 2003, dagurinn með mesta meðalhitann, með 14,0 stig að meðaltali hámarkshita. Á kortinu sést ástandið í 850 hPa fletinum á miðnætti 30. apríl 2007. Það stækkar ef smellt á það og verður larger than life!

Þann 9. Apríl árið 2011 mældist hitinn á Skjaldingsstöðum 20,2 stig. Síðan hefur ekki mælst 20 stiga hiti á landnu í apríl.

Tuttugu stiga hiti eða meira í apríl hefur aðeins mælst á stöðvum á norðausturlandi til austfjarða, nánar til tekið frá Dalvik austur um að Reyðarfirði, að einni veðurstöð undanskilinni. Á Brúsastöðum í Vatnsdal mældust 20,3 stig hitadaginn mikla 29. April 2007. Veðurstöðvar eru nú miklu fleiri á okkar öld en á nokkru sinni fyrr og eflaust hefði einhvers staðar mælst tuttugustiga aprílhiti á hlýindaskeiðinu á fyrri hluta 20. aldar ef veðurstöðvar hefðu þá verið jafn margar og nú og jafnvel á öðrum tímabilum. Reyndar er til á skrá mæling á Seyðisfirði upp á 21,4 stig 16. apríl 1908. En einhvern veginn finnst manni það ekki sérlega sannfærandi þó fremur hlýtt hafi verið. Þetta var lesið á mælið  á athugunartíma en hámarksmælir var ekki á staðnum.   

Í þessu sambandi má muna að einu sinni hefur í mars  mælst 20,5 stiga hiti. Það var á Kvískerjum hinn 29. árið 2012.    

Mesti aprílhiti sem mælst hefur á Vestfjörðum er 17,7 stig á Hólum í Dýrafirði þ. 29. árið 2007. Á vesturlandi hefur mest mælst daginn eftir, 19, 2  stig í Ásgarði í Dölum. Á suðvesturlandi, frá Mýrdal til Reykjavíkur  hefur mælst mest 16,7 stig þ. 29. árið 2007 á Sámsstöðum í Fljótshlíð. Árið 1975 mældust  svo snemma sem 3. apríl 16,0 stig á Vatnsskarðshólum og 15,8 stig í Vík í  Mýrdal og var það sannarlega óvenjulegt veðuratvik. Suðausturland er eini landshlutinn sem ekki á aprílmetið frá hitabylgjunni 2007. Þar hefur mesti aprílhiti orðið 18,4 stig þ. 27. á Fagurhólsmýri goðsagna veðurárið 1939. Mesti aprílhiti í Reykjavík er aðeins 15,2 stig frá þeim 29. árið 1942.              

Á sumardeginum fyrsta hefur aldrei mælst tuttugustiga hiti á landinu. Litlu munaði þó á þeim degi 1976 þegar hitinn á Akureyri fór í 19,8 stig hinn 22.

Óvenjulegur sólskinsdagur

Í gær skein sólin í Reykjavík í 11,4 klukkustundir. Það gerist alloft að sól skín álíka mikið eða meira þennan almanaksdag. Þetta er mjög snemma vors og þess vegna verður hiti aldrei sérlega mikill slíka sólskinsdaga. Stundum hefur jafnvel ekki hlánað allan daginn þrátt fyrir mikið sólskin.

En öðru máli gegndi þó um gærdaginn. Þá komst hitinn í 11,2 stig á kvikasilfursmælinum en 11,7 á sjálfvirka mælinum. Hitinn var yfir tíu stigum samfellt frá um klukkan 2 til 6 síðdegis. Meðalhiti sólarhringsins var 6,1  stig sem er svo sem ekkert sérstakt og mjög kólnaði þegar kvölda tók. 

Mesti hiti sem mælst hefur þennan dag hingað til á kvikasilfursmæli í Reykjavík er 11,4 árið 1945 en þá mátti heita sólarlaust. Hitinn í gær er því næst mesti hiti sem mælst hefur þennan dag á kvikasilfursmæli en ef miðað er við sjálfvirka mælinn hefur aldrei mælst jafn mikill hiti 14. apríl í Reykjavík. 

Og þetta er langmesti hiti sem komið hefur í Reykajvík á miklum sólskinsdegi (yfir tíu klukkutunda sól) á þessari dagsetningu. Aðra slíka daga hefur hitinn ekki nálgast tíu sitgin.

Víða varð hlýtt. Hiti komst yfir tíu stig á fjölmörgum veðurtöðvum, mest 12,1  stig á Sámsstöðum í Fljótshlíð og Skrauthólum á Kjalarnesi. Miklu meiri hiti hefur þó oft mælst á þessum árstíma á landinu og líka í Reykjavik en hvað borgina snertir hefur það þá verið í skýjuðu veðri.

En það sem gerir gærdaginn sem sagt alveg sértakan fyrir höfuðrborgarbúa er það að aldrei hefur hiti stigið eins hátt í glampandi sól 14. apríl sem einmitt í gær.

 

Sumar og haust

Nú fáum við vonandi sjóðheitt hitabylgjusumar. Það líður þó fyrr en varir og við tekur stormasamt kosningahaust. Það er að segja ef ekki skellur þá strax á píningsvetur Jóns Gunnarssonar!