Flestir og fæstir sólardagar í Reykjavík að sumri

Í síðasta bloggpistli gerði ég grein fyrir því hve margir að meðaltali þeir dagar væru sem sólin skín í 10 klukkustundir í Reykjavík mánuðina júní til ágúst árin 1987-2016. Kalla ég þá sólardaga eða sólskinsdaga. Þeir voru þessi ár 8,3 í júní, 8,0 í júlí og 7,0 í ágúst en 23,3 yfir alla þrjá mánuðina. 

Þetta er meðaltal 30 ára en frábrigði við það eru mikil milli ára. Hér verið farið nokkuð í það og þá ekki aðeins í 30 ár heldur eins langt aftur og daglegar sólskinsmælingar ná,árið 1923. 

Flestir hafa þessir sólardagar verið sumarið 1928 þegar þeir voru 41 og næstflestir árið eftir en þá  voru þeir 40. Sumarið með þriðja flesta sólardaga og flesta á okkar öld er 2012 þegar þessir dagar voru 38. Önnur sumur með marga sólskinsdaga eru 35 dagar 1931 og 1943,34 dagar sumarið 1927 og 33 dagar árin 1924,1946,1960 og 2011. 

Fæstir voru sólskinsdagarnir sumarið 1925, tíu að tölu  og ellefu árið 1975, 1976, 1983 og 1955, hið fræga arkatýpiska rigningarsumar þar sem 9 sólardagar voru þó í júní en aðeins 1 í júlí og 1 í ágúst! Sumarið 1983 var það kaldasta sem komið hefur í Reykjavík á 20. öld og síðan. Önnur sumur með fáa sólardagar voru 1950, tólf (en það var mjög hlýtt) og 1969 en sumarið 1947 var með þrettán sólskinsdaga. Það sumar á okkar öld sem fæsta hafði sólskinsdagana var 2003 en þá voru þeir 14 en 15 sumarið 2013 sem margir virðast minnast sem leðinda sumars. 

Hvað einstaka sumarmánuði varðar hafa flestir sólardagar verið 20 í júni 1928, 19 í júní 2012, átján 2008, sautján 1924 og sextán í júní 1927, 1952 og 1991. Júní 1928 er sem sagt sá sumarmánuður sem flesta hefur haft 10 klukkustunda sólskinsdaga. Hann er jafnframt sá mánuður á öllu landinu sem hefur flestar mældar sólskinsstundir alls,338,3. 

Fæstir sólarsdagar í júní voru ein 1988 en tvær 1986, 1970 og 1960. Og þarna glittir í það mikla óstöðuglyndi sem einkennir íslenskt veðurfar. Eftir hinn sólarlitla júni 1960 fylgdi hið mikla sólar og gæða sumar sunnanalands og eftir júní 1970 kom næst sólríkasti júlí í Reykjavík en reyndar líka einn sá kaldasti.

Flestir sólardagar í júlí voru einmitt 1960, 15 að tölu en einnig 1958, 1970 og 1974. Fjórtán sólardagar voru júlí 1966, 1936 og 1939 en síðast taldi mánuðurinn er sá júlí sem flestar sólskinstundir hefur haft samtals í Reykjavik, 308,3. Á okkar öld hafa tíu stunda sólardagar í júlí aldrei veri fleiri en 13, árið 2009 og svo í fyrra. 

Fæstir sólskinsdagar í júlí í Reykjavík voru einn 1989 og svo náttúrlega 1955! Tveir voru sólardagarnir í júlí 1949 og 1950 sem var þó óvenjulega hlýr júli. Fæstir á okkar öld voru 14 dagar árið 2014. 

Flestir sólardagar i ágúst voru einmitt líka 1960 en þá voru þeir 16 og einnig 1929. Fjórtán  voru þeir í ágúst 1964 og 1943 (báðir skítkaldir) en þrettán 2010, 1985 og 1956. Sá síðast nefndi er eini ágústmánuðurinn sem frost hefur mælst í Reykjavík. 

Þeir ágústmánuðir sem boðið hafa upp á fæsta tíu stunda sólardagar voru 1945, 1976 og 1983 sem voru alveg grjótharðir með einn sólskinsdag. Og svo náttúrlega ágúst 1955!

Eins og ég drap á í síðasta pistli er september ekki inni í þessum sólskinsleik af því að þá voru 10 klukkustunda sólskinsdagar að meðaltal aðeins þrír árin 1987-2016. Þess  má þó geta að flestir voru slíkir dagar tíu í september 1957, eftir það góða sólskinssumar, en fæstir 1938,1942,1943,1945,1946 og loks 2014 en þá voru engir slíkir dagar! 

Nú er það því miður svo að mikil sól að sumri í Reykjavík er engin trygging fyrir hlýindum og virkilegu sumarveðri, stundum jafnvel þvert á móti. Út í það verður farið í næsta pistli. 

Það er að segja ef sólinni þóknast að láta sjá sig til að hífa upp andríkið og sólskinsskapið!

Fylgiskjalið sem komið er inn sýnir þetta allt skýrt og greinilega. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• solardagar.xlsx

Hvað eru margir góðir sólardagar á sumrin í Reykjavík

Af öllum þeim stöðum þar sem sólskin hefur verið mælt á landinu mælast sólskinsstundir að sumarlagi, frá júní til ágúst, flestar i Reykjavík. Einhver sól mælist flesta sumardaga, en alveg sólarlausir dagar koma þó fyrir, en oftast er samt ekki hægt að tala um einhverja sólskinsdaga. Við skulum kalla það sólardaga eða sólskinsdaga þegar sólskin mælist 10 klukkustundir eða meira. 

Hvað eru slíkir sólardagar margir í meðalsumri í borginni?

Síðustu 30 ár, 1987-2016, hafa slíkir dagar að meðaltali verið 23,3 á tímabilinu júni til ágúst. Í júní voru þeir 8,3, í júlí 8,0 og í ágúst voru þeir 7,0. Á viðmiðunartímabilinu 1961-1990, sem enn er almennur viðmiðunartími, voru dagarnir í þessum mánuðum 6,3, 7,9 og 6,6 og 20,8 yfir allt sumarið. Það var sem sagt ekki aðeins svalara á sumrin á þessum tíma en síðustu 30 ár heldur voru líka færri sólardagar og reyndar líka færri sólskinsstundir yfirleitt.

Á þessari öld, 2001-2016, voru sólardagarnir í júní 8,5 (6 í síðasta júní), júlí 8,9 og ágúst 8,4 og allt sumarið 25,8 sólskinsdagar. Það sem af er aldarinnar hafa sumur því ekki aðeins verið hlý heldur hafa þau einnig boðið upp á fleiri sólardaga en oftast áður jafn mög ár og líka sólskinsstundir. Ef við tökum síðustu 16 ár tuttugustu aldar til dæmis er munurinn sláandi miðað við okkar öld. Sólardagarnir voru þá fyrir sumarmánuðina 7.6, 7,7 og 6,1 dagar en 21,4 yfir allt sumarið. Auk þess voru þessi sumur talsvert kaldari en á okkar öld.

Það er því ekki að furða þó menn geri nú miklar kröfur til sumargæða. Við erum svo góðu vön í hálfan annan áratug hvað sumarhlýindi og sumarsól varðar.

September, sem talinn er til sumarmánaða á Veðurstofunni, er ekki inni í þessu af því að þá eru 10 klukkustunda sólardagar miklu færri en aðra sumarmánuði enda er þá sól farin að lækka svo á lofti að síðasta þriðjung mánaðarins er nóttin orðin lengri en dagurinn. En í sumum septembermánuðum koma samt góðir sólskinsdagar framan af mánuðinum en 10 klukkustunda sólardagar í öllum þeim mánuði voru aðeins 3,2 að meðaltali 1987-2016. Einstaka sinnum hafa sólríkir septembermánuðir bætt verulega við þá sólskinsdaga sem komu í júní til ágúst.

Stundum geta komið allgóðir sólardagar þó sólin nái ekki að skína í 10 klukkustundir. Mjög gott dæmi um það var síðasta sunnudag þegar sólin skein í níu og hálfa klukkustund í Reykjavík og maður upplifði sem allgóðan sólskinsdag (en í svalara lagi). En einhverja viðmiðun verður að hafa og hér er miðað 10 klukkustundir.

Mikil tilbrigði eru í fjölda slíkra sólskinsdaga milli mánaða og sumra og verður fjallað um það í næsta boggpistli.    

Og já, Ísland er ekki neitt sólskinsland!