Mesti kuldi í febrúar

Frost hefur aðeins mælst 30 stig  í tveimur febrúarmánuðum á Íslandi en hins vegar í 11 janúarmánuðum, 6 marsmánuðum, 5 desembermánuðum og einum aprílmánuði. Meðaltal minnsta hita í febrúarmánuði er 22 stiga frost. 

Mesta  frost á landinu í febrúar mældist í Möðrudal á Fjöllum aðfaranótt þess 4. árið 1980, -30,7 stig (daginn áður voru -30,6 stig). Hæð var yfir Grænlandi og lægð við Lófót. Hæg norðan og  norðaustanátt var á landinu. Víða annars staðar var þá einnig mjög kalt, t.d. -26,3 daginn áður í Reykjahlíð við Mývatn. Sá dagur er kaldasti 3. febrúar á landinu að meðaltali frá og með 1949 og var meðalhitinn -9,33 stig eða um átta og hálft stig undir meðallagi. Næstu nótt mældist svo þessi metkuldi. Hvergi á öðrum stöðvum en Möðrdudal kom þó metfrost nema á Staðarhóli í Aðaldal, -24,7 stig. 

Þetta er þó engan veginn kaldasti febrúardagurinn að meðaltal frá 1949. Sá vafasami heiður fellur í skaut 6. febrúar 1969 þegar hafísárin voru í algleymingi. Hann er að meðaltali ekki aðeins kaldasti febrúardagur frá 1949 heldur er hann næst kaldasti dagur ársins (8. mars 1969 var kaldari). Meðalhitinn var -16 stig, um 15 stig undir meðallaginu frá 1949. Í þessari kuldahrinu mældist mesta febrúarfrost í Reykjavík eftir að Veðurstofan var stofnuð, -17,6 stig en á Hólmi rétt utan við borgina mældust -20,7 stig. Í Búðardal voru -23,9 stig, -22,6 á Þórustöðum í Önundarfirði, -20,3 á Hornbjargsvita, -27,2 á Hveravöllum, -23,0 á Barkarstöðum í Miðfirði, -20,5 á Nautabúi í Skagafirði, -17,3 á Mánárbakka, -20,2 á Skriðuklaustri, -16,9 á Dalatanga, -19,2 á Seyðisfirði, -17,4 á Hólum í Hornafirði, -18,4 á Fagurhólsmýri, -19,1 á Kirkjubæjarklaustri, -15,9 í Vík í Mýrdal, -16,7 á Loftssölum, -16, 3 á Stórhöfða, -19,1 á Sámsstöðum, -20,6 á Hæli í Hreppum, -23,8 á Jaðri, -19,3 á Eyrarbakka, -16,8 á Reykjanesvita og -17,0 stig á Keflavíkurflugvelli. Eru þetta febrúarkuldamet á öllum þessum stöðvum en þær hafa mislanga mælingasögu en alltaf nokkra áratugi og allt upp í heila öld og meira. Tölurnar frá Dalatanga, suðausturlandi, Mýrdal og Vestmannaeyjum er sérlega geggjaðar fyrir þá staði. Það var eitthvað hamfaralegt við þennan dag og allmarga aðra daga á hafísaárunum. Lægð hafði farið austur með landinu og olli hún fyrst víða norðaustan hvassviðri og snjókomu en næsta dag lyngdi, bjart var vestanlands en  snjókoma á norðurlandi. Sá sjöundi 1969 er svo reyndar næst næst kaldasti febrúardagur á landinu að meðaltali frá 1949.   

Árið 1905 mældust slétt 30 stig í Möðrudal, þann 11. Þann dag var frostið 23 stig á Möðruvöllum í Hörgárdal og 22 á Akureyri. Stöðvar voru fáar. Mikil hæð var yfir landinu í kjölfar norðanáttar. 

Þriðji minnsti lágmarkshiti í febrúar er -29,5 stig þ. 10. í Möðrudal árið 1955. Þá var veður heiðskírt og miklir kuldar höfðu verið vikum saman á landinu. Þá kom og kuldametið í febrúar við Mývatn, -27,4 stig í Reykjahlíð. Á Grímsstöðum hans Nubo (þar var ekki mælt 1955) kom kuldametið hins vegar á hlýindaskeiði 20. aldar, -26,0 stig þ. 26. árið 1941 í gríðarlegu kuldakasti og þá mældust t.d. -18,9 stig á Kirkjubæjarklaustri. Álitlegt kuldakast á hlýindakskeiðinu fyrra kom einnig í febrúar 1950. Þá fór frostið þ. 24. í -24,7 stig á Hvanneyri og -21,3 á Þingvöllum. Mikil kuldaköst á hlýindaárunum komu  líka 1931 með -15,6 stigum í Reykjavík þ. 21. og þ. 24. -23,9 á Grimsstöðum og 1935 með -19,3 stigum þ. 26. á Eyrarbakka. Mesta frost í febrúar á suðurlandi hefur annars  mælst mest -25,0 stig á Þingvöllum þ. 2. 1968. 

Mesta frost í Reykjavík mældist -18,3 stig þ. 15. árið 1886. Á köldu árunum á 19. öld, þegar fáar veðurathugunarstöðvar voru í gangi, komu nokkur stór kuldaköst í febrúar, en þó öllu minni en í janúar og mars, líkt og á síðari árum. Kuldaveturinn mikla 1881 mældist mesta febrúarfrost í Stykkishólmi, - 22,5 stig þ. 3.  og í Grímsey kom metið þ. 11. sama mánuð,-25,0 stig. Ekki var mælt á Akureyri þennan vetur en í næsta febrúar, 1882, mældist þar mesta febrúarfrostið, -24,0 stig. Teigarhorn mældi mest -19,3 stig þ. 14. 1888, nokkuð svipaður kuldi og var í febrúar 1969. Í sömu hrinu mældust -15,2 í Vestmannaeyjakaupstað þann 13.

Hér sést kort frá hádegi 7. febrúar 1969 og frá 850 hPa fletinum. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hámarkshitamet fyrir febrúar i Reykjavík

Í nótt fór hitinn í Reykjavík í 10,2 stig er mesti hiti sem þar hefur mælst í febrúar frá því mælingar hófust. Gamla metið var 10,1 stig og var mælt þann 8. 1935 og þann 16. 1942.

Meðalhitinn í gær var 7,5 stig sem er dagsmet fyrir Reykjavík en gamla metið var 6,6, stig árið 1983. Þetta er annað dagshitametið i Reykjavík í þessum mánuði en hitti metið er frá þeim 21. þegar meðalhitinn mældist 7,9 stig.

Þykkt lofthjúpsins milli 1000 og 500 hPa flatanna sem er mælikvarði á hita loftsins var á miðnætti 5460 metrar yfir Keflavík sem er nærri meðalþykkt um hásumar. Ef hitamöguleikarnir í 850 hPa fletinum sem var í um 1300 metra hæð skilaði sér allur þarna til jarðar yrði hitinn um 15 og hálft stig.    

Mesti hiti í dag á landinu það sem af er hefur annars mælst 14,0 stig á Seyðisfirði en ekki er það nú neins konar met.

Meðalhiti mánaðarins er nú kominn upp i 3,4 stig í Reykjavík. Ég er ekki úrkula vonar um að hann nái bronsinu í hitanum af febrúar 1964.

Á Akureyri er meðalhitinn nú 1,8  og er hann nú kominn á miðjan topp tíu listann fyrir hlýjustu febrúarmánuði.

Svo er bara að sjá hvað mánuðurinn gerir á lokasprettinum. En það er þá ekki fyrr en tvo síðustu daga sem hann getur farið að klikka.

Viðbót:  Hitinn á Seyðisfirði hefur farið í dag í 15,3 stig sem er mesti hiti sem mælst hefur á landinu 25. febrúar en meira bæði rétt fyrir og eftir þessa dagsetnignu. Hámarkshitamet fyrir allan febrúar hafa líka verið sett í dag í Stafholtsey 10,2 stig, og á Mánarbakka,12,0 stig. En þessari hlýindahrinu er ekki lokið svo við sjáum hvað setur.  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_13_0.xls

Stefnir í einn af hlýjustu febrúarmánuðum

Meðalhitinn í Reykjavík þegar 20 dagar eru liðnir af mánuðinum er nú kominn upp i 2,6 stig eða 2,7 stig yfir meðallagi. Ef mánuðurinn héldi þeirri tölu yrði hann sjötti eða sjöundi hlýjasti febrúar.

En það eru ansi litlar líkur á því að hann haldi þessari tölu. 

Þvert á móti eru allar líkur á að hún muni hækka umtalsvert næstu daga! Ekki sjást nema mikil hlýindi í spám nema hvað eitthvað muni kólna tvo síðustu daga mánaðarins.

Þetta eru jú bara spár en það er mjög líklegt að meðalhiti mánaðarins eigi eftir að stíga upp í þrjú stig í Reykjavík og jafnvel hærra. 

Aðeins fimm febrúarmánuðir frá upphafi mælinga í höfuðstaðnum hafa náð að vera yfir þremur stigum, 1932, 1965, 1964, 2006 og 1929. 

Og þessi febrúar kemur á eftir janúar sem var vel inni á topp tíu listanum yfir hlýjustu janúarmánuði á landinu og líka í Reykjavík.

Á Akureyri eru meðalhitinn nú 1,0 stig eða 3,0 stig yfir meðallagi. En mánuðurinn nær ekki enn inn á lista þar yfir tíu hlýjustu febrúarmánuði.

Það verður spennandi hvað þessi mánuður ætlar að gera í hitanum! 

Viðbót 23.2.: Mánuðurinn er nú kominn í 3,0 stig í Reykjavík og verður gaman að vita hvort hann kemst upp í 3,5 stig sem er að mínu áliti alveg mögulegt. Og hver veit nema hann nái þá bronsinu af 1964 í febrúarhlýindakeppninni! En vonin um silfur eða gull er alveg vonlaus. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_12_0.xls

Mesti hiti í febrúar

Mesti hiti á Íslandi í febrúar mældist á Dalatanga þ. 17. 1998, 18,1 stig. Ekkert óskaplega hlýtt var þó á landinu nema á Dalatanga. Þessi hiti á Dalatanga var lesinn af mæli við athugun klukkan 15 í vestan átt og kom vitaskuld einnig fram á hámarksmæli. Meðalhitinn á stöðinni þennan sólarhring var 9,1 stig. 

Febrúarhitabylgjan árið 1960 var eiginlega merkilegri. Þá mældust 16,9 stig á Dalatanga og Seyðisfirði þ. 8., einhvern tíma frá kl. 9 að morgni til hádegis. Meðalhitinn á Dalatanga var 11,1 stig sem nærri meðalhita í Reykjavík á hlýjasta tíma ársins. Lægð með óvenjulega hlýju lofti fór vestur fyrir land dagana 6.-8. Landsmeðalhitinn var 8,45 stig þann 7. og hefur frá 1949 aldrei verið hærri nokkurn dag í febrúar, kringum 9 stig yfir meðallagi allra daga frá 1949. Daginn eftir var landshitinn 7,5 stig og það var þá sem hitinn naut sín best á austfjörðunum. Fjölmargar veðurstöðvar eiga sitt febrúarhitamet frá þeim 7. svo sem 15,3 stig á Siglunesi  11,3 stig í Grímsey, 10,9  á Grímsstöðum, 14,0 á Húsavík, 11,1 á Raufarhöfn, 12,4 á Þorvaldsstöðum við Bakkafjörð og 9,9 stig í Möðrudal. Úrhellisrigning og hvassviðri var sunnanlands og vestan. Veðrinu fylgdi mikil asahláka svo af  hlutust flóð á öllu svæðinu frá suðvesturlandi til norðurlands. Ölfusá flæddi t.d. yfir bakka sína svo flæddi vatn í kjallara á Selfossi og jakaburður í Blöndu sleit símalínur. 

Þriðji mesti hitinn í febrúar er 17,2 stig aðfaranótt þess  21. árið 2006 á Sauðanesvita í rífandi sunnanátt. Á athugunartíma kl. 6  um morguninn voru 16,0 stig. Þennan dag var einna mest þykkt nærri landinu í febrúar, 5478 metrar. Þann 24. 1984 mældist 16,0 stig á Seyðisfirði. Þann dag var mikil lægð á hreyfingu við norðausturströnd Grænlands og fylgdi henni regnsvæði og asahláka úr suðvestri. Meðalhitinn á Hallormsstað var 12,2 stig en 11,3 á Akureyri, sá hæsti fyrir nokkurn febrúardag.

Á suður og vesturlandi verður hámarkshiti að vetrarlagi yfirleitt ekki jafn mikill og fyrir norðan. Á þessu geta þó orðið hálf fríkaðar undantekningar. Þann 14. febrúar 1955 færðist hlý hæð sem hafði verið suður af landinu vestur fyrir það og olli norðvestlægri átt. Þann 15. fór hitinn í Vík í Mýrdal í 15,0 stig. Það er langmesti hiti í febrúar sem mælst hefur á suðurlandi. Þessa dagana mældist einnig mesti febrúarhiti á Loftssölum (1952-1978) í Dyrhólahreppi og á Stórhöfða í Vestmannaeyjum, 10,0 stig á báðum stöðvunum. Í febrúar 2005 gerðust í annari norðvestanátt merkileg tíðindi þ. 21. á suðausturlandi, alveg frá Hornafirði vestur um til Mýrdals settu stöðvarnar þá hitamet fyrir febrúar, 13,6 stig á Hólum í Hornafirði, 13,0 á Fagurhólsmýri, 13,5 á Kirkjubæjarklaustri, 12,6 í Norðurhjáleigu og 11,6 stig á Vatnsskarðshólum í Dyrhólahreppi og kom sú stöð í stað Loftsala frá 1978. Meðalhitinn þennan dag á Klaustri var 10,6 stig. Ágætur síðsumarsdagur! Á suðurlandsundirlendi hafa mest mælst í febrúar 12,0 stig þ. 26. 1964 á Sámsstöðum í Fljótshlíð í austanátt. 

Mesti hiti í Stykkishólmi, þar sem athugað hefur verið frá 1846, kom þ. 17. 1942, 11,0 og þá mældist einnig mesti febrúarhiti í Reykjavík, 10,1 stig (ásamt þ. 7. 1935). Daginn áður mældust 13,7 stig á Sandi í Aðaldal og þá kom einnig metið í Miðfirði, 11,7 stig í Núpsdalstungu og 10,1 stig á Þingvöllum. Í hlýindum dagana 14.-15. febrúar 1965, þeim næsta  hlýjasta á landinu, mældist mesti febrúarhiti á vestfjörðum, 12,5 stig á Suðureyri við Súgandafjörð og þá komu 13, 3 stig á Blönduósi.

Í hinum ofurhlýja febrúar 1932, lang hlýjasta febrúar á landinu, fór hitinn í Fagrdal í Vopnafirði tvisvar í 15,0 stig, þ. 20. og 23. Þá voru engar hámarksmælingar niðri á austfjörðunum en eitthvað mun þar þá væntanlega hafa gengið á. Geysileg fyrirstöðuhæð var viðloðandi þennan mánuð. Loftvægi hefur aldrei verið jafn hátt í febrúar og mældist  loftvægi þ. 10. á Teigarhorni 1047,4 hPa kl. 10 um morguninn.

Hér má sjá kort frá hádegi 7. febrúar 1960 og frá 850 hPa fletinum þar sem sjá má  hitann í háloftunum í kringum 1400 m hæð.  

Raus og heimska

Þessi maður virðist reyndar miskilja allt eða ekki skilja neitt eða lifa i hálf óhugnanlegri afneitum.

Það er eiginlega hafið yfir allan vafa að athafnir manna hafa valdið hlýnun á jörðinni með tilheyrandi afleiðingum. Það er þá þegar orðið breytt veðurfar. 

Menn geta deilt um hvaða afleiðingar þetta hefur eða hversu alavarlegar þær eru eða verða. 

Í framahldi af þessu er rökrétt og blasir alveg við að hafi mennirnir með aðgerðum sínum breytt veðurfarinu og þar með líka veðrinu að einhvejru leyti geta þeir líka með aðgerðum sínum dregið úr þessum áhrifum. Breytt veðurfarinu aftur. Ríkisstjórnir eru þar auðvitað í lyilstöðu. 

Að láta eins og mennirnir hafi ekki nein áhrif á veðurfarið er bara raus og heimska.

Hitt er annað mál að það er líka raus og heimska sem veður uppi í veðurumræðunni að tengja bókstaflega allt sem gerist í veðrinu við hlýnun af völdum gróðurhúsalofttegunda.

 

 

„Stjórnvöld geta ekki breytt veðrinu“

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_11_0.xls