Júlí hálfnaður

Nú er júlímánuður rúmlega hálfnaður. Meðalhitinn í Reykjavík er þá 9,5 stig eða 0,8 stig undir meðaltali sömu daga 1961-1990 en 2,2 stig undir meðaltali þessara daga á 21. öld. En eins og ég og fleiri höfum margbent á er ekki raunhæft að miða við það mjög svo afbrigðilega tímabil þegar við metum hitafar mánaða. 

Eigi að síður hlýtur það sem af er mánaðarins að teljast kalt í Reykjavík og þó bara sé miðað við meðaltalið 1961-1990. Ekki hefur verið kaldara þegar júlí er rúmlega hálfnaður síðan 1993 og aftur 1992. Það var áður en uppsveiflan mikla hófst í sumarhita. En þetta gerðist líka 1989, 1983, 1979 og 1970 en hitinn var jafn og núna fyrri hluta júlí 1973 og 1949. 

Maður er farinn að búast við því að mánuðurinn allur endi jafnvel undir  tíu stigum í Reykjavík sem ekki hefur gerst síðan 1992, 1989, 1985, 1983, 1979, 1975 og 1970. En árið 1970 hafði það ekki gerst síðan í júlí 1922. Þá ríkti hlýindatímabilið hið fyrra á 20. öld. Hið síðara hófst nálægt aldarlokum og stendur enn - eða hvað? 

Á Akureyri er meðalhitinn 10,1 eða 0,2 stig undir meðallaginu 1961-1990. Á Fljótsdalshéraði og inni á fjörðunum á austurlandi og jafnvel líka við ströndina hefur þetta verið vel hlýr júlí. Og þar og annars staðar fyrir austan og norðan var júní í hlýjasta lagi. Gleymum því ekki í núveandi hamförum! 

Úrkoman í morgun í Reykjavík, 53 mm,  er hreinlega orðinn aðeins meiri heldur en meðallag alls júlímánaðar 1961-1990!  Eftir að Veðurstofan var stofnuð 1920 var hún meiri 1998, 1997, 1984, 1971 (já, þann góða mánuð), 1954, 1926, 1925 og 1926. 

Úrkoman samanlögð síðan i byrjun júní er svipuð og 2003 en var meiri 1984, 1977, 1969 og 1925 en ekki rigningarsumarið alræmda 1955. Aðalrigningarnar voru þá eftir og einnig í ýmsum öðrum frægum rigningarsumrum. Kannski eigum við það líka eftir!

Sólarstundirnar í Reykajvík eru nú 68 en voru færri fyrri hluta júlímánaðar 2005, 2003, 1999, 1997, 1992, 1984, 1983, 1980, 1979,1978, 1977, 1976, 1975 (já, 6 fyrri hluta júlímánuðir í röð), 1973, 1972, 1969, 1959, 1955, 1954, 1953, 1949, 1947, 1945, 1937, 1935, 1934, 1933, 1930, 1926, 1925 og 1923. 

Ísland er ekki beint sólskinsland!  

Ef við tökum júní og fyrri hluta júlí samans  var sólarminna 2003, 1988,1986, 1983, 1979, 1971,1969, 1962, 1934, 1926, 1925 og 1923.

Úrkoman það sem af er júlí er mikil víðast hvar um land en ekki bara í aðallega í einum landshluta og er þetta fremur fátítt. Ótrúlega víða, nema helst á norðaustur og austurlandi, er úrkoman þegar komin upp fyrir meðallag alls júlímánaðar og þar sem hún er það ekki er hún á mörgum stöðvum farin að nálgast meðallagið. Á fáeinum stöðvum, aðallega austanlands, hefur þó verið lítil úrkoma.

Ég var búinn að týna í sarpinn til birtingar nokkrar sannar hryllingssögur um fyrri tíma sólarleysi í fjölda samfelldra daga en verð að láta það bíða að sinni.

Á meðan: Sleikjum nú sólina þegar hún gefst!

Og svo er spáð hlýrra veðri. 

Viðbót 22.7. Meðalhitinn í Reykjavk er nú komin upp í tíu stig og mun líklega ekki fara aftur niður fyrir það til mánaðarloka. En þetta er samt ekki gott.

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_53_0.xls

Enn hlýrra

Í dag fór hitinn á landinu víða enn hærra en i gær. Hlýjast varð 26,1 stig á Egilstaðaflugvelli.

Aftur fór hitinn eins og í gær yfir 20 á fimm mönnuðum veðurstöðvum: Akureyri og Torfur, 23,7 stig, 22,3 á Grímsstöðum, 21,8 á Bergsstöðum og 20,7 á Sauðanesvita. Litlu munaði svo á Mánárbakka þar sem hitinn fór i 19,9 stig (21,2 stig á sjálfvirku stöðinni kl. 19 og hefur þá hugsanlega komist yfir 20 á þeirri mönnuðu sem kemur í ljós á morgun).

Hér fyrir neðan er list yfir allar stöðvar sem í dag mældu 20 stig eða meira. Athygli vekur að Vopanfjörður er ekki á honum fremur en i gær. En hins vegar Grímsey! Glaðasólskin fylgir hitanum á norðaustur og austurlandi.  Þetta er nokkuð langur listi! Sunnlendingar láta sér kannski fátt um finnast.

Brúsastaðir í Vatnsdal 21,3, Sauðárkróksflugvöllur 23,5, Stafá 22,9, Siglufjörður 21,6, Héðinsfjörður 21,5, Ólafsfjörður 20,5,  Grímsey 20,5, Hámundarstaðaháls 21,0, Möðruvellir í Hörgárdal 23,0, Víkurskarð 21,3, Staðarhóll 24,0 Fljótsheiði 21,5, Végeirsstaðir 23,6, Reykir 22,3, Sóleyjarflatamelar 21,3, Þeistareykir 22,6, Húsavík 25,2, Gerðisbrekka á Tjörnesi 22,7, Ásbyrgi 25,2, Mývatn 21,1, Hólasandur 21,2, Mývatnsheiði 21,1, Mývatnsörfæi 21,3, Svartárkot 20,0, Krafla 21,3, Gæsafjöll 21,2, Rauðinúpur 21,0, Hálsar 20,7, Brú á Jökuldal 23,3, Möðrudalur 23,4,  Möðrudalsöræfi 21,8, Biskupsháls 21,4, Upptyppingr 20,9, Jökuldalur 22,9, Sandvíkurheiði 22,1, Vopnafjarðarheiði 23,0, Egilsstaðir 26,1, Hallormsstaður 26,0, Hallormsstaðaháls 22,3 Eyjabakkaar 20,9 Vatnsskarð eystra 22,2, Brúðardalur 24,5, Fagridalur 22,7, Fjarðarheiði 21,2, Þórdalsheiði 22,5, Seyðisfjörður 23,5, Neskaupstaður 21,6, Eskifjörður 21,4, Kollaleira 21,0,  Breiðdalsheiði 21,8.

Klukkan 21 var hitinn á Skjaldþingsstöðum í Vopnafirði 20,1 stig.  Vopnafjörður er þá kominn í tuttugustigaklúbbinn.

Viðbót11.7. Eftir kl. 18 í gær fór hitinn á mönnuðu stöðvunum á Mánarbakka í 20,0 stig og 20,5 á Skjaldþingsstöðum í Vopnafirði. Þar með mældist 20 stiga hiti eða meira á 7 mönnuðum veðurstöðvum Dagurinn nær þó ekki 9. ágúst í fyrra sem var talsvert hlýrri austanlands en þessi dagur. 

Þetta er samt vel af sér vikið og veitir ekki af því nú er mjög að kólna. Hitinn núna er aðeins 8 stig í Reykjavík sem verður að teljast í algjörum ruslflokki og hann hefur sigið niður fyrir 10 stig á Akureyri.           

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_46_0.xls

Dregur til tíðinda í hitamálunum

Í dag mældist mesti hiti sem enn hefur komið á landinu í sumar. Hiti komst almennt yfir 20 stig alveg frá innsveitum í Húnsavatnssýlsu og austur til Fljótsdalshéraðs. Svalara var við sjóinn eins og vænta mátti. 

Hiti fór i 20 stig eða meira á fimm mönnuðum, stöðvum, 21,5 á Bergsstöðum í Skagafirði, 21,5 á Akureyri, 23,6 á  Torfum í Eyjafjarðardal, 21,0 á Mýri í Bárðardal og 22,2 á Grímsstöðum. En í dag fór hitinn á landinu mest í 24,0 á sjálfvirku stöðinni á Torfum. 

Mjög hlýtt loft er yfir landinu og eru það viss vonbrigði fyrir hitakærar örverur eins og mig  að hiti skyldi ekki stíga enn hærra.   

Hiti fór að öðru leyti í  20,0 á Húsafelli, 20,9 á Brúsastöðum í Vatnsdal, 20,3 á Blönduósi, 21,6 á Nautabúi í Skagafirði, 22,7 á Sauðárkróksflugvelli, 21,3 á Siglfufirði, 23,0  á Möðruvöllum í Hörgárdal, 21,9 á Staðarhóli i Aðaldal, 22,5 í Ásbyrgi, 23,4 á Végerisstöðum í Fnjóskdal, 22,9 á Reykjum í Fnjóskadal,  20,3 á Fljótsheiði, 21,3 á Þeistareikjum, 20,6 á Gæsafjöllum, 20,3 á Hólasandi, 21,9 á Húsavík, 21,4 við Kröflu, 22,0 við Mývatn, 21,3 á Mývatnsheiði, 21,5 á Mývatnsöræfum, 20,7 í Svartárkoti, 20,9 á Biskupshálsi,  23,7 á Brú á Jökuldal, 22,8 á á annari  ónafngreindri stöð á Jökuldal, 20,5 á Brúaröræfum, 22,0 á Vopnafjarðarheiði, 23,1 á Egilsstöðum, 23,4 á Hallormsstað, 21,9 í Möðrudal, 20,4 á Möðrudalsöræfum, 21,7 við Upptyppinga, og 20,6 í Neskaupstað.

Í Reykjavík komst hitinn á kvikasilfrinu 15,9 stig en suðurlandi varð hlýjast 17,6 stig í Þórsmörk. Á Gagnheiði í 950 m á austurlandi hæð fór hitinn í 15 stig. 

Er sumarið ekki komið?  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_45_0.xls

Júlí byrjar illa

Ekki er hægt að segja að júlí byrji annað en illa. Og það alls staðar á landinu. Þetta er stórt skref niður á við í veðurgæðum almennt á landinu frá því í júní. 

Samt hafa verið þrír góðir sólardagar síðustu sex daga i Reykjavík!

Spáð er hlýrra veðri. 

Nú er hásumar og þess vegna getur verið að einhver lausung verði á blogginu og fylgikskjalinu á næstunni eins og verið hefur síðustu viku.

Í fylgiskjalið er kominn enn nýr dálkur, lengst til hægri á blaði 1, er sýnir meðaltal mesta hámarkshita á landinu viðkomandi dag frá 1949.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_44_0.xls

Frábærum júnímánuði lokið

Nú er lokið alveg fyrirtaks júnímánuði sem þó hefur orðið að þola meiri rógburð og illmælgi í sinn garð en ég man eftir að nokkur sumarmánuður hafi orðið að afbera síðan ég byrjaði að fylgjast með daglegu veðri. Hann lét þó illar tungur ekkert á sig fá og lauk síðasta deginum með sumar og sólskinsstæl hér í höfuðborginni!

Meðalhitinn i Reykjavík er 9,9 stig sem er 0,3 stigum meira en meðaltalið á hlýindaskeiðinu 1931-1960, hvað þá kuldaskeiðinu 1961-1990 sem oftast er miðað við, en reyndar um hálfu stigi  kaldara en meðaltalið á þessari öld sem er svo afbrigðilega hátt að það getur varla enst til margra ára og að mínum dómi er fremur vafasamt að taka mið af meðaltali svo fárra ára. 

Úrkoman var 65,6 mm sem verður að teljast í meira lagi. Eins og hitinn hefur verið óvenjulega mikill í júní í Reykjavík á þessari öld hefur úrkoman einnig verið mjög lítil, aðeins um 36 mm en var 53 mm að jafnaði 1961-1990. Ekki hefur mælst meiri úrkoma í júní síðan 1992.  Úrkomudagar voru 24 en voru 14 að meðaltali á þessari öld en 18 árin 1961-1990. Þeir voru jafn margir í júní árið 2006 en hafa aðeins verið fleiri í júní árin 1960 (sem reyndist í heild sjaldgæft sólarsumar) og skítasumarið 1983. Það er samt ekki rétt að líkja þessum júni við júní 1983 sem  var miklu kaldari og úrkomumeiri en svipaður að sól. Var hann þó skárstur sumarmánaðanna það árið. 

Það er kannski einmitt sólin sem kom mest á óvart í þessum mánuði! Framan af virtist eins og hann ætlaði að verða sá sólarminnsti en á endasprettinum vippaði hann sér glæsilega upp í 13 sæti frá botninum!

Á Akureyri var úrkoman svo sem ekki neitt neitt, um 9mm mm en meðalhitinn var 11,4 stig og hefur þar ekki orðið jafn hlýtt í júní síðan 1953. Aðeins  fimm júnímánuðir hafa þar verið hlýrri frá 1882. Á Fljótsdalshéraði og á austfjörðum virðist þetta einnig vera einn af fimm hlýjustu júnímánuðum. En merkilegast er að í Grímsey sýnist þetta í fljótu bragði vera allra hlýjasti júní og einnig á Raufarhöfn ásamt þó júní 1953 þar. Eru þetta þó útkjálkar miklir sem eiga oft erfitt uppdráttar frameftir sumri.

Alls staðar er mánuðurinn yfir meðallagi hlyindaáranna 1931-1960, hvað þá kuldatímabilsins 1961-1990. Á landinu öllu virðist hitinn meira að segja vera langt yfir meðallaginu á þessari öld sem er þó enn hærra en 1931-1960.

Þetta verður því að kallast afar góður júní. 

Hann var þó óneitanlega fremur úrkomusamur og sólarlítill á suðurlandi en þar á móti kemur að hann var þar líka hlýr eins og annars staðar. Það er algjörlega út i hött, að mínum dómi, að tala um að ekkert sumar hafi verið í Reykajvík og þar fram eftir götunum. Ég er mjög andvígur því að setja einfalt samasemmerki á milli sólskins og sumars. Að sólin ein sé mælikvarði á það hvað við getum kallað sumarveður.                             

Júní á þessari öld hefur yfirleitt verið í Reykjavík einstaklega hlýr, þurrviðrasamur (jafnvel til baga) og sólríkur. Þetta má reyndar segja um sumarið i heild. Menn verða að átta sig á því að þetta ástand er það afbrigðilega og þess er varla að vænta að það haldi áfram mikið lengur álíka stöðugt og það hefur verið.

Þessi júní  er þó enn mjög ákveðið í þeim hlýindafasa sem einkennt hefur þessa öld eins og ljóst má vera á þeim staðreyndum sem ég var að telja upp. En auðvitað koma hlýir og góðir mánuðir þó misjafnt niður í fjölbreyttu veðurlandi eins og okkar. Nú var það norðurland og austurland sem fengu þykkasta  rjómann. 

Það er vitaskuld fremur bagalegt fyrir sóldýrkendur (en ég er einn af þeim æstustu þeirra á meðal) þegar sólarleysi hrjáir þeirra landshluta. Það ætti þó ekki að vera einrátt í mati nokkurs manns á veðurfari mánaðar almennt. Nú  eru menn ekki bundnir við sína þúfu eins og var fyrr á árum heldur flækjast um og flakka víða. Menn ættu líka að vera sæmilega meðvitaðir um veðurfarsástandið í heild á landinu gegnum þær margháttuðu upplýsingar sem finna má í fjölmiðlum og á netinu. Að emja og orga yfir því í almennri gósentíð sem á fáa sína líka að þeirra landshluti sé í þetta skiptið ekki alveg á fremsta bekk finnst mér bera vitni um ótrúlega veðursjálfhverfu (nýtt orð og gagnlegt!) og heimtufrekju  en jafnframt eindæma sauðshátt í skynjun á umhverfinu, landinu okkkar á einhverju besta veðurskeiði sem þjóðin hefur líklega nokkru sinni upplifað. 

Eins og ég hef sagt hefur 21. öldin verið afburða hlý og veðragóð, jafnt að sumri sem vetri. Ekki er hægt að búast við því áfram alveg von úr viti. 

Og hvað gera menn, úr því þeir hrökkva upp af standinum yfir þessum hlýja og góða júní, ef þeir fá til dæmis fremur blautan og sólarlítinn júlí með meðalhita upp á 10,6 stig í Reykjavík (nákvæmlega í núgildandi meðallagi, 1961-1990) hvað ekki hefur reyndar skeð síðan ég man ekki hvenær en var svo algengt veðurlag fram á þessa öld að menn tóku ekki einu sinni eftir því hvað þá að þeir hafi farið yfrum í sjálfsvorkunn, fussi og sveii.

Og nú er kannski einmitt komið að þessu! Júlí heilsar vægast sagt kuldalega, nú þegar þessi orð í tíma töluð eru töluð er hitinn 7,6 í vorri ástkæru og veðursælu höfuðborg! Og stórt skref niður á við frá flestum dögum í júní.

Já, svei mér ef sumarið 1983 er ekki snúið aftur!

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_43_0.xls

Nú er ekkert sumarveður

Nú má þó með sanni segja að sé ekkert sumarveður hér í höfuðborginni!

Í Reykjavík komst hitinn aldrei í tíu stig en var lengst af um 8 stig og svipað alveg frá Hornafirði vestur um til Vestfjarða. Og það er mikil hryssingur. Heldur skárra var fyrir norðan þangað til fer að kvölda. 

Þetta er æði ólíkt því sem verið hefur. Þrátt fyrir lítið sólskin í Reykjavík hefur veðrið þar í júní þangað til í gær verið æði langt frá því sem var í dag og er hiklaust hægt að kalla að hafi verið sumartíð. Þetta geta menn séð mjög skýrt í fylgiskjalinu. 

''Víðast hvar á landinu hefur verið ágæt tíð í mánuðinum en einkanlega þó fyrir norðan og austan. Og þó sólarlítið hafi verið á suðurlandi hefur alls ekki verið kalt. Það gæti hafa verið suðvestanhryðjur með meðalthita undir átta stigum í stað um tíu stiga. Slíkt veðurlag var nánast regla í júní þegar ég var upp á mitt besta!''  

Þannig tók ég til orða fyrir nokkrum dögum í bloggpistli. 

Og veðrið í dag er nákvæmlega það sem ég átti við með þessum orðum hvað gæti hafa verið og er ekki sjaldgæft. Og þetta veðurlag í dag er þó bara eitt sýnishorn af mörgum vondum sem hefðu getað verið ríkjandi allan júní i stað þeirrar ekki óhagstæðu veðráttu sem var á suðurlandi og hreinnar öndvegistíðar á norður og austurlandi.

Það er ekki allt sama veðrið þó sólarlítið sé og jafnvel úrkomusamt. Lengst af í júní var sumar um allt land.

En nú er það ekki lengur. Nú fer líka meðalhiti mánaðarins að hrynja en hefur reyndar ekki marga daga til þess.

Það er svo sannarlega ekkert sumarveður! 

Og spáin er eiginlega hrollvekjandi!

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_41_0.xls

Júní kominn af sólarleysisbotninum

Eftir fáeina sólardaga eru sólskinsstundir þessa júnímánaðar komnar upp í 90 í Reykjavík. Mánuðurinn er þá ekki lengur á botninum miðað við það sem liðið er af honum eins og hann var lengi framan af. Ellefu júnímánuðir hafa verið sólarminni að 23 dögum liðnum. Mánuðurinn í heild getur þó enn orðið nálægt botninum. Ef ekki bætast við fleiri sólskinsstundir yrði hann fjórði sólarminnsti júni frá 1911. 

Sólskinsdagar með 10 klukkustunda sól eða meira eru nú orðnir þrír. Þeir urðu ekki fleiri í öllum júní 1940, 1958, 1959, 1960, 1962 og 1999. Að lokum urðu þó sumrin 1958 og 1960 mikil sólskins og gæðasumur í Reykjavík. Árið 1988 voru tíu stunda sólskinsdagar aðeins einn í júní en tveir 1988.

Nokkrir mjög sólríkir júnímánuðir hafa komið undanfarin ár. Í fyrra var júní sá næst sólríkasti og 2008 sá fjórði. Sólarminnsti júní á þessari öld var 2006 með 143 sólarstundir en meðaltal aldarinnar er 209 stundir en þær voru 161 árin 1961-1990 en oftast er miðað við það meðallag. Það er kannski ekki síst í ljósi þessara óvenjulegu staðreynda sem mönnum bregður við þegar sólskin í júní er af skornum skammti. En slíkt gerist. Og það gerist líka að koma heilu sumrin þar sem varla sér til sólar. 

En eigum við ekki að vona að þessari miklu sólarleysisskorpu sé nú lokið. Það sem eftir lifi sumars komi nokkrir sólardagar innan um sólaleysisdagana eins og venjulega en ekki verði bara sólarleysi! 

Það er enn býsna hlýtt. Í Reykjavík er hitinn nokkuð yfir meðallagi hlýju áranna 1931-1960 og langt yfir því á Akureyri. Þetta og margt fleira má sjá í fylgiskjalinu. 

Nú er alls staðar talin alauð jörð á veðurstöðvum nema á Tjörn í Svarfaðardal.

Viðbót 25.6.: Í morgun var í fyrsta skipti á þessu sumri talin alauð jörð á öllum veðurstöðvum.

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_40_0.xls

Snjólaust í Fljótum

Í gær  var loks talið snjólaust við Skeiðsfossvirkjun í Fljótum. Þó alautt sé talið á stöðinni geta samt verið skaflar í skorningum og skvompum í sveitinni.

Á ýmsum þeim stöðvum þar sem snjór var einna mestur og þrálátastur í vetur hefur verið snjólaust í nokkra daga svo sem á Grímsstöðum á Fjöllum, Lerkihlíð í Vaglaskógi og Þverá í Dalsmynni. Hins vegar er enn ekki alautt við Mývatn, Tjörn í Svarfaðardal og á Bassastöðum í Steingrímsfirði. Ekki hafa nýlega komið upplýsingar frá Svartárkoti og ekki frá Ólafsfirði í margar vikur. Þar er líklega allt enn á kafi í snjó! 

Það er reyndar komin 18. júní svo varla er hægt að hrópa sérstakt húrra fyrir því að snjólaust sé orðið.  En miðað við ástandið í lok maí megum við happi hrósa yfir því hvað hlýtt hefur verið það sem af  er júní. Eindæma blíða alveg! Það gæti hafa verið þrálát norðanátt  allan tímann með næturfrostum og lítill leysingu. 

Þegar talað er um það hvort sumarið sé komið við hvað á þá að miða? Norðausturhornið eða suðvesturhornið? Eða hvað eiginlega?

Víðast hvar á landinu hefur verið ágæt tíð í mánuðinum en einkanlega þó fyrir norðan og austan. Og þó sólarlítið hafi verið á suðurlandi hefur alls ekki verið kalt. Það gæti hafa verið suðvestanhryðjur með meðalthita undir átta stigum í stað um tíu stiga. Slíkt veðurlag var nánast regla í júní þegar ég var upp á mitt besta! 

En sólarleysið er samt sem áður að verða næstum því hamfaralegt hér í höfuðborginni svo við borgarbúar megum nú líka taka upp hamfarahjal eins og tíðkast víða annars staðar á landinu.

Verst finnst mér að hafa ekki ljósar nætur þó eigi að heita bjartasti tími ársins.

Skammdegið hefur tekið völdin.

Það eru engar smávegis hamfarir í júní!

En veðurlag er hverfult fyrirbæri. Það getur vel komið sólríkur júlí og ágúst á suðurlandi með linnulausum norðaustanáttum og tilheyrandi hamförum á norðurlandi.   

Við lifum á hamfarakenndum tímum! 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_39_0.xls

Sólinskinsmálin

Þegar júní er nú hálfnaður eru sólskinsstundirnar í Reykjavík aðeins 28,8 og hafa aldrei verið færri fyrri helming mánaðarins síðan mælingar hófust þar 1923. Ekki veit ég hver staðan  var eftir fyrstu 15 dagana í júní 1914 þegar sólskinsmælingar voru á Vífilsstöðum en þá mældist sólarminnsti júní á höfuðborgarsvæðinu, aðeins 61 klukkustund. Við þurfum þrjá góða sólardaga til að slá hann út. 

Úrkoman er hins vegar það sem af er mánaðar um 5 mm undir meðallagi þessarar aldar sömu daga í Reykjavík. Þetta er sem sagt ekki rigningarmánuður enn sem komið er heldur sólarleysismánuður. Í fyrra var næst sólríkasti júní  Reykjavík sem mælst hefur í borginni og hefur aðeins einn júní og einn maí verið sólríkari af öllum mánuðum í árinu. Fyrri helming mánaðarins mældust þá 160 sólskinsstundir. Munurinn á júní núna og í fyrra er því mikill.

Meðalhitinn er enn 1,4 stig yfir meðallagi í Reykjavík. Það hefur þó verið að kólna dálítið síðustu daga og má því segja að veðrið hafi fremur versnað en hitt hér á Reykjanesskaganum frá því ég skrifaði síðasta sólskinspistil. Klukkan 18 í dag var reyndar blankalogn í Reykjavík og súld en aðeins 8 stiga hiti eins og verið hefur mest allan daginn. En þetta er nokkurn vegin leiðinlegasta júníveður sem hægt er að hugsa sér að mínum dómi. Alskýjuð vestanmolla. 

Það hefur þó eiginlega verið sól og blíða víðast hvar á landinu í dag og í gær nema hér í Reykjavík! Á Akureyri  fór hitinn í 17,6 stig í dag og þar var talið heiðskírt kl. 18 sem er sjaldgæft í veðurathugun en ekki má telja heiðskírt nema ekki sjáist ský á himni. Meðalhitinn á Akureyri er 3,6 stig yfir meðallagi en er samt á smávegis niðurleið eins og eðlilegt er þar sem hlýindin miklu sem voru um daginn eru um garð gengin.

Ég reikna svo ekki með að létti til í höfuðborginni fyrr en í fyrsta lagi um réttir! 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_38_0.xls

Sumar og sól

Þegar 11 dagar eru liðnir af júní er meðalhitinn í Reykjavík 10,3 stig. Það er 0,6 stigum yfir meðallagi fyrir þá daga á þessari öld. Hitinn í júní á 21. öld í höfuðborginni hefur þó verið í hæsta máta afbrigðilegur. Síðustu tíu ár tuttugustu aldar var meðalhiti þessara daga aðeins 8,2 stig og meðalhitinn öll árin frá 1949 til 2012 var 9 stig. Meðalhitinn 1971-2000 var 8,3 stig. 

Þeirri hitasprengju sem staðið hefur nánast alla þessa öld í júní er því aldeilis ekki lokið. Hitinn í Reykjavík það sem af er mánaðar eru þó eiginlega smámunir miðað við hitann víða á norður og austurlandi. Á Akureyri er meðalhitinn 12,3 stig og 12,0 á Egilsstöðum. Jafnvel á Raufarhöfn er meðalhitinn 11,2 stig sem er svo mikið yfir öllum hugsanlegum meðaltölum að ég næ ekki einu sinni upp í það! Tvö dagshitamet fyrir sólarhringsmeðalhita hafa verið sett á Akureyri miðað við tímann frá og með 1949, þann 4. og 6.

Frá þeim þriðja hefur hiti sjö daga farið í tuttugu stig eða meira einhvers staðar á landinu og oftast á nokkrum stöðvum. Á suður og vesturlandi er líka vel hlýtt eins og tölurnar frá Reykjavik vitna um. Í fyrrinótt fór hitinn þar til dæmis ekki lægra en í 11 stig.

Það er því fullkomlega óðs manns æði að tala um það, eins og gengur þó eins og faraldur á netinu, að það hafi ekki komið neitt sumar og spurt er geðveikislega: Hve nær ætlar sumarið eiginlega að koma? 

Þennan júní, að fyrstu tveimur dögunum frátöldum, hefur einmitt verið sumarveður á landinu og það i betri kantinum. En það hefur verið lítið sólskin syðra. Það er hins vegar eins og furðu margir setji samasemmerki á milli sumarveðurs og sólskins. Ef sólin glennir sig hér í Reykjavík í 8 stiga hámarkshita, sem æði oft hefur gerst fyrstu dagana í júní og sólskinið er þá oft reyndar einstaklega brilljant þrátt fyrir  næturfrostin, er sumar að þeirra áilti, en ef skýjað er og 18 stiga hiti, eins og í fyrradag er ekkert sumar í þeirra huga. 

En hvernig er þetta þá með sólina í Reykjavík núna í júní?

Ég fletti upp í mínum dularfyllstu leyndarskrám og þá kom þetta í ljós: 

Sólskinsstundir fyrstu 11 dagana í júní eru svo margar sem 15,4 í borginni. Þær hafa reyndar aldrei verið jafn fáar þessa daga frá því mælingar hófust 1923. Sem sagt eins lengi og elstu menn muna!

Þar með fá sólarsinnar ofurlitla uppreisn sinnar æru!

En það breytir ekki því að nú er alveg hörku sumar! Sumarveður felst ekki bara í sólskini eins og ég sagði áðan. Það felst líka í ýmsu öðru, ekki síst hitanum. Nú hefur til dæmis verið hlýtt og notalegt kvölds og morgna ekki síður en um hádaginn en í miklu sólskinsveðri svo snemma sumars er oftast ekki út komandi fyrir kulda strax og sólar nýtur ekki og reyndar jafnvel þó hennar njóti. 

Sumarið er varla byrjað. En strax 1. eða 2. júní var kvartað yfir því á netinu að ekkert sumar ætlaði að koma, rétt eins og menn væru vanir því að þá væri sumarið komið á fullan blús í okkar landi. 

Þess skal hér getið að ef alla daga skini sólin eins lengi og hún hefur mest gert hvern dag væru sólskinsstundir nú í Reykjavík 194 eða 17,6 að meðaltali á dag. Ef sólin skini hins vegar eins og hún hefur minnst gert hvern dag þessa fyrstu ellefu daga væru sólarstundirnar einfaldlega engar. 

Og nú dúkkar upp eitt mikilvægt atriði sem vegur allmjög að æru sólskinssinna!

Þó sólarstundir séu svona fáar í Reykjavík þessa fyrstu daga júnímánaðar eru slíkar dagasyrpur með litlu sólskini út af fyrir sig svo algengar í öllum sumarmánuðum að það tekur varla að nefna það. Þær eru eitt af einkennum íslensks sumars. Hér koma yfirleitt nokkrir sólskinsdagar á stangli, stundum reyndar fáeinir í röð, innan um marga sólarlitla daga.

Annars var maí vel sólríkur í Reykjavík. Margir góðir sólskinsdagar komu, oft verið færri í öllum sumarmánuðum, sem voru líka það hlýir að menn nutu þeirra í botn með því að lepja sitt latte á stéttinni fyrir framan Café París við Austurvöll. Ekki seinna vænna áður en skuggavarpið ógurlega svelgir allan völlinn! 

En það er eins og sumir hafi steingleymt þessu. 

Það vill svo til að þessi sólarleysissyrpa kemur í alveg blábyrjun sumars eftir alveg eðlilegan sólarmaí og vel það, en  það er engin ástæða til að setja dæmið þannig upp að ekkert sumar hafi verið. Það er einfaldlega fjarstæða.

Mórallinn í þessum pistli er sem sagt þessi:

Í fyrsta lagi hefur verið bullandi sumarveður á landinu í júní og líka á suðurlandi þó það hafi verið betra fyrir norðan og austan. Í öðru lagi er ekki hægt að setja einfalt samasemmerki milli sumars og sólskins. Sumarveður sé bara sólskin og ekkert annað. Í þriðja lagi var maí sólríkur í Reykajvík og apríl reyndar sá næst sólríkasti frá upphafi mælinga. Það er ekki eins og ekki hafi sést neitt til sólar eftir að vetrinum lauk.

 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_37_0.xls