Bronsið blasir við

Meðalhtinn í febrúar er nú kominn í 3,8 stig í Reykjavík og hann hefur þar með nappað bronsinu af febrúar 1964 í keppninni um hlýjustu febrúarmánuði.

Það er ekki alls ekki útilokað að hann haldi þessari tölu til mánaðarloka og bronsið ætti í það minnsta að vera nokkuð öruggt.

Vel af sér vikið að þeim stutta! 

Á Akureyri er meðalhitinn nú 2,3 stig og er mánuðurinn þar kominn i fimmta sæti yfir hlýjustu febrúarmánuði. 

En hvað gerist á lokasprettinum? 

Fylgist með í beinni útsendingu á Allra veðra von! 

Hvergi nema þar!

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_14_0.xls

Mest sólskin í febrúar

Febrúar er ekki skammdegismánuður eftir mínum skilningi en þá miða ég við að sólin sé á lofti minna en einn þriðja af sólarhringnum. Febrúar er aftur á móti að meðaltali sólarminnsti mánuður ársins sem ekki er skammdegismánuður og hann er vitaskuld hávetrarmánuður.

Meðaltal sólskinsstunda í febrúar voru 52 í Reykjavík árin 1961-1990.

Sólríkasti febrúar í höfuðborginni er 1947 en þá skein sólin í 159 stundir og er þetta jafnframt sólríkasti febrúar sem mælst hefur á íslenskri veðurstöð. Hann kom í kjölfar hlýjasta janúar á landinu á tuttugustu öld en bæði febrúar og mars voru síðan mjög kaldir en afar sólríkir. Settu þeir báðir sólskinsmet í Reykjavík. Loftþrýstingur á landinu var sá þriðji hæsti í febrúar. Þessi mánuður var einhver sá kaldasti og snjóþyngsti  sem um getur í Evrópu. Hér var hann reyndar líka í kaldara lagi, um tvö stig undir meðallaginu 1961-1990 þeirra stöðva sem lengst hafa athugað og hér er miðað við og hann var mjög þurr, vel undir helmingi af meðalúrkomunni 1931-2000, sem hér er miðað við með úrkomu á þeim stöðvum er lengst hafa athugað hana. Kemst mánuðurinn vel inn á topp tíu listann yfir þurrustu febrúarmánuði. Í Stykkishólmi er þetta þriðji þurrasti febrúar, 6,1 mm. Í þessum sólskinspistlum er landsúrkoman ekki nákvæmlega útreiknuð en tilgreind svona nokkurn veginn og lauslega metið hver statusinn á henni var miðað við aðra mánuði og aðeins gert til menn hafi einhverja hugmynd um hvernig viðkomandi mánuður var hvað úrkomuna snertir. En sólskinið er hér aðal atriðið. Þann þriðja mældist mesta frost sem mælst hefur í Ameríku, -63 stig í Snag í Yukonhéraði í Kanada. Þann 17. kom fyrsti nýsköpunartogarinn til landsins, Ingólfur Arnarson.

Febrúar 1936 var svipaður að hita og 1947 en hann er sá annar sólríkasti í Reykjavík með 130 sólarstundir. Úrkoman var  um þrír fjórðu af meðallaginu. Báðir voru þessir mánuðir norðaustanáttalegir en hægviðrasamt og snjólétt var sunnan lands. Nasisminn stóð sem hæst í Þýskalandi en þ. 26. hófst þar framleiðsla Volkswagenbílanna. Þriðji er 2007 með 126 sólskinsstundir. Bæði úrkoma og hiti á landinu var í kringum meðallag. Mjög snjólétt var víðast hvar.

Árið 1966 var febrúar erfiður og þó einkum norðanlands þar sem var mjög snjóþungt. Afar þurrt var hins vegar víða sunnan lands og vestan. En í Reykjavík er hann sá fjórði sólarmesti með 118 sólarstundir.  Þar hefur heldur ekki mælst þurrari febrúar, aðeins 4,9 mm. Sömu sögu er að segja um ýmsar stöðvar á suður og vesturlandi, svo sem Stóra Botn í Hvalfirði, 0,1 mm, Reykhóla 0,1 mm, Sámsstaði í Fljótshlíð 11,0 mm en þar er þetta sólríkasti febrúar sem mælst hefur, 98,2 klukkustundir, Vestmannaeyjar, 26 mm, Kirkjubæjarklaustur, 3,9 mm, Kvígindisdal 3,9 mm, Lambavatn 4,3 mm,  Kvísker 45,7 mm og Vík 24,2 mm. Óvenjulega þurrt var einnig í Strandasýslu, aðeins 9,8 mm á Kjörvogi. Hitinn á landinu var svipaður og 1947 og 1936.

Úrkoman í febrúar 1955 var álíka og 1947 en hann var lítið eitt kaldari en er fimmti sólríkasti febrúar í Reykjavík með 110 sólskinsstundir. Hann var víða bjartur og á Akureyri er hann næst sólríkasti febrúar með 77 klukkustundir af sól og var þar sólríkasti febrúar þegar hann kom. Á svæðinu nyrst á Tröllaskaga hefur ekki mælst þurrari febrúar. Snjólétt var á suðvesturlandi.Það var í þessum mánuði sem fríkaði 15 stiga hitinn mældist í Vík í Mýrdal.  Í lok mánaðarins hófst jarðskjálftahrina í Axarfirði.

Árið 2002 var febrúar með 108 sólskinsstundir og er sá sjötti sólríkasti. Hitinn á landinu var næstum því þrjú stig undir meðallagi og er þetta kaldasti febrúarmánuðurinn meðal hinna tíu sólríkustu í Reykjavík. Þurrt var sunnalands en úrkomusamt fyrir norðan. 

Febrúar 1941 er sá sjöundi sólríkasti í Reykjavík með 104 stundir. Hitinn var rúm tvö stig undir meðallagi en úrkoman um þrír fjórðu af meðallaginu. Lítil úrkoma var sunnan lands og vestan en meiri norðanlands og austan og þar voru fannkomur miklar í seinni helmingi mánaðarins. Snjóflóð féllu og fórst einn maður í Mjóafirði þegar snjóhengja brast. Síðasta daginn gerði suðaustan ofviðri og fórst þá togarinn Gullfoss með 19 mönnum og vélbáturinn Hjörtur Pjetursson frá Hafnarfirði með sex mönnum. Nokkur erlend skip rak á land hér og hvar, þar af tvö í Reykjavík, og marga vélbáta en enginn fórst.

Í febrúar 1971 voru 101 sólskinsstund í Reykjavík og er hann þar með sá 8. sólarmesti en janúar á undan honum er sólríkasti janúar í Reykjavík. Febrúar þessi var mildur en umhleypingasamur og er hlýjasti febrúarmánuðurinn af þeim tíu sólríkustu í Reykjavík. Meðalhiti þeirra stöðva sem lengst hafa athugað var þó ekki meira en nákvæmlega 0 stig og er það rétt  yfir meðallagi. Úrkoman var hins vegar vel yfir meðallagi. Allmikill hafís var við landið og sást ísbjörn á ísnum við Skaga. Síðasta daginn gerði suðaustan fárviðri eins og 1941 og fengu þrír Eyjabátar á sig brotsjói en enginn mannskaði varð.

Níundi sólríkasti febrúar í Reykjavík er 1977 en þá skein sólin í hundrað klukkustundir. Tíðarfarið var talið með eindæmum gott fyrir hægviðri nema í innsveitum á norðausturlandi. Ekki mældist sólríkari febrúar á Reykhólum 105,5 stundir þau árin sem mælt var, 1958-1989,  né á Reykjum við Hveragerði 1973-2000, 100,8 stundir og ekki heldur á Hveravöllum 1966-2004, 105,3 klukkustundir. Sólríkt var því alls staðar og svo þurrt var að mánuðurinn er líklega á miðjum topp tíu listanum yfir þurrustu febrúarmánuði á landinu. Aldrei hefur mælst eins lítil úrkoma í Stykkishólmi, 1,0 mm, frá upphafi mælinga 1857. Á Barkarstöðum í Miðfirði og Forsæludal varð úrkomu vart en hún var þó  ekki mælanleg og hafa engar veðurstöðvar skráð eins litla úrkomu í nokkrum febrúarmánuði. Á virkjunni við Andakíl mældist úrkoma minni en í öðrum febrúarmánuðum, 2,2 mm og aðeins 0,2 mm í Síðumúla í Borgarfirði og 0,1 í Brekku i Norðuráral. Á suður og vesturlandi voru úrkomudagar nær alls staðar færri en fimm og allvíða aðeins einn til tveir.

Tíundi sólarmesti febrúar í Reykjavík er 1957 með 98 stundir. Sólinni var þá æði misskipt því mánuðurinn er sólarminnsti febrúar á Akureyri þar sem sólin skein í 10,5 stundir. Hitinn var um hálft stig undir meðallagi á landinu og úrkoman var um helmingur af því. Þetta er sá febrúar sem mest hefur snjólag í Reykjavík en þar var alhvítt allan mánuðinn. Og er það eini mánuður ársins sem þar hefur verið talinn alhvítur. Í febrúar árið 2000 voru einnig 28 alhvítir dagar en þá var hlaupár og einn dagur var ekki alhvítur. Snjólag á landinu var hið fjórða  mesta í febrúar, 90%.  Mesti hiti á landinu varð aðeins 6 stig og hefur aðeins einu sinni mælst lægri í febrúar árið 1885, 4,6 stig. Í Möðrudal og við Mývatn hlánaði ekki allan mánuðinn.

Á Akureyri er febrúar 1986 sólríkastur með 88 klukkustundir af sólskini en meðaltalið 1961-1990 er 36 stundir. Mánuðurinn var einstaklega þurr á norðausturlandi. Úrkoman var innan við 1 mm á ellefu veðurstöðvum og voru þurrkamet fyrir febrúar sett svo að segja þar á öllum stöðvum þar um slóðir. Á Akureyri var hún 1,0 mm, á Grímsstöðum, 0,5 mm, 0,2 á Mýri í Bárðardal og Staðarhóli og 0,1 í Reykjahlíð við Mývatn. Mánuðurinn var hlýr, eitt stig yfir meðallagi. Snjóhula á landinu var aeins 35%.

Næst sólarmesti febrúar á Akureyri og sá þriðji voru 1955 og 1977 með 77 og 71,5 sólskinsstundir en þessara mánaða hefur áður verið getið hér að framan.

Fjórði sólarmesti febrúar á Akureyri er 1940. Fyrri hluti sá mánaðar var mildur og hagstæður en seinni hlutann brá til norðaustanáttar með talsverðri snjókomu norðan lands og austan og kuldatíð sem endaði með 25 stiga frosti á Grímsstöðum næst síðasta dag mánaðarins en þetta var á hlaupári. Hitinn var  um hálft stig yfir meðallagi í mánuðinum en úrkoman var um þrír fjórðu af meðaltali en snjóhulan var 46%. Á Akureyri varð það sjaldgæfa slys þ.22. að klakaskriða féll af húsþaki á höfuð vegfaranda sem beið bana af. Þremur dögum áður urðu tveir menn úti á suðurlandi. Það var í þessum mánuði sem vélbáturinn Kristján úr Keflavík var talinn af en náði landi í Höfnum eftir 11 sólarhringa hrakninga með bilaða vél.        

Hlýjasti febrúarmánuður allra tíma, undramánuðurinn 1932, er sá fimmti sólríkasti í höfuðstað norðurlands með 64,5 sólarstundir. Hitinn var 4,4 stig yfir meðallagi þeirra stöðva sem lengst hafa athugað og úrkoman aðeins um helmingur af meðallaginu en snjóhulan 15%, sú minnsta í nokkrum febrúar. Loftþrýstingur mánaðarins er einn sá mesti sem komið hefur í febrúar.

Næstur kemur febrúar 1994 með 58,4 sólskinsstundir. Hann var samt enn sólríkari í Reykjavík með 72 stundir en nær þar ekki inn á topp tíu listann. Hitinn var um eitt stig fyrir meðallagi á landinu en tiltölulega hlýjast var á norðausturlandi þar sem var líka mjög þurrt en úrkoman var um 50% yfir meðallagi á landinu. Hún var mikil á öllu suðurlandi en þó einkanlega á suðausturlandi, mest 415 mm á Snæbýli í Skaftártungu. Snjóhula var 64%.

Sjöundi mesti sólarmánuður í febrúar á Akureyri er 1938 með sléttar 50 stundir. Hitinn var lítið eitt meiri en 1994 en úrkoman var í tæpu meðallagi. Úrkoman í Fagradal í Vopnafirði mældist aðeins 0,4 mm og hefur aldrei mælst eins lítil febrúarúrkoma á veðurstöð í Vopnafirði. Snjóhula á landinu var 64%. Þessi mánuður er reyndar tíundi sólarminnsti febrúar í Reykjavík þar sem sólin skein í 22 stundir. 

Febrúar 1969 er sá 8. sólarmesti á Akureyri með 55 sólskinsstundir. Þetta var þó enginn gæðamánuður. Hann er á landinu kaldastur þeirra mánaða sem hér eru gerðir að umtalsefni, þrjú og hálft stig undir meðallagi. Þá skartar hann kaldasta febrúardegi á landinu frá 1949 og líklega miklu lengur og mörgum stöðvametum í febrúarkulda. Úrkoman náði ekki þremur fjórðu af meallaig en snnjóhula, var 69%. Þetta var á hámarki hafísáranna. Níundi sólarmesti febrúar á Akureyri er 2005 með 53,5 stundir. Hitinn á landinu í þeim snjólétta mánuði, 49% snjóhula, var þá svipaður og 1938 en úrkoman um þrír fjórðu af meðallaginu. 

Loks er febrúar 1964 sá tíundi sólarmesti á Akureyri með 53,4 sólskinsstundir. Úrkoman var þá svipuð og 2005 en hitinn var 2,7 stig yfir meðallagi og er þetta 5. hlýjasti febrúar á landinu. Veturinn í heild var sá næst hlýjasti á landinu sem mælst hefur, á eftir 1929.   

Sólríkasti febrúar á Melrakkasléttu er 1981, 71,3 klukkustundir.

Auk þessa má geta að í febrúar 1965, þeim næst hlýjasti sem mælst hefur á landinu, voru 63 sólskinsstundir á Hallormsstað og það mesta sem þar mældist 1953-1989  og reyndar var marsmetið þar þetta sama ár. Á Hólum í Hornafirði frá 1958 er febrúar 1965 einnig sá sólríkasti, 117, 1 klukkustund og sá þurrasti frá 1931, 4,1 mm. Þá er mánuðurinn sá næst þurrasti febrúar á Teigarhorni frá 1873, 10,4 mm, en þurrasti á Dalatanga frá 1939, 15,3 mm, og einnig á Fagurhólsmýri frá 1922, 19,8 mm.                

Minnst sólskin í febrúar

Febrúar er ekki skammdegismánuður eftir mínum skilningi en þá miða ég við að sólin sé á lofti minna en einn þriðja af sólarhringnum. Febrúar er aftur á móti að meðaltali sólarminnsti mánuður ársins sem ekki er skammdegismánuður og hann er vitaskuld hávetrarmánuður.

Meðaltal sólskinsstunda í febrúar voru 52 í Reykjavík árin 1961-1990. Sólarminnsti febrúar í Reykjavík er 1913 þegar sólarstundirnar voru aðeins 8. Að vísu voru mælingarnar þá á Vífilsstöðum en við teljum þær hér með Reykjavík. Hitinn var um hálft stig yfir meðallagi hitans 1961-1990 á þeim stöðvum sem er lengst hafa athugað og hitinn er hér miðaður við og úrkoman var vel yfir meðallagi sömu stöðva 1931-2000 sem úrkoman er við miðuð. Mánuðurinn var illviðrasamur mjög.

Febrúar 1921 er næstur með 12 sólskinsstundir. Hann var miklu hlýrri, reyndar 11. hlýjasti febrúar að mínu tali á landi, rúm tvö stig yfir meðallagi, og hann er líklega einn af þeim tíu úrkomumestu. Í Reykjavík er hann reyndar sá allra úrkomusamasti með 242,3 mm.

Í febrúar 1934 mældust 15,2 sólarstundir og er hann í þriðja sæti yfir þá sólarminnstu í Reykjavík. Ekki hefur mælst meiri febrúarúrkoma á Blönduóssvæðinu, 102,4 mm eða í Hreppunum, 329,8 mm. Árið 1992 voru sólarstundirnar 15,4 og er það fjórði sólarminnsti febrúar í borginni. Mánuður þessir voru næstum því jafnir að hita, rúmlega eitt stig yfir meðallagi en úrkoman í þeim fyrrnefnda var aðeins um helmingur af meðallaginu en sá síðarnefndi var í rétt rösku meðallagi.

Fimmti sólarminnsti febrúar í Reykjavík var 1975 þegar sólarstundirnar mældust 15,8. Þetta var hlýr mánuður, svipaður og 1921, en úrkoman var um 30% fram yfir meðallagið.

Undramánuðurinn febrúar 1932, sá allra hlýjasti á landinu, var með 16,4 stunda sólskin í Reykjavík sem gerir hann að sjötta sólarminnsta febrúar þar. Á Akureyri er hann hins vegar sá fimmti sólríkasti með 54,5 sólskinsstundir.

Tveir febrúarmánuðir í röð skipa sjöunda og áttunda sætið fyrir sólarleysi í Reykjavík. Febrúar 1983 er sá 8. með 19 sólarstundir en 1984 sá 7. með 18 stundir. Báðir voru hlýir, 1983 um eitt stig yfir meðallagi en 1984 um hálft sig. Sá mánuður var einstaklega votviðrasamur, einn af þeim tíu úrkomumestu, um 77% fram yfir meðallagið en 1983 var úrkoman vel innan við meðallag. Árið 1983 var óvenjulega snjóþungt vestanlands. Mesta sólarhringsúrkoma á Akureyri í febrúar mældist þ. 7., 36,9 mm. Þessi febrúar var sá sólarminnsti á Reykhólum, 6,7 stundir árin sem mælt var,  1958-1989. Aftur á móti er febrúar 1984 sá sólarminnsti á Sámsstöðum, 18,9 klukkustundir.  

Árið 1922 voru sólarstundir í febrúar í Reykjavík 22,4 sem gerir hann að þeim níunda sólarminnsta. Hitinn var næstum því heilt stig yfir meðallagi en úrkoman um helmingi meiri en í meðallagi. Loks er árið 1938 svo með tíunda sólarminnsta febrúar í Reykjavík, 22 stundir. Hitinn á landinu var um 1,3 stig yfir meðallagi en úrkoman í tæpu meðallagi.

Á Akureyri er sólarminnsti febrúar aftur á móti árið 1957 þegar sólarstundirnar voru aðeins 10,5 en voru 36 að meðaltali ári  1961-1990. Í Reykjavík er þetta tíundi sólarmesti febrúar með 98 stundir.  Hitinn var um hálft stig undir meðallagi á landinu og úrkoman var  um helmingur af meðallaginu. Þetta er sá febrúar sem mest hefur snjólag í Reykjavík en þar var alhvítt allan mánuðinn. Og er það eini mánuður ársins sem þar hefur verið talinn alhvítur. Í febrúar árið 2000 voru einnig 28 alhvítir dagar í Reykjavík  en þá var hlaupár og einn dagur var ekki alhvítur. Snjólag á landinu var hið fjórða  mesta í febrúar, 90%.  Mesti hiti á landinu varð aðeins 6 stig og hefur aðeins einu sinni mælst lægri í febrúar. Í Möðrudal og við Mývatn hlánaði ekki allan mánuðinn.

Næst sólarminnsti febrúar á Akureyri er 1943 en þá skein sólin í 12 stundir. Ekki hefur mælst meiri úrkoma í febrúar í Grímsey, 187,4  mm. Vélskipið Þormóður fórst þ. 18. nærri Garðskaga og fórust með honum 31 maður. Hitinn var tvö stig undir meðallagi á landinu og úrkoman aðeins meiri en í meðallagi. 

Febrúar 1946 er sá þriðji sólarminnsti á Akureyri með 14 sólarstundir. Hitinn var rétt  aðeins undir meðallagi en úrkoman aðeins röskur helmingur af meðallagi. Illviðrasamt var og þ. 9 fórust 18 manns á sjó og tveir í landi af völdum veðurs. Sama dag féll maður ofan í gjá í Aðaldalshrauni og var ekki bjargað fyrr en eftir fimma daga. 

Næstur er febrúar 1963 þegar sólskinsstundir voru 15 á Akureyri. Úrkoman var þá aðeins meiri en 1946 en hitinn var rúmlega hálft stig yfir meðallagi. Veðurlag var talið mjög hagstætt. Fimmti sólarminnsti febrúar á Akureyri er 1984 en þá voru sólarstundirnar þar 16. Í Reykjavík voru þær 18 og þar er þetta sjöundi sólarminnsti febrúar eins og að framan getur. Sjötti að sólarleysi á Akureyri er febrúar 2008 með 16,3 stundir. Hann var mjög úrkomusamur og líklega einn af tíu úrkomusömustu febrúarmánuðum á landinu. Hitinn mátti heita í meðallagi.

Úrkomumesti febrúar á landinu, 1959, er sjöundi sólarminnsti febrúar á Akureyri með 16 sólskinsstundir. Þetta er níundi hlýjasti febrúar á landinu að mínu tali og var hitinn um 2,3 stig yfir meðallagi. Í Stykkishólmi var úrkoma 219,5 mm, sú næst mesta í febrúar. Á Teigarhorni er þetta þriðji úrkomusamasti febrúar. Ég tel þetta næst úrkomusamasta febrúar yfir landið en úrkomusamastur er þá árið 2003. Bæði úrkomumagn og úrkomutíðni var mikil. Sums staðar á  suður og suðvesturlandi var úrkoma alla daga. Minnisstæðastur er þessi mánuður fyrir þá miklu mannskaða á sjó er þá urðu. Togarinn Júlí frá Hafnarfirði fórst með allri áhöfn, 30 mönnum, á Nýfundnalandsmiðum þ. 8. eða 9. í stórviðri og mikilli ísingu en nokkrir aðrir togarar náðu til hafnar við illan leik. Aðfaranótt þ. 18.,  daginn eftir að Júlí var opinberlega talinn af, fórst vitaskipið Hermóður með allri áhöfn, 12 manns, undan Höfnum á Suðurnesjum í stormi og stórsjó og urðu ýmsar skemmdir á mannvirkjum í því veðri. Í þessum mánuði fórst einnig danska skipið Hans Hedtoft í jómfrúarför sinni  og var það þó talið ósökkvandi eins og Titanic. Enginn komst af.

Febrúar 1992 er sá áttundi  sólarminnsti á  Akureyri með 18 stundir af sólskini. Hann er einn af úrkomusömustu febrúarmánuðum  og fer sennilega inn á topp tíu listann að því leyti og hitinn var um hálft stig undir meðallagi.

Næstur er febrúar 1967 með 19,0 sólarstundir. Hitinn var um hálft annað stig fyrir meðallagi en úrkoman var tæplega í meðaðallagi. Tíundi sólarminnsti febrúar á Akureyri er svo 1937 með 19,1 sólskinsstund. Hann var meira en heilt stig undir meðallagi í hitanum en úrkoman var í tæpu meðallagi.     

Sólarminnsti febrúar á Hólum í Hornafirði er 1982 en þá skein  sólin 19,9 klukkustundir.    

Á Hveravöllum mældist minnst sólskin í febrúar 1993, 5,1 klukkustund og er það minnsta sólskin sem mælst hefur á íslenskri veðurstöð í febrúarmánuði.      

Hámarkshitamet fyrir febrúar i Reykjavík

Í nótt fór hitinn í Reykjavík í 10,2 stig er mesti hiti sem þar hefur mælst í febrúar frá því mælingar hófust. Gamla metið var 10,1 stig og var mælt þann 8. 1935 og þann 16. 1942.

Meðalhitinn í gær var 7,5 stig sem er dagsmet fyrir Reykjavík en gamla metið var 6,6, stig árið 1983. Þetta er annað dagshitametið i Reykjavík í þessum mánuði en hitti metið er frá þeim 21. þegar meðalhitinn mældist 7,9 stig.

Þykkt lofthjúpsins milli 1000 og 500 hPa flatanna sem er mælikvarði á hita loftsins var á miðnætti 5460 metrar yfir Keflavík sem er nærri meðalþykkt um hásumar. Ef hitamöguleikarnir í 850 hPa fletinum sem var í um 1300 metra hæð skilaði sér allur þarna til jarðar yrði hitinn um 15 og hálft stig.    

Mesti hiti í dag á landinu það sem af er hefur annars mælst 14,0 stig á Seyðisfirði en ekki er það nú neins konar met.

Meðalhiti mánaðarins er nú kominn upp i 3,4 stig í Reykjavík. Ég er ekki úrkula vonar um að hann nái bronsinu í hitanum af febrúar 1964.

Á Akureyri er meðalhitinn nú 1,8  og er hann nú kominn á miðjan topp tíu listann fyrir hlýjustu febrúarmánuði.

Svo er bara að sjá hvað mánuðurinn gerir á lokasprettinum. En það er þá ekki fyrr en tvo síðustu daga sem hann getur farið að klikka.

Viðbót:  Hitinn á Seyðisfirði hefur farið í dag í 15,3 stig sem er mesti hiti sem mælst hefur á landinu 25. febrúar en meira bæði rétt fyrir og eftir þessa dagsetnignu. Hámarkshitamet fyrir allan febrúar hafa líka verið sett í dag í Stafholtsey 10,2 stig, og á Mánarbakka,12,0 stig. En þessari hlýindahrinu er ekki lokið svo við sjáum hvað setur.  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_13_0.xls

Stefnir í einn af hlýjustu febrúarmánuðum

Meðalhitinn í Reykjavík þegar 20 dagar eru liðnir af mánuðinum er nú kominn upp i 2,6 stig eða 2,7 stig yfir meðallagi. Ef mánuðurinn héldi þeirri tölu yrði hann sjötti eða sjöundi hlýjasti febrúar.

En það eru ansi litlar líkur á því að hann haldi þessari tölu. 

Þvert á móti eru allar líkur á að hún muni hækka umtalsvert næstu daga! Ekki sjást nema mikil hlýindi í spám nema hvað eitthvað muni kólna tvo síðustu daga mánaðarins.

Þetta eru jú bara spár en það er mjög líklegt að meðalhiti mánaðarins eigi eftir að stíga upp í þrjú stig í Reykjavík og jafnvel hærra. 

Aðeins fimm febrúarmánuðir frá upphafi mælinga í höfuðstaðnum hafa náð að vera yfir þremur stigum, 1932, 1965, 1964, 2006 og 1929. 

Og þessi febrúar kemur á eftir janúar sem var vel inni á topp tíu listanum yfir hlýjustu janúarmánuði á landinu og líka í Reykjavík.

Á Akureyri eru meðalhitinn nú 1,0 stig eða 3,0 stig yfir meðallagi. En mánuðurinn nær ekki enn inn á lista þar yfir tíu hlýjustu febrúarmánuði.

Það verður spennandi hvað þessi mánuður ætlar að gera í hitanum! 

Viðbót 23.2.: Mánuðurinn er nú kominn í 3,0 stig í Reykjavík og verður gaman að vita hvort hann kemst upp í 3,5 stig sem er að mínu áliti alveg mögulegt. Og hver veit nema hann nái þá bronsinu af 1964 í febrúarhlýindakeppninni! En vonin um silfur eða gull er alveg vonlaus. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_12_0.xls

Mesti hiti í febrúar

Mesti hiti á Íslandi í febrúar mældist á Dalatanga þ. 17. 1998, 18,1 stig. Ekkert óskaplega hlýtt var þó á landinu nema á Dalatanga. Þessi hiti á Dalatanga var lesinn af mæli við athugun klukkan 15 í vestan átt og kom vitaskuld einnig fram á hámarksmæli. Meðalhitinn á stöðinni þennan sólarhring var 9,1 stig. 

Febrúarhitabylgjan árið 1960 var eiginlega merkilegri. Þá mældust 16,9 stig á Dalatanga og Seyðisfirði þ. 8., einhvern tíma frá kl. 9 að morgni til hádegis. Meðalhitinn á Dalatanga var 11,1 stig sem nærri meðalhita í Reykjavík á hlýjasta tíma ársins. Lægð með óvenjulega hlýju lofti fór vestur fyrir land dagana 6.-8. Landsmeðalhitinn var 8,45 stig þann 7. og hefur frá 1949 aldrei verið hærri nokkurn dag í febrúar, kringum 9 stig yfir meðallagi allra daga frá 1949. Daginn eftir var landshitinn 7,5 stig og það var þá sem hitinn naut sín best á austfjörðunum. Fjölmargar veðurstöðvar eiga sitt febrúarhitamet frá þeim 7. svo sem 15,3 stig á Siglunesi  11,3 stig í Grímsey, 10,9  á Grímsstöðum, 14,0 á Húsavík, 11,1 á Raufarhöfn, 12,4 á Þorvaldsstöðum við Bakkafjörð og 9,9 stig í Möðrudal. Úrhellisrigning og hvassviðri var sunnanlands og vestan. Veðrinu fylgdi mikil asahláka svo af  hlutust flóð á öllu svæðinu frá suðvesturlandi til norðurlands. Ölfusá flæddi t.d. yfir bakka sína svo flæddi vatn í kjallara á Selfossi og jakaburður í Blöndu sleit símalínur. 

Þriðji mesti hitinn í febrúar er 17,2 stig aðfaranótt þess  21. árið 2006 á Sauðanesvita í rífandi sunnanátt. Á athugunartíma kl. 6  um morguninn voru 16,0 stig. Þennan dag var einna mest þykkt nærri landinu í febrúar, 5478 metrar. Þann 24. 1984 mældist 16,0 stig á Seyðisfirði. Þann dag var mikil lægð á hreyfingu við norðausturströnd Grænlands og fylgdi henni regnsvæði og asahláka úr suðvestri. Meðalhitinn á Hallormsstað var 12,2 stig en 11,3 á Akureyri, sá hæsti fyrir nokkurn febrúardag.

Á suður og vesturlandi verður hámarkshiti að vetrarlagi yfirleitt ekki jafn mikill og fyrir norðan. Á þessu geta þó orðið hálf fríkaðar undantekningar. Þann 14. febrúar 1955 færðist hlý hæð sem hafði verið suður af landinu vestur fyrir það og olli norðvestlægri átt. Þann 15. fór hitinn í Vík í Mýrdal í 15,0 stig. Það er langmesti hiti í febrúar sem mælst hefur á suðurlandi. Þessa dagana mældist einnig mesti febrúarhiti á Loftssölum (1952-1978) í Dyrhólahreppi og á Stórhöfða í Vestmannaeyjum, 10,0 stig á báðum stöðvunum. Í febrúar 2005 gerðust í annari norðvestanátt merkileg tíðindi þ. 21. á suðausturlandi, alveg frá Hornafirði vestur um til Mýrdals settu stöðvarnar þá hitamet fyrir febrúar, 13,6 stig á Hólum í Hornafirði, 13,0 á Fagurhólsmýri, 13,5 á Kirkjubæjarklaustri, 12,6 í Norðurhjáleigu og 11,6 stig á Vatnsskarðshólum í Dyrhólahreppi og kom sú stöð í stað Loftsala frá 1978. Meðalhitinn þennan dag á Klaustri var 10,6 stig. Ágætur síðsumarsdagur! Á suðurlandsundirlendi hafa mest mælst í febrúar 12,0 stig þ. 26. 1964 á Sámsstöðum í Fljótshlíð í austanátt. 

Mesti hiti í Stykkishólmi, þar sem athugað hefur verið frá 1846, kom þ. 17. 1942, 11,0 og þá mældist einnig mesti febrúarhiti í Reykjavík, 10,1 stig (ásamt þ. 7. 1935). Daginn áður mældust 13,7 stig á Sandi í Aðaldal og þá kom einnig metið í Miðfirði, 11,7 stig í Núpsdalstungu og 10,1 stig á Þingvöllum. Í hlýindum dagana 14.-15. febrúar 1965, þeim næsta  hlýjasta á landinu, mældist mesti febrúarhiti á vestfjörðum, 12,5 stig á Suðureyri við Súgandafjörð og þá komu 13, 3 stig á Blönduósi.

Í hinum ofurhlýja febrúar 1932, lang hlýjasta febrúar á landinu, fór hitinn í Fagrdal í Vopnafirði tvisvar í 15,0 stig, þ. 20. og 23. Þá voru engar hámarksmælingar niðri á austfjörðunum en eitthvað mun þar þá væntanlega hafa gengið á. Geysileg fyrirstöðuhæð var viðloðandi þennan mánuð. Loftvægi hefur aldrei verið jafn hátt í febrúar og mældist  loftvægi þ. 10. á Teigarhorni 1047,4 hPa kl. 10 um morguninn.

Hér má sjá kort frá hádegi 7. febrúar 1960 og frá 850 hPa fletinum þar sem sjá má  hitann í háloftunum í kringum 1400 m hæð.  

Mesti febrúarhiti í Reykjavík 1935

Þennan dag, 8. febrúar 1935, mældist mesti hiti sem mælst hefur í Reykjavík í febrúar, 10,1 stig. Veðurstöðin var þá á þaki Landsímahússins við Austurvöll. Hlýindi voru um þetta leyti í nokkra daga. Þau  byrjuðu þann 6. með asahláku um land allt. Þá var djúpð lægð yfir Grænlandi. Þennan dag fór hitinn í 14,0 stig í Fagradal í Vopnafirði. Næsta dag komst hitinn á Akureyri í 13,2 stig sem þá var mesti hiti sem þar hafði mælst í febrúar en metið var slegið 1980 og tvisvar eftir það.

Þann 8. fór djúp og kröpp lægð norðaustur um landið og fylgdi henni sunnanofsaveður með rigningu. Veðrið skall á af suðaustri á sjöunda tímanum síðdegis. Loftvægi fór niður í 957,1 hPa um kvöldið í Stykkishólmi. Vindur var talinn 12 vindstig í Reykjavík og 10 sums staðar annars staðar á landinu. Enskur togari strandaði við Sléttanes við Dýrafjörð og fórust allir sem um borð voru. Kirkjan í Úthlíð í Biskupstungum fauk út í buskann og sums staðar fuku skúrar og útihús. Mjög víða fuku húsþök og er sagt að þakplötum hafi rignt yfir Reykjavík. Loftnet útvarpsstöðvarinnar á Vatnsenda slitnaði. Í  þessum látum mældist sem sé methitinn í Reykjavík. Í Vík í Mýrdal fór hitinn þá í 9,5 stig. Næsta morgun mældist úrkoman á Vattarnesi 52,3 mm og 46,9 á Teigarhorni en 13,0 í Reykjavík.

Eftir að lægðin fór yfir landið kom fyrst snöggt norðanáhlaup en svo útsynningur með éljum vestanlands. 

Í febrúar 1942 mældist einnig 10,1 stig í Reykjavík og var það þann 16. Þá var ekkert illviðri.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_10_0.xls

Kannski myndskeið frá mesta ofviðrinu í Reykjavík

Vefsíðan Lemúrinn birtir í dag tvö myndskeið sem eru fræðslumynd bandaríkjahers frá því haustið 1941 og fram á árið 1942. Þar á meðal eru myndskeið frá miklu óveðri sem á myndinni er sagt að hafi gengið yfir 13. janúar 1942 og þá hafi með öðrum skaða fimm flugbátar sokkið. En dagsetningin er áreiðanlega röng. Tvö mikil veður gengu yfir í þessum mánuði með þriggja daga millibili, 12. og 15. janúar en þann 13. var skaplegt veður. Seinna veðrið var eitt hið versta sem gengið hefur yfir suðvesturland og þá mældist mesta veðurhæð sem mælst hefur í Reykjavík. Veðrið var mest um og eftir hádegi meðan birtu naut en veðrið þann 12. var mest að kvöldlagi. Í myndskeiðinu, sem tekið er í björtu, virðist sem veðrið þann 15. komi fram.

Sé svo er þetta líklega eina kvikmyndin sem til er af þessu fræga veðri þegar mesti vindhraði sem mælst hefur í Reykjavík var mældur. Hér er tengill á þetta veður sem sést í myndskeiðinu. Það byrjar á 7:50 mínútu. Þar virðist vera blandað saman myndum frá Reykjavíkurhöfn og frá Skerjafirði þar sem flugbátarnir voru. Hér má aftur á móti sjá greinargerð Veðurstofu Íslands um ofviðrið mikla 15. janúar 1942. Þar kemur meðal annars fram að þennan dag hafi fimm flugbátar sokkið. Og margt fleira er þar að lesa.

 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_9_0.xls

Sólríkustu skammdegismánuðir

Það er kannski ofrausn að tala um sólríka skammdegismánuði. Sól mælist þó meiri í sumum þeirra en öðrum. Hér verður fjallað um þá mánuði sem státa af mestu sólskini. Eins og nefnt var í síðasta sólskinspistli tel ég skammdegið ríkja frá því snemma í  nóvember og út janúar. Er þá miðað miðað við það að sól sé minna en einn þriðja hluta sólarhringsins á lofti. Af þessum mánuðum er sólskin að jafnaði mest í nóvember en síðan í janúar en vitaskuld minnst í desember.

Meðaltal sólskinsstunda í Reykjavík í desember 1961-1990 er 12,1 stund  en 0,1 á Akureyri þar sem oftast mælist aldrei nein sól. 

Flestar sólskinsstundir í Reykjavík í desember mældust 31,8 árið 2010. Þetta var að ýmsu öðru leyti merkilegur mánuður. Aldrei hefur til dæmis meiri mánaðarloftþrýstingur mælst í Reykjavík, 1017,0 hPa. Árið 1976 mældust 30 sólskinsstundir í borginni í desember. Á Sámsstöðum í Fljótshlíð skein sólin þá í 44,6 stundir og er það mesta desembersólskin sem mælst hefur á íslenskri veðurstöð. Á Sámsstöðum er meðaltal sólskinsstunda í desember 1963-1990 17,9 stundir og er það mesta á þeim stöðvum þar sem sólskin hefur verið mælt. Tíðin var kyrrlát en köld og þurr og var mánuðurinn einn af fimm tíu þurrustu desembermánuðum á landinu eftir 1870. Úrkoman var vel innann við helming af meðallaginu 1931-2000 á þeim stöðvum sem allra lengst hafa athugað. Á Akureyri voru flestar sólskinsstundir í desember mældar 3 klukkustundir árið 1934. Þann úrkomusama mánuð tel ég sjöunda hlýjasta desember á landinu og sums staðar á austurlandi var alautt allan mánuðinn.  

Næst flestar sólskinsstundir í desember mældust í Reykjavik árið  1981 en þá voru þær tuttugu. Kalt var  og umhleypingasamt en hiti komst þó þann annan í 16,6 stig á Dalatanga sem þá var jöfnun á Íslandsmeti í hita í desember en metið hefur síðan verið slegið. Sólin skein einni klukkustund skemur í höfuðborginni í desember árið 2000.  Mánuðurinn var með þeim þurrustu en nær samt ekki alveg inn á topp tíu þurrklistann en úrkoman var aðeins liðlega helmingur af meðaltali. Árið 1978 mældist sólarmesti desember á Hveravöllum meðan þar var mælt, 13,9 stundir og þetta er fjórði sólarmesti desember í Reykjavík með 24 sólskinsstundir. Mikið snjóaði á suðvesturandi í lok mánaðarins og að morgni gamlársdags mældist met snjódýpt í Reykjavík í desember, 31 cm, en það met var slegið árið 2011 þegar snjódýptin varð 33 cm. Í desember 1968 voru sólarstundirnar í Reykjavík 23 og er hann þar með sá fimmti sólarmesti.

Desember 1985 var kaldur og  inni á topp tíu listanum yfir þurrustu desembermánuði á landinu og afar snjóléttur suðvestanlands og í Reykjavík er hann sjötti sólarmesti jólamánuðurinn með 22 sólskinsstundir. Tveir desembermánuðir í röð, 1958 og 1959,  eru hnífjafnir í sjöunda og áttunda sæti með 20,4 sólskinsstundir. Sá fyrri kom á eftir einum allra hlýjasta nóvember á landinu og var sjálfur fremur hlýr en hinn var lítið eitt kaldari en báðir voru þeir taldir hagstæðir. Í  desember 1959 mældust sólarstundirnar á Akureyri 0,7 og er hann í 7.-10, sæti yfir sólarmestu desembermánuði þar ásamt 1977, 2001 og 2011. Síðasttaldi mánuðurinn var óvenjulega snjóþungur á suðvesturlandi og í Reykjavík hefur hann hæstu snjólagstölu allra desembermánaða, 97%, og mestu snjódýpt, 33 cm.

Sá kaldi desember 1961, eins konar fyrirboði hafísáranna, er sá níundi sólarmesti í Reykjavík með 20,3 sólarstundir en hins vegar mældist aldrei meiri desembersól á Reykhólum  7,5 klukkustundir. Milli jóla og nýjárs kom eitt mesta kuldakast síðustu áratuga og þann 28. fór frostið í Reykjavík í -16,8 stig og hefur ekki mælst meira síðan í öðrum desember. Tíundi sólarmesti desember í höfuðborginni er loks 1947 þegar  sólin skein í 19,6 stundir. Björgunarafrekið mikla við Látrabjarg, þegar togarinn Doohn fórst, var unnið í þeim mánuði.

Fimmti hlýjasti desember á landinu var 1987 og þá mældist næst sólarmesti desember á Akureyri, 2,2, stundir. Sá þriðji var árið 2010 með 1,5 stundir og sá fjórði 1936 með1,4 stund en fimmti 1945 en þá skein sólin í nákvæmlega eina klukkustund og sjötti 1932 með 0,8 stundir.

Á Melrakkasléttu mældist mesta sól í desember árið 1995, 3,3 stundir en árið 1953 á Hallormsstað, 0,7 stundir og er það víst eini jólamánuðurinn sem þar hefur mælst nokkur sól! Á Hólum í Hornafirði hefur mælst mest desembersól árið 1970, 34,5 klukkustundir.  

Meðaltal sólarstunda í janúar í Reykjavík  1961-1990 eru 26,9 klukkustundir. Sólarmesti janúar í Reykjavík er 1971 en þá mældust sólskinsstundirnar 64,5. Á  Sámsstöðum voru sólarstundirnar 64,4 sem þar er vitaskuld janúarmet. Frá því um miðjan mánuð og til mánaðarloka mátti heita stanslaust bjartviðri á þessum stöðum. Kalt var í veðri og þ. 30. mældist mesta frost sem komið hefur í höfuðborginni síðan 1918, -19,7 stig en á Hólmi rétt ofan við borgina varð frostið -25,7 stig og er ekki ólíklegt að þar hafi verið meira en 30 stiga frost þegar kuldinn varð mestur 1918. Úrkoman var innan við helmingur af meðallaginu. Árið 1977 voru 60 sólskinsstundir í Reykjavík sem gerir hann næst sólríkasta janúar. Á Reykjum við Hveragerði, þar sem sólskin var mælt árin 1972-2000 skein sólin í 70,2 klukkustundir. Það er mesti fjöldi sólskinsstunda sem mælst hefur á íslenski sólskinsstöð í janúar. Óvenjulega snjólétt var á suðvesturlandi. Þessi mánuður var beint framhald af næst sólríkasta desember, 1976. Og sá desember á einnig sólskinsmetið fyrir Reyki og ekki nóg með það heldur mældist þar í febrúar 1977 meiri sól en í nokkrum öðrum febrúar. Á Reykjum var sem sagt sett sólskinsmet þrjá mánuði í röð. Veturinn 1976-1977 var annálaður fyrir hægviðri, þurrka og bjartviðri á suður og suðvesturlandi. Febrúar var einn sá þurrasti á landinu og veturinn í heild sá þurrasti í Reykjavík.    

Þriðji sólríkasti janúar í Reykjavík er 1959 með 58 sólskinsstundir. Þá var mjög kalt og tel ég þetta 11. kaldasta janúar. Á Hólum í Hornafirði er þetta einnig sólarmesti janúar, 54,4 stundir. Úrkoman var aðeins um helmingur af meðalúrkomu. Febrúar sem á eftir kom reyndist hins vegar einn sá allra úrkomusamasti á landinu. Annar enn þá kaldari  janúar, 1979, er sá fjórði sólarmesti í Reykjavík með með 45 stundir og er hann 8. kaldasta janúar á landinu og var mjög snjóþungur. Úrkoman var heldur meiri en 1959, liðlega helmingur af meðallaginu 1931-2000. Í Stykkishólmi er þetta fimmti þurrasti janúar (frá 1857). Frostið í Möðrudal fór niður í 30,7 stig þann 13. Næsti janúar, 1980, er sá fimmti sólarmesti  í höfuðborginni með 44,5 sólarstundir. Hann var rétt aðeins úrkomumeiri en 1979 en miklu mildari, hitinn rétt yfir meðallagi.         

Sólarmesti janúar á Akureyri, þar sem meðaltal sólskinsstunda í janúar árin 1961-1990 er 6,8 stundir, er það sögufræga ár 1939. Þá mældust sólskinsstundirnar 21. Úrkoman var afar lítil á landinu  og flýgur mánuðurinn inn á miðjan topp tíu listann fyrir þurrustu mánuði. Snjóþungt var fyrir norðan. Næst sólríkasti janúar í höfuðstað norðurlands er 1941 en þá skein sólin 20 klukkustundir og er þetta þriðji þurrasti janúar á Akureyri. Og þessi mánuður er jafnframt sá sjötti sólarmesti í Reykjavik með 43,5 stundir. Þetta var álíka þurr janúar og 1939. Hitinn var svo að segja nákvæmlega í meðallaginu 1961-1990. Bjartviðrinu fylgdu miklar stillur. Þykkur reykjarmökkur grúfði yfir bænum  dagana 22. til  29. og ollu því að þrjú skip strönduðu. Á þessum árum voru hús í Reykjavík kynnt með kolum og mengun var iðulega mikil í hægviðri.     

Á hafísárunum var oft sólríkt í janúar á suðvesturlandi. Árin 1966, 1967 og 1969  skipa 7.-9 sæti í Reykjavík fyrir sólarmestu janúar. Fyrst talda árið voru sólskinsstundirnar 42,7  Þrjá síðustu dagana gerð eitthvert mesta norðaustanveður sem um getur. Árið eftir skein sólin 42,2 stundir en 41,8 árið 1969. Kalt var þessa mánuði nema 1967 en þá var hlýtt. Þann mánuð fór hitinn á Hólum í Hornafirði í 15,0 stig þ. 9. sem er vægast sagt sjaldgæft á þeim stað í janúar. Úrkoman var í minna lagi alla mánuðina. Árið 1988 situr svo í 10. sæti yfir sólarmestu janúarmánuði i Reykjavik með 41 sólskinsstund. Hann var mjög kaldur og fremur úrkomusamur en tíðin þótti þó sæmileg.

Janúar 1996 var mjög hlýr á landinu og töluðu sumir um einmunatíð og ég tel þetta 13. hlýjasta janúar. Þá skein sólin í 16 klukkustundir á Akureyri sem gerir hann að þriðja sólarmesta janúar í höfuðstað norðurlands. Fjórði sólríkasti janúar á Akureyri var 2009 en þá voru sólarstundirnar 14,5. Tíð var góð og snjólétt. Óvenjulega snjólétt var einnig í janúar 1985 sem er fimmti i sólarmesti janúar á Akureyri með 14 stundir. Þennan mánuð mældist sólríkasti janúar á Reykhólum, 32,6 klukkustundir.

Árið 1973 var sunnanátt ríkjandi í janúar og þá mældust sólskinsstundir á Akureyri þá 12,7 sem gerir hann þar að sjötta sólarmesta janúar. Á Melrakkasléttu er  þetta hins vegar allra sólríkasti janúar með 20,3 stundir. Þá er þetta þriðji hlýjasti janúar á landinu. Flestum er þessi mánuður minnstæðastur fyrir það að þ. 23. hófst eldgosið á Heimaey.

Janúar 1963 var merkilegur mánuður. Þá var hæsti mánaðarþrýstingur í nokkrum janúar. Hann var hæstur á veðurstöð 1028,2 hPa á Grímsstöðum, lægstur á Hornbjargsvita 1024,2 hPa, en í Reykjavík var hann 1026,9 hPa. Þar mældist hæsta loftþrýstingsmæling í mánuðinum, 1049,3 hPa  þ. 30. Á Brú á Jökuldal mældist úrkoman aðeins 0,2 mm og hefur ekki mælst minni janúarúrkoma á veðurstöð. Aðeins einu sinni hefur mælst minni úrkoma á Akureyri og þar er þetta áttundi sólríkasti janúar með 12,6 stundir af sól. Þetta er með þurrari janúarmánuðum. Það er einnig sérkennilegt með þennan mánuð að fyrri hlutinn var ískaldur en seinni hlutinn alveg einstaklega hlýr. Í Vestur -Evrópu var einhver mesta kuldatíð tuttugustu aldar.  

Einn af þurrviðrasömustu janúarmánuðum, 1945, mældist sá níundi sólarmesti á Akureyri með 12,2 sólskinsstundir. Á Teigarhorni hefur aldrei mælst minni úrkoma í janúar, 3,8 mm. Áttundi sólarmesti janúar í höfuðstað norðurlands er 2010 með 12,5 stundir. Úrkoman á landinu var kringum meðallagið 1931-2000 en að mínu tali er þetta tíundi hlýjasti janúar. Einstaklega þurrt var fyrir norðan og er þetta þurrasti janúar á Akureyri þar sem úrkoman mældist aðeins 0,6 mm. Ýmsar aðrar veðurstöðvar sem lengi hafa athugað kræktu í þurrkamet fyrir janúar.

Tíundi sólarmesti janúar á Akureyri er 1970 með 12 stundir. Á Hallormsstað mældust sólskinsstundirnar 3,1 og hafa aldrei mælst þar meiri í janúar. Sól er sjaldséð á Hallormsstað í janúar. Af 35 mánuðum sem þar var mælt sólskin mældist engin sól í 23 þeirra. 

Varla getur að hitafari ólíkari nóvembermánuði en þá tvo sólríkustu í Reykjavík. Á gæðaárinu 1960 mældust sólarstundirnar 78 þar í nóvember. Meðaltalið 1961-1990 er 38,5 stundir. Mánuðurinn er jafnframt á landinu sá tíundi hlýjasti að mínu tali. Meiru réði um það hvað góður hiti var jafndreifður um landið fremur en að methitar væru á einstökum veðurstöðvum. Úrkoman var fremur lítil, einkanlega vestanlands og norðan þar sem sums staðar varð vatnsskortur. Úrkomudagar voru 8 í Reykjavík og hafa aldrei verið jafn fáir þar í nóvember. Þetta er næst snjóléttasti nóvember á landinu frá 1924 og var snjólag aðeins 8%. Haustið 1960 (okt-nóv) er einnig  það sólríkasta sem mælst hefur í Reykjavík, 200 klukkustundir, en nóvember er næst sólríkasti nóvember. Hann var sá sólríkasti þegar hann kom en var sleginn út árið 1996 með 79 klukkustunda sólskini. Sá mánuður var mjög kaldur, sá sjötti kaldasti á landinu frá 1866, fimm og hálfu stigi kaldari en nóvember 1960. Á Akureyri var þetta tíundi sólarmesti nóvember með 22,6 sólskinsstundir. Úrkoman á landinu var aðeins um helmingur af meðaltalinu 1931-2000. Næstur að sól í Reykjavík kemur nóvember árið 2000 með 75 klukkustundir. Þetta var mildur mánuður og þurr. Aldrei hefur mælst eins lítil úrkoma í Reykjavík í nóvember, aðeins 10,1 mm.  Mánuðurinn er nærri miðju á topp tíu listanum yfir þurra nóvembermánuði á landinu. Í  fjórða sæti fyrir mikla sól i Reykjavik er nóvember 1950 með 68 stundir en var kringum meðallag að hita en fremur  var þurrt.

Tveir nóvembermánuðir frá sjöunda áratugnum krækja í fimmta og sjötta sætið. Nóvember 1965 var með 64,3 stundir en nóvember 1963 með 63,7 stundir. Sá fyrrnefndi var aðeins með um helming meðalúrkomu en hinn var í tæpu meðallagi að því leyti. Og nóvember 1963 var reyndar sá sólarminnsti  sem mælst hefur á Akureyri en þar skein sólin í 3 stundir eins og greint var frá í fyrri pistli um skammdegissól. Báðir voru þessir mánuðir frekar kaldir, einkum 1963. Hann er sá nóvember í Reykjavík sem flesta hefur frostdaga eða 25 talsins.  

Nóvember 1994 er sá 7. sólarmesti  með 61,4 sólskinsstundir. Hann var mjög hlýr og úrkomusamur. Árið 1977 sá 8. með 61 sólarstund, kaldur mánuður og úrkoman ekki nema rétt rúmlega helmingur af meðallaginu. 

Níundi og tíundi sólarmestu nóvembermánuðir í Reykjavík eru svo árið 1980 með 60 stundir, mildur mánuður og úrkomusamur, og 2003 með 58 klukkustundir af sól en þá var mjög  hlýtt en úrkomusamt. Nóvembermánuðirnir 1994 og 2003 mjög áþekkir að hita og úrkomu, kringum hálft annað stig yfir meðallagi hitans og um 20% yfir úrkomumeðaltalinu.

Þriðji og fjórði áratugurinn á Akureyri eru áberandi með sólarmikla nóvembermánuði. Árið 1937 er sá sem mest  sólskin hefur mælt, 31 klukkustund en meðaltalið 1961-1990 er 6,8 stundir. Hlýtt var á landinu, hátt upp i þrjú stig yfir meðallaginu 1961-1990 sem í þessum sólarpistlum er alltaf miðað við með hita og fremur lítil var úrkoman, kringum þrír fjórðu af meðaltalinu 1931-2000 sem alltaf er hér miðað við um úrkomuna.

Næstur er nóvember 1933, með 28 stundir. Hann tel ég vera þann níunda hlýjasta á landinu og á eftir honum fór reyndar allra hlýjasti desember. Í þessum nóvember var mesta frost sem mældist á landinu aðeins -9,9, stig (á Grímsstöðum) og hefur mesti lágmarkshiti á landinu í nóvember aldrei verið jafn hár. Meðaltal landslágmarksins í nóvember síðustu áratugi er um -19 stig. Hitinn komst í 17,8 í Fagradal í Vopnafirði þ. 17, og var það þá mesti nóvemberhiti sem mælst hafði á landinu. Það met hefur síðan verið slegið átta sinnum. Í Reykjavík var einhver úrkoma alla daga mánaðarins.   

Nóvember 1927 er sá þriðji sólarmesti á Akureyri með 28 stundir en nóvember 1929 sá sjöundi með 24 sólskinsstundir. Mjög úrkomusamt var á suðurlandi 1927. Úrkoman í Stykkishólmi mældist  161,5 mm og var þá úrkomusamasti nóvember sem þar hafði mælst (frá 1856) og er enn sá fjórði í röðinni. Þetta er fimmti úrkomumesti nóvember í Reykjavík, 173,8 mm.

Nýlegur nóvember, árið 2010, er sá fjórði sólarmesti á Akureyri með 27,0 stundir en sá fimmti er 1985 með 26,6 stundir og sjötti er 1990 en þá skein sólin í 25 stundir. Veður voru kyrrlát í þeim síðastnefnda og snjólétt og hitinn hálft annað stig yfir meðallaginu, en 1985 var í kaldara lagi en  úrkoman var svipuð í þeim báðum, um þrír fjórðu af meðallaginu. Árið 2010 var hitinn í minna lagi og einnig úrkoman. Á hafísárunum var nóvember 1967 með 22,8 sólskinsstundir á Akureyri og er sá 8. sólarmesti þar. Þetta var kaldur mánuður og stormasamur mjög og fremur snjóþungur. Níundi er nóvember 2004 með 22,6 stundir, mjög úrkomusamur en í hlýrra lagi.    

Tíundi sólríkasti nóvember á Akureyri er svo 1996 eins og getið var um hér að framan.      

Vona svo bara að ég hafi hvergi farið mánaðarvillt í þessari yfirferð um svo marga mánuði!     

Hlýr janúar enn sem komið er

Þegar einn þriðji er eftir af janúar er meðalhitinn í Reykjavík 3,1 stig eða 3,7 stig yfir meðallagi. Það er með því hlýrra en ekki er þó lengra síðan 2002 að meðalhiti fyrstu 20 dagana var 4,1 stig en sá mánuður kólnaði strax eftir þ. 20 og endaði í 1,3 stigum. Árið 1996 var meðalhitinn 3,3 stig en lokatalan var 2,2 stig. Árin 1972 og 1973 voru tölurnar 4,6 og 4,2 eftir fyrstu 20 dagana en lokatölur beggja mánaðanna 3,0 stig. Hlýjasti janúar sem mælst hefur í Reykjavík 1847 sem varð á endanum 3,9 stig hefur líklega verið svipaður eftir fyrstu 20 dagana og þessir tveir síðast töldu mánuðir. Janúar 1964 sem næstur er honum í hlýindum, stóð í 4,5 stigum eftir 20 daga en endaði svo í 3,5 stigum. Janúar 1947, sem mældist allur 3,2 stig, náði ekki þremur stigum eftir fyrstu 20 dagana en svo hlýnaði enn á lokasprettinum. Svipaða sögu er að segja um janúar 1987 með sína lokatölu upp á 3,1 stig. Árið 1946 virðist hafa verið ívið hlýrra en nú fyrstu 20 dagana en svo kólnaði en talsvert hlýrra var í janúar 1929 en þá kólnaði undir lokin og meðalhiti mánaðarins varð 2,4 stig. Þar á undan, alveg til að minnstakosti 1880, er nokkuð víst að enginn janúar nálgast okkar mánuð fyrstu 20 dagana. 

Ef mánuðurinn endað i 3,1 stigi yrði hann í fjórða sæti yfir hlýjustu janúarmánuði í Reykjavík. Það er ekki líklegt að hann haldi sinni tölu.  

Meðalhitinn á Akureyri er nú 1,5 stig eða 3,7 yfir meðallagi. Þar er enn alhvítt eins og verið hefur allan mánuðinn og alveg síðan síðasta daginn í október.Úrkoman er þegar komin vel yfir meðallag alls mánaðarins á suðurlandi, farinn að nálgast það á vesturlandi en er fremur lítil annars staðar og mjög lítil enn sem komið er við Ísafjarðardjúp og í Vopnafirði.

Nóvember var í kringum meðallag að hita á landinu en desember aðeins í mildara lagi. Það er ekki fyrr en núna í janúar sem hafa verið einhver hlýindi að marki og þá mest sunnanlands, Og þar hefur verið snjólétt hingað til en fyrir norðan hlýtur það sem af er að teljast hafa verið hinn mesti snjóavetur þó mjög haf gengið á snjóinn upp á síðkastið og sé orðið snjólítið vestan til á norðurlandi og jafnvel snjólaust við sjóinn á norðausturlandi.

Ekki er hægt að segja að þetta hafi hingað til verið neinn sjaldgæfur öndvegisvetur miðað við ýmsa aðra þó um það heyrist furðu margar raddir í netheimum.  Hann hefur samt verið góður sunnanlands og eftir áramótin um allt land.

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• akrv_2013_7_0.xls